Tin nóng KHCN 19/4: Trung Quốc vận hành lò phản ứng thorium đầu tiên trên thế giới

1. Robot hình người lần đầu tiên chạy thi cùng con người trong giải bán marathon

Robot thi chạy với con người. Ảnh: Reuters

Sáng 19/4, tại Bắc Kinh, Trung Quốc đã diễn ra sự kiện độc đáo khi 21 robot hình người tham gia cùng hàng nghìn vận động viên trong giải bán marathon Yizhuang dài 21 km. Đây là lần đầu tiên robot thi đấu song song với con người trên quãng đường dài như vậy.

Các robot đến từ các công ty công nghệ Trung Quốc như DroidVP và Noetix Robotics, có chiều cao từ 1,2 m đến 1,8 m, một số được thiết kế với khuôn mặt biểu cảm và khả năng nháy mắt, mỉm cười. Một số robot hoàn thành chặng đua thành công, trong khi một số gặp sự cố như ngã ngay vạch xuất phát hoặc va vào lan can. Các huấn luyện viên đi cùng để hỗ trợ khi cần thiết.

Sự kiện được chính quyền Bắc Kinh ví như một cuộc đua xe công nghệ cao, nhằm thể hiện năng lực kỹ thuật và định hướng phát triển ngành robot trong chiến lược tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, chuyên gia Alan Fern từ Đại học Bang Oregon nhận định đây chủ yếu là màn trình diễn độ bền phần cứng, bởi phần mềm giúp robot chạy đã được phát triển từ hơn 5 năm trước.

2. Con người có thể nhìn thấy màu sắc chưa từng thấy bằng mắt thường

Ảnh minh họa: iStock

Các nhà khoa học tại Đại học California (Mỹ) đã phát triển một kỹ thuật đột phá mang tên Oz, cho phép con người nhìn thấy một màu sắc hoàn toàn mới – “xanh lam - xanh lục” có độ bão hòa chưa từng có, nằm ngoài phổ màu tự nhiên mà mắt người có thể cảm nhận.

Thông qua việc kích hoạt trực tiếp từng tế bào hình nón (cone cells) trên võng mạc – cụ thể là các tế bào M-cone – kỹ thuật Oz đã vượt qua giới hạn sinh lý vốn khiến các tế bào cảm quang chồng chéo phản ứng với các bước sóng ánh sáng. Bằng cách chiếu tia laser chính xác vào từng tế bào mắt, các nhà nghiên cứu đã tạo ra cảm giác thị giác hoàn toàn mới ở năm người tham gia thử nghiệm.

Màu sắc mới này không thể tái tạo bằng các công nghệ hiển thị thông thường, vốn chỉ điều chỉnh quang phổ ánh sáng. Thay vào đó, Oz sử dụng nguyên lý spatial metamerism – điều khiển không gian phân bố ánh sáng trên võng mạc – để tạo nên trải nghiệm thị giác chưa từng có.

Ngoài tiềm năng mang tính cách mạng trong nghiên cứu thị giác, Oz còn mở ra cơ hội cải thiện khả năng phân biệt màu sắc cho người bị mù màu trong tương lai.

3. Trung Quốc vận hành lò phản ứng thorium đầu tiên trên thế giới

Lò phản ứng muối nóng chảy thorium. Ảnh: IAEA Trung Quốc.

Trung Quốc vừa đạt được cột mốc lớn trong công nghệ năng lượng sạch khi vận hành thành công lò phản ứng muối nóng chảy sử dụng nhiên liệu thorium – loại duy nhất đang hoạt động trên thế giới. Lò phản ứng đặt tại sa mạc Gobi này đã tiếp nhiên liệu mới trong khi vẫn duy trì hoạt động, đánh dấu lần đầu tiên điều này được thực hiện thành công.

Với công suất nhiệt 2 megawatt, lò sử dụng thorium – nguyên tố phong phú hơn uranium và tạo ra ít chất thải phóng xạ hơn – để phát năng lượng trong môi trường muối nóng chảy giúp duy trì nhiệt độ và an toàn vận hành. Thorium cũng ít nguy cơ bị sử dụng cho mục đích quân sự, làm tăng tính bảo mật.

Theo nhà khoa học trưởng Từ Hồng Kiệt, Trung Quốc đã kế thừa và phát triển công nghệ từ tài liệu giải mật của Mỹ thập niên 1960. Dự án bắt đầu năm 2018 với đội ngũ hơn 400 nhà nghiên cứu, lò đạt trạng thái tới hạn vào tháng 10/2023, hoạt động toàn công suất từ tháng 6/2024.

Hiện Trung Quốc đang xây dựng lò phản ứng lớn hơn dự kiến hoạt động vào năm 2030, cùng kế hoạch phát triển tàu biển chạy bằng thorium không phát thải.

4. Google kháng cáo gì sau phán quyết của tòa?

Logo Google tại triển lãm CES 2024. Ảnh: Reuters.

Ngày 18/4, Google thông báo sẽ kháng cáo một phần phán quyết của Tòa án Quận Mỹ trong đó kết luận công ty đã duy trì độc quyền bất hợp pháp trong các thị trường công nghệ quảng cáo trực tuyến. Thẩm phán Leonie Brinkema xác định Google đã cố ý duy trì quyền lực độc quyền trong hai lĩnh vực: máy chủ quảng cáo dành cho nhà xuất bản và sàn giao dịch quảng cáo - các công cụ then chốt giúp các trang web quản lý và bán không gian quảng cáo kỹ thuật số.

Tòa án cho rằng Google đã loại trừ đối thủ cạnh tranh bằng cách tích hợp chặt chẽ các sản phẩm của mình, vi phạm luật chống độc quyền. Tuy nhiên, phán quyết cũng cho thấy Bộ Tư pháp Mỹ không chứng minh được rằng các công cụ dành cho nhà quảng cáo hoặc các thương vụ mua lại DoubleClick và AdMeld của Google là hành vi phản cạnh tranh.

Bộ Tư pháp đã đề xuất Google phải thoái vốn khỏi Google Ad Manager- nền tảng bao gồm cả máy chủ quảng cáo và sàn giao dịch quảng cáo. Google gọi phán quyết là "kết luận hỗn hợp" và cho biết sẽ kháng cáo phần bất lợi.

Vụ việc này là một phần trong chuỗi các hành động pháp lý nhằm tăng cường giám sát các tập đoàn công nghệ lớn tại Mỹ.

Theo Reuters, IE, Wikipedia

Đăng Khoa