Tin thế giới ngày 6/3: Mỹ và Ukraine tiếp tục đàm phán, Romania trục xuất nhà ngoại giao Nga, Washington truy tố 12 tin tặc nước ngoài

Tàu khu trục Type 055 Zunyi của Trung Quốc đang tiến gần đến chặng cuối của hành trình vượt biển vòng quanh Australia. (Nguồn: SCMP)

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.

Châu Á – Thái Bình Dương

*Hàn Quốc-Mỹ sử dụng vũ khí tối tân tập trận sát biên giới Triều Tiên: Ngày 6/3, quân đội Hàn Quốc và Mỹ đã tiến hành cuộc tập trận bắn đạn thật quy mô lớn tại thao trường Seungjin, cách biên giới liên Triều chỉ 25km, trong bối cảnh chuẩn bị cho cuộc tập trận mùa Xuân thường niên "Lá chắn tự do" (Freedom Shield).

Theo Bộ Quốc phòng Hàn Quốc, cuộc tập trận huy động một lực lượng hùng hậu với hơn 160 thiết bị quân sự hiện đại, bao gồm xe tăng K2, pháo tự hành K55A1, trực thăng tấn công Apache và máy bay tàng hình F-35A.

Trong khi Hàn Quốc và Mỹ khẳng định đây là hoạt động mang tính phòng thủ, Triều Tiên vẫn duy trì quan điểm phản đối, cho rằng các cuộc tập trận này là diễn tập cho kế hoạch xâm lược. (Yonhap)

*Thái Lan thúc đẩy hồi hương nạn nhân lừa đảo từ Myanmar: Một quan chức Thái Lan ngày 6/3 cho biết nước này đang phối hợp với các cơ quan chức năng ở thủ đô hoặc đại sứ quán của một số quốc gia có công dân mắc kẹt tại biên giới Thái Lan - Myanmar sau khi được giải cứu từ các cơ sở lừa đảo, nhằm đẩy nhanh quá trình hồi hương.

Khoảng 7.000 người được giải cứu khỏi các trung tâm lừa đảo ở Myawaddy (Myanmar) hiện được bố trí tại các trại do các nhóm vũ trang hoạt động dọc biên giới quản lý, sau chiến dịch trấn áp đa quốc gia nhằm triệt phá những cơ sở bất hợp pháp này.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Thái Lan Nikorndej Balankura chia sẻ: “Đối với những quốc gia không có cơ quan đại diện tại địa phương, Bộ Ngoại giao Thái Lan đã liên hệ với đại sứ quán được công nhận hoặc trực tiếp với thủ đô”.(Bangkok Post)

*Trung Quốc quyết đấu đến cùng trong cuộc chiến thương mại với Mỹ: Trung Quốc ngày 6/3 tuyên bố sẽ đấu tranh với cuộc chiến thương mại của Mỹ và cảnh báo những lời đe dọa áp thuế của Washington đang gây rối loạn nền kinh tế toàn cầu.

Phát biểu họp báo, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào nêu rõ: “Nếu Mỹ tiếp tục đi theo con đường sai lầm này, chúng tôi sẽ chiến đấu đến cùng”, đồng thời cáo buộc Washington “đơn phương và bắt nạt”. (AFP)

*Tàu khu trục Trung Quốc tiến gần cơ sở quốc phòng trọng yếu của Australia: Quân đội Australia (ADF) ngày 6/3 cho biết đội tàu hải quân Trung Quốc do tàu khu trục Type 055 Zunyi (Tuân Nghĩa) dẫn đầu đang tiến gần đến chặng cuối của hành trình vượt biển vòng quanh Australia chưa từng có tiền lệ, trong đó có đoạn đi qua vùng biển gần một cơ sở quốc phòng nhạy cảm về mặt chiến lược ở ngoài khơi Tây Australia.

Một số nhà phân tích cho rằng sự di chuyển của nhóm tàu Zunyi ở khu vực gần Australia không chỉ đơn thuần là một động thái phô trương quân sự, mà sự hiện diện của các tàu chiến Trung Quốc gần Perth còn mang hàm ý thu thập thông tin tình báo. (SCMP)

*Tiêm kích Hàn Quốc đánh rơi 8 quả bom ngoài vùng tập trận: Giới chức cho biết một máy bay tiêm kích của Không quân Hàn Quốc ngày 6/3 đã đánh rơi 8 quả bom ở bên ngoài khu vực diễn tập trong khuôn khổ cuộc tập bắn trận đạn thật, khiến nhiều người dân bị thương.

Máy bay tiêm kích KF-16 tham gia cuộc tập trận bắn đạn thật đã thả "bất thường" 8 quả bom MK-82 ra ngoài khu vực tập trận ở Pocheon, cách thủ đô Seoul 42 km về phía Đông Bắc, vào lúc 10h (theo giờ địa phương).

Không quân Hàn Quốc tuyên bố đang tiến hành điều tra về vụ việc và gửi lời xin lỗi về những thiệt hại đối với người dân.Theo các cơ quan chức năng, 7 người đã bị thương trong vụ việc này. (Yonhap)

Châu Âu

*Tòa án Công lý châu Âu phạt Đức 34 triệu euro: Tòa án Công lý châu Âu (ECJ) ngày 6/3 đã tuyên phạt Đức 34 triệu euro do nước này không bảo vệ người tố giác một cách đầy đủ theo quy định của luật pháp Liên minh châu Âu (EU).

Luật pháp EU yêu cầu các quốc gia thành viên phải cung cấp cho người tố giác hành vi vi phạm các kênh thích hợp để bảo vệ họ, bảo mật những thông tin do họ cung cấp. Mục đích của quy định này là bảo vệ người tố giác khỏi hành vi trả thù của người bị tố giác. Các quốc gia thành viên EU có thời hạn đến cuối năm 2021 để “nội luật hóa” luật pháp châu Âu. Tuy nhiên, đến tháng 7/2023, luật Bảo vệ người tố giác của Đức mới có hiệu lực. (DW)

*An ninh Nga chặn đứng âm mưu tuyển mộ học viên trẻ của Ukraine: Trung tâm Quan hệ công chúng thuộc Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB) thừa nhận tình báo quân sự Ukraine đã truy cập danh sách gửi thư điện tử của Trung tâm Giáo dục quân sự-yêu nước cho thanh thiếu niên Avangard và Phong trào quân sự-yêu nước trong thanh thiếu niên và trẻ em toàn Nga Yunarmiya nhằm chiêu mộ các học viên trẻ của Nga.

Theo FSB, hoạt động này do các cơ quan tình báo NATO điều phối thông qua Tổng cục tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine nhằm đánh cắp dữ liệu cá nhân của học viên tại các cơ sở giáo dục ở Moscow và khu vực lân cận để phục vụ mục đích chiêu mộ. FSB cũng công bố một đoạn video, trong đó, một nhân viên tình báo báo cáo đã xác định được địa chỉ thư điện tử của 42 tổ chức giáo dục nhận được các lá thư giả mạo. (Sputninknews)

*Đức bác đề xuất về răn đe hạt nhân của Pháp, muốn giữ Mỹ: Thủ tướng Đức Olaf Scholz ngày 6/3 tuyên bố châu Âu không nên từ bỏ vai trò can dự của Mỹ trong lĩnh vực răn đe hạt nhân.

Phát biểu tại Brussels (Bỉ), khi được hỏi về đề xuất của Pháp liên quan tới ý tưởng mở rộng phạm vi bảo vệ của kho vũ khí hạt nhân nước này cho các đối tác châu Âu, Thủ tướng Scholz cho rằng châu Âu không nên từ bỏ “những gì chúng ta có về sự can dự hạt nhân”. (Reuters)

*Nga lên án phát biểu “đối đầu” của Tổng thống Pháp: Điện Kremlin ngày 6/3 lên án cái gọi là bài phát biểu “mang tính đối đầu cao” của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, trong đó, ông chủ Điện Élyseé gọi Nga là mối đe dọa đối với Pháp và châu Âu.

Theo người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov, những bình luận của Tổng thống Pháp trong bài phát biểu trước quốc dân hôm 5/3 cho thấy Paris đang nghĩ tới việc tiếp tục cuộc chiến ở Ukraine. Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cũng phê phán những bình luận của nhà lãnh đạo Pháp hoàn toàn xa rời thực tế và mâu thuẫn với các tuyên bố trước đó. (RIA Novosti)

*Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng điều quân tới Ukraine: Một nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết với tư cách là quốc gia thành viên có quy mô quân đội lớn thứ hai trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sau Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ có thể đóng góp vào nhiệm vụ gìn giữ hòa bình tiềm năng tại Ukraine.

Tuần trước, truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin Tổng thống Tayyip Erdogan đã thảo luận về khả năng triển khai quân với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trong những cuộc gặp riêng rẽ tại Ankara hồi tháng 2. (AFP)

*Thụy Điển điều máy bay tiêm kích tới Ba Lan tham gia chiến dịch của NATO: Ngoại trưởng Thụy Điển Maria Malmer Stenergard ngày 6/3 cho biết nước này dự định điều tối đa 8 máy bay tiêm kích Jas Gripen tham gia chiến dịch giám sát không phận của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại Ba Lan.

Một ngày trước kỷ niệm 1 năm gia nhập NATO, Ngoại trưởng Stenergard thông báo Chính phủ Thụy Điển đề xuất tham gia giám sát không phận và bảo vệ các hoạt động hậu cần hỗ trợ Ukraine tại Ba Lan. Đây sẽ là lần đầu tiên Stockholm điều máy bay tiêm kích tham gia các chiến dịch của NATO tại một quốc gia khác ngoài lãnh thổ Thụy Điển. (Reuters)

*Romania trục xuất hai nhà ngoại giao Nga: Bộ Ngoại giao Romania ngày 5/3 thông báo nước này đã ra lệnh trục xuất hai nhà ngoại giao cấp cao của Nga. Động thái trên diễn ra 1 ngày sau khi Bucharest cáo buộc Moscow "can thiệp" và phê phán các cơ quan tình báo Nga đã chỉ trích cáo buộc chống lại ứng cử viên Tổng thống cực hữu Calin Georgescu.

Liên quan vấn đề này, Moscow tuyên bố sẽ có phản ứng tương xứng. Đại biện lâm thời của Nga tại Romania, bà Elena Kopnina nhấn mạnh: "Phía Nga coi bước đi này là vô căn cứ, không thân thiện và có quyền thực hiện các biện pháp trả đũa". (AFP)

Trung Đông – châu Phi

*Hamas chỉ trích lời đe dọa của Tổng thống Mỹ: Phong trào Hamas ngày 6/3 tuyên bố những lời đe dọa lặp đi lặp lại của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhắm vào người Palestine đã tạo điều kiện cho Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu rút khỏi thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza và tăng cường bao vây, bỏ đói người dân tại vùng lãnh thổ này.

Trước đó, ngày 5/3, ông Trump đã yêu cầu Hamas "thả tất cả con tin ngay lập tức, không được chậm trễ", bao gồm cả thi thể của các con tin đã thiệt mạng, "nếu không đây sẽ là dấu chấm hết" đối với lực lượng này.

Hamas cũng nhấn mạnh cách duy nhất để nhóm này phóng thích các con tin là xúc tiến giai đoạn 2 của thỏa thuận ngừng bắn Gaza. (Al Jazeera)

*Iraq kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ và PKK rút quân sau thỏa thuận hòa bình: Cố vấn an ninh quốc gia Iraq Qassem al-Araji ngày 5/3 kêu gọi lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và các tay súng thuộc Đảng Công nhân người Kurd (PKK) rút khỏi miền Bắc Iraq nếu kế hoạch hòa bình giữa Ankara và nhóm này được thực hiện thành công.

Quan chức Iraq chia sẻ: "Chúng tôi không muốn cả PKK lẫn quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hiện diện trên lãnh thổ của chúng tôi... Iraq muốn tất cả rút lui... Thổ Nhĩ Kỳ đã nhiều lần tuyên bố rằng họ không có tham vọng lãnh thổ ở Iraq". (AFP)

*Mỹ bí mật đàm phán với Hamas về trao trả con tin ở Gaza: Một nguồn thạo tin ngày 5/3 cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tiến hành các cuộc đàm phán bí mật với phong trào Hồi giáo Hamas về khả năng thả các con tin người Mỹ đang bị giam giữ ở Dải Gaza.

Theo nguồn tin, đặc phái viên Mỹ về vấn đề con tin Adam Boehler đã có các cuộc đàm phán trực tiếp với Hamas trong những tuần gần đây tại Doha (Qatar), qua đó xác nhận thông tin đăng tải trên mạng Axios.

Các cuộc đàm phán tập trung vào việc giải cứu các con tin người Mỹ vẫn bị giam giữ ở Gaza, nhưng cũng bao gồm các cuộc thảo luận về một thỏa thuận rộng hơn nhằm giải cứu tất cả các con tin còn lại và cách thức đạt được lệnh ngừng bắn lâu dài. (Al Jazeera)

Châu Mỹ - Mỹ Latinh

*Nga bổ nhiệm đại sứ mới tại Mỹ sau gần nửa năm: Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bổ nhiệm ông Alexander Darchiyev làm tân đại sứ tại Mỹ theo sắc lệnh được công bố ngày 6/3.

Ông Darchiyev là một nhà ngoại giao chuyên nghiệp, từng có 2 nhiệm kỳ dài tại Đại sứ quán Nga ở Washington và giữ chức Đại sứ tại Canada từ năm 2014 đến năm 2021. Hiện ông là Vụ trưởng Vụ Bắc Mỹ thuộc Bộ Ngoại giao Nga.

Nga đã không có đại sứ tại Mỹ kể từ khi Đại sứ Anatoly Antonov rời nhiệm sở vào tháng 10/2024. Từ đó, việc bổ nhiệm người kế nhiệm ông Antonov gặp nhiều khó khăn do những căng thẳng ngoại giao giữa Moscow và Washington. (Reuters)

*Canada sẵn sàng giảm thuế đối ứng với Mỹ: Một nguồn tin giấu tên từ chính phủ Canada ngày 5/3 cho biết nước này sẵn sàng giảm mức thuế đối ứng với Mỹ nếu chính quyền Tổng thống Donald Trump dỡ bỏ một số mức thuế đã áp dụng. Nguồn tin lưu ý, Ottawa và Washington vẫn đang tiến hành đàm phán và chưa đạt được thỏa thuận nào.

Theo thông báo của Nhà Trắng trước đó cùng ngày, Tổng thống Trump sẽ miễn áp mức thuế 25% đối với các nhà sản xuất ô tô của Canada và Mexico trong một tháng với điều kiện họ tuân thủ các quy định thương mại tự do hiện hành. (Reuters)

*Tòa án Tối cao Mỹ bác yêu cầu cắt viện trợ nước ngoài của Tổng thống Trump: Trong một phán quyết với tỷ lệ sát sao 5-4, Tòa án Tối cao Mỹ đã bác bỏ yêu cầu khẩn cấp của chính quyền Tổng thống Trump về việc tiếp tục đóng băng khoản viện trợ nước ngoài trị giá 2 tỷ USD.

Theo các thẩm phán, việc đóng băng viện trợ đã gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, bao gồm khủng hoảng dịch vụ y tế toàn cầu, thực phẩm bị hư hỏng, doanh nghiệp phá sản và nguy cơ bất ổn chính trị.

Quyết định đóng băng viện trợ được Tổng thống Donald Trump đưa ra ngay từ ngày đầu nhậm chức 20/1, dẫn đến việc sa thải hàng loạt nhân viên của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID). (AFP)

*Mỹ truy tố 12 tin tặc Trung Quốc: Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ) ngày 5/3 cho biết 12 công dân Trung Quốc, bao gồm 2 người của Bộ Công an, đã bị truy tố vì một loạt cuộc tấn công tin tặc, trong đó có vụ xâm phạm Bộ Tài chính Mỹ năm 2024.

Theo DOJ, các nạn nhân bị tấn công khác bao gồm những người bất đồng chính kiến Trung Quốc cư trú tại Mỹ hoạt động tập trung vào việc thúc đẩy nhân quyền và tự do tôn giáo ở Đại lục, một tổ chức truyền giáo, một tờ báo Hong Kong và các cơ quan ngoại giao của Đài Loan (Trung Quốc), Ấn Độ, Hàn Quốc và Indonesia.

Tám nhân viên của một công ty Trung Quốc có tên là Anxun Information Technology Co. Ltd (còn gọi là i-Soon) và 2 quan chức của Bộ Công an đã bị truy tố tại New York vì liên quan đến vụ xâm nhập các tài khoản email, điện thoại di động, máy chủ và trang web từ năm 2016-2023. (Washington Post)

*Panama bác bỏ tuyên bố của Tổng thống Mỹ về kênh đào: Tổng thống Panama José Rául Mulino hôm 5/3 đã lên tiếng cáo buộc người đồng cấp Mỹ Donald Trump lại “nói dối” khi tuyên bố Washington đang trong tiến trình “lấy lại” kênh đào Panama.

Trước đó, phát biểu trước Quốc hội, Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh để tăng cường hơn nữa an ninh quốc gia, chính quyền Mỹ sẽ lấy lại kênh đào Panama và Mỹ đã bắt đầu thực hiện điều đó. Hồi tháng 1, ông Trump từng tuyên bố không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực để giành quyền kiểm soát kênh đào dài 80 km nối liền Thái Bình Dương và Đại Tây Dương. (AFP)

*Mỹ và Ukraine nhất trí tiếp tục đàm phán: Chánh Văn phòng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, ông Andriy Yermak, ngày 5/3 thông báo nước này và Mỹ đã nhất trí tổ chức thêm các cuộc đàm phán sau cuộc điện đàm với Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz.

Trên nền tảng X, ông Yermak viết: "Tôi đã có cuộc điện đàm với Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ (Mike Waltz). Chúng tôi đã lên lịch cuộc họp cho các đội ngũ của hai bên trong tương lai gần để tiếp tục công việc quan trọng này". (AFP)

Nhất Phong