Tìm hiểu về nghề chạm khắc gỗ nổi tiếng của Toyama

Nghệ nhân Sakai Hidetoshi đang chạm khắc bức phù điêu ba chiều tượng Ebisu. (Ảnh: Nguyễn Tuyến/Vietnam+)

Với cảnh quan hùng vĩ và năng động, có vịnh sâu 1.000m và dãy núi cao 3.000m sừng sững phía trên, thiên nhiên trù phú của Toyama tạo ra một vùng đất của nhiều loại nông sản và thủy sản, đồng thời hình thành một nền văn hóa thủ công truyền thống đặc sắc.

Nằm gần trung tâm của đảo Honshu, Toyama là một khu vực có địa hình ấn tượng. Tỉnh nhỏ gọn này trải dài trong bán kính chỉ 50km từ thủ phủ là thành phố Toyama.

Tỉnh Toyama bao gồm các dãy núi gồ ghề tạo thành một phần của dãy núi Alps phía Bắc Nhật Bản và vùng nước rộng lớn là nơi sinh sống của hệ sinh thái biển đa dạng. Giữa những nơi này, có những hẻm núi hùng vĩ, suối nước nóng ven sông, hồ nước thanh bình và đồng bằng rộng mở rải rác những cánh đồng lúa.

Một số cảnh quan thiên nhiên ngoạn mục nhất của tỉnh nằm xung quanh Dãy núi Tateyama, nơi hiện ra trên đường chân trời của rất nhiều điểm tham quan của Toyama. Chân đồi của Dãy núi Tateyama cũng là điểm khởi đầu của Tuyến đường núi Tateyama Kurobe. Tuyến đường tham quan núi cao này dài 90km về phía đông qua Dãy núi Alps phía Bắc Nhật Bản.

Toyama có lịch sử giao lưu phong phú với lục địa châu Á, Bán đảo Triều Tiên và các quốc gia khác giáp với biển này, khiến nơi đây trở thành một trung tâm khu vực quan trọng.

Văn hóa địa phương đã được hình thành qua nhiều thế kỷ bởi các đặc điểm địa lý và khí hậu của Tỉnh Toyama.

Tại Ngôi làng lịch sử Gokayama được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới, sự cô lập do tuyết rơi dày và môi trường xung quanh là núi non đã thúc đẩy sự phát triển của một nền văn hóa độc đáo.

Những ngôi nhà theo phong cách gassho của khu vực này, với mái nhà được ví như "bàn tay cầu nguyện," là biểu tượng cho truyền thống văn hóa của khu vực này.

Đúng như tên gọi Toyama, có nghĩa là “Phú Sơn,” tỉnh Toyama được ban tặng vô vàn kỳ quan thiên nhiên như Biển Nhật Bản, Vịnh Toyama, đỉnh núi Tateyama và nhiều con sông.

Từ lâu, người dân tỉnh Toyama đã đánh giá cao sự phong phú của thiên nhiên, như một nguồn tài nguyên để pha chế và chế biến thực phẩm và đồ uống đã giành được sự ca ngợi trên khắp Nhật Bản và ngày càng được quốc tế công nhận. Vịnh Toyama là một trong những nơi tốt nhất của đất nước để thưởng thức cá và hải sản tươi sống.

Những ngọn núi của Toyama đóng vai trò như một con đập tự nhiên khổng lồ, nơi cung cấp nguồn nước tinh khiết dồi dào chảy quanh năm. Nguồn nước này được sử dụng để sản xuất thủy điện và nhiều mục đích khác, khiến nơi đây trở thành nguồn tài nguyên quan trọng cho các ngành công nghiệp và cuộc sống hàng ngày của Toyama.

Sự kết hợp giữa nước và gạo chất lượng cao đã giúp những người nấu rượu sake của Toyama phát triển các thương hiệu rượu sake được đánh giá là một trong những loại rượu sake ngon nhất của Nhật Bản. Các nghề thủ công khác liên quan đến Tỉnh Toyama - gia công kim loại, chạm khắc gỗ và thủy tinh - cũng dựa vào thiên nhiên.

Văn hóa đặc trưng của tỉnh Toyama được tôn vinh bằng một số lễ hội sôi động, trong đó có một số lễ hội được UNESCO công nhận. Các sự kiện như Owara Kaze-no-Bon quy tụ toàn bộ khu phố - bao gồm cả du khách - với những bài hát và điệu nhảy sôi động.

Trong số các ngành nghề thủ công, nghệ thuật chạm khắc gỗ Inami của Toyama được cả thế giới biết đến với đặc tính cầu kỳ và tinh xảo.

Inami là tên cũ của thành phố Nanto thuộc tỉnh Toyama. Nguồn gốc của nghề chạm khắc gỗ Inami có thể bắt nguồn từ những năm 1750. Khu vực này đã có một số thợ mộc có tay nghề cao, nhưng nghề chạm khắc gỗ chỉ thực sự bắt đầu trong quá trình xây dựng lại chính điện tại Đền Zuisen-ji ở Inami, khi Sanshiro Maekawa, một thợ chạm khắc gỗ bảo trợ chính thức của Đền Kyoto Hongan-ji đến để đảm nhiệm công việc.

Những người thợ mộc địa phương, bao gồm cả Shichizaemon IX, đã làm việc dưới quyền Maekawa và ông đã truyền lại các kỹ thuật chạm khắc của mình.

Đồ chạm khắc gỗ Inami nổi bật với khả năng chạm khắc gỗ đặc biệt của các tác phẩm ba chiều tràn đầy sức sống và chuyển động.

Những nghệ nhân giàu kinh nghiệm sử dụng hơn hai trăm loại đục và dao khác nhau để chạm khắc cả hai mặt của một tác phẩm, một kỹ thuật được gọi là sukashi-fukabori, thể hiện rõ nét tay nghề thủ công tuyệt vời của họ.

Ví dụ, khi chạm khắc cửa sổ chớp giữa các phòng, nghệ nhân tính đến ánh mắt của một người nhìn lên từ bên dưới và đảm bảo rằng nhiều lớp tạo nên chiều sâu cho tác phẩm.

Ngoài ra, những kỹ thuật chạm khắc tinh xảo này tạo ra bóng đổ, mang lại khả năng biểu cảm để khi nhìn vào một con rồng, người ta có cảm giác như bất cứ lúc nào nó cũng có thể bay tự do.

Nghệ nhân Sakai Hidetoshi, một người có thâm niên khoảng 40 năm đã giải thích về công việc chạm khắc của mình khi chạm khắc ba chiều bức tượng Ebisu đã được lưu truyền ở Nhật Bản từ thời xa xưa. Bức tượng phù điêu gỗ dày khoảng 7cm và không có mặt sau.

Tượng Ebisu mỉm cười đang cầm Mặt Trời là một họa tiết được sử dụng trong các lễ kỷ niệm truyền thống của Nhật Bản và khi công việc kinh doanh phát đạt.

Bắt đầu công việc chạm khắc gỗ từ khi 18 tuổi, nghệ nhân Sakai Hidetoshi là thế hệ thứ hai trong một gia đình có nghề chạm khắc gỗ truyền thống.

Trong những năm gần đây, một lượng lớn thợ chạm khắc gỗ Inami đã kết hợp họa tiết rồng hoặc sư tử lên đàn guitar điện hoặc đàn ghita bass, cho thấy nghề thủ công truyền thống này liên tục đón nhận những thách thức mới.

Kể từ năm 1991, sự kiện chạm khắc gỗ lớn nhất Nhật Bản, Trại điêu khắc gỗ quốc tế Inami, đã được tổ chức tại thành phố Nanto và thường xuyên mời những người chạm khắc gỗ từ mười hai quốc gia khác nhau, mở ra một sự kiện giao lưu văn hóa quốc tế lớn.

Toyama mang đến những trải nghiệm văn hóa đích thực, phong cảnh nên thơ và hải sản hảo hạng với sự yên tĩnh.

Với giao thông thuận tiện từ các đô thị lớn, Toyama cùng với Fukui và Ishikawa trở thành một điểm đến hoàn hảo cho những khám phá toàn diện và sâu sắc hơn về một vùng đất Hokuriku đặc sắc và đầy bí ẩn./.

(Vietnam+)