Tiếp tục xử lý nghiêm, kể cả mức hình sự nếu cần thiết

Ngay sau khi Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP.HCM ban hành hai công văn liên tiếp (số 69 và 76-CV/BTGDVTU) về việc định hướng, chấn chỉnh hoạt động âm nhạc và phát ngôn trong lĩnh vực văn học, nghệ thuật trên mạng xã hội, Hội Âm nhạc TP.HCM cũng đã ra công văn gửi toàn thể hội viên để triển khai thực hiện.

Cùng thời điểm, lãnh đạo Cục Nghệ thuật biểu diễn; Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (PTTH&TTĐT) của Bộ VHTTDL đã có buổi làm việc về phương án chấn chỉnh và xử lý nghiêm các biểu hiện “lệch chuẩn” trong đời sống âm nhạc hiện nay.

Thực tế, những ca khúc phản cảm, phong cách biểu diễn thiếu văn hóa hay phát ngôn gây sốc đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về nhu cầu cấp thiết phải lập lại trật tự trong đời sống nghệ thuật đại chúng hơn bao giờ hết.

Một chương trình ca nhạc tại TP.HCM thu hút đông đảo khán giả

Không để tạo tiền lệ xấu

Trao đổi với báo chí, ông Lê Quang Tự Do - Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT cho biết: Bộ VHTTDL quán triệt hai quan điểm chỉ đạo xuyên suốt. Thứ nhất, phải chấn chỉnh nghiêm khắc và lập lại trật tự trên không gian mạng, không để sản phẩm phản cảm, lệch chuẩn lan truyền, gây ảnh hưởng tiêu cực đến cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ. Thứ hai, nghệ sĩ và người có sức ảnh hưởng (KOL) cần ý thức rõ vai trò làm gương của mình, vì đây là nhóm tác động mạnh đến công chúng, nên càng phải thể hiện sự chuẩn mực trong hành vi, phát ngôn và sản phẩm sáng tạo.

“Thời gian qua, Cục PTTH&TTĐT đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt, phối hợp với các cơ quan chức năng, thậm chí có trường hợp phải xử lý ở mức hình sự để đảm bảo tính răn đe”, ông Lê Quang Tự Do nói.

Nghệ sĩ và người có sức ảnh hưởng cần nhận thức rõ vai trò làm gương, thể hiện sự chuẩn mực trong hành vi, phát ngôn và sáng tạo nghệ thuật. Với những trường hợp vi phạm, Cục PTTH&TTĐT sẽ phối hợp các cơ quan chức năng xử lý nghiêm, kể cả ở mức hình sự nếu cần thiết. Trên không gian mạng, trật tự cần được thiết lập rõ ràng, chấn chỉnh dứt điểm để tránh tạo tiền lệ xấu.

(Ông LÊ QUANG TỰ DO - Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT)

Đối với vụ việc của ca sĩ Jack diễn ra tối 16.10 tại Hà Nội, qua kiểm tra, Cục nhận thấy nội dung bài hát có dấu hiệu vi phạm với nhiều ca từ phản cảm, ngôn ngữ không phù hợp. Bài hát chứa những câu được cho là dung tục, mang nội dung tiêu cực, kích động, không phù hợp với văn hóa ứng xử của người nghệ sĩ. Ông đồng thời bác bỏ lý do “ngẫu hứng trình diễn” mà phía ca sĩ đưa ra: “Phần biểu diễn có đội múa phụ họa ăn khớp với tiết tấu, chứng tỏ đã được tập luyện, không thể gọi là ngẫu hứng”.

Từ các phân tích trên, Cục PTTH&TTĐT đã kiến nghị Cục Nghệ thuật biểu diễn và Sở VHTT Hà Nội làm rõ, xử lý nghiêm vụ việc. “Trên không gian mạng, trật tự cần được thiết lập rõ ràng. Chúng tôi mong muốn việc này được chấn chỉnh dứt điểm để tránh tạo tiền lệ xấu”, ông Lê Quang Tự Do nhấn mạnh.

Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT cũng ủng hộ và hoan nghênh công văn của Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP.HCM, trong đó đề nghị các cơ quan văn hóa của TP định hướng, chấn chỉnh hoạt động âm nhạc lệch chuẩn và cân nhắc không mời nghệ sĩ có sản phẩm trái thuần phong mỹ tục tham gia các sự kiện. Đây được xem là bước đi kiên quyết, cần thiết nhằm giữ gìn hình ảnh nghệ thuật lành mạnh trong không gian công cộng.

Phối hợp đồng bộ - Hoàn thiện hành lang pháp lý

Ở góc độ cơ quan chuyên môn, NSND Xuân Bắc - Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn cho biết, thời gian qua đơn vị đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan, đặc biệt là Sở VHTT Hà Nội, để làm rõ những vấn đề báo chí và dư luận quan tâm. Theo NSND Xuân Bắc, nghệ thuật biểu diễn là lĩnh vực có đặc thù riêng, tác động trực tiếp đến công chúng, ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng, tình cảm, thậm chí cả nhận thức của người xem. Vì vậy, công tác quản lý nhà nước luôn cần sự thận trọng, linh hoạt, vừa bảo đảm định hướng đúng, vừa khuyến khích sáng tạo.

Nghệ thuật là cuộc sống, nhưng cuộc sống đó phải được chọn lọc mới trở thành nghệ thuật. Một tác phẩm chân chính phải đáp ứng chức năng thẩm mỹ, giáo dục, truyền tải giá trị nhân văn tích cực. Những biểu hiện phản cảm trong ca từ, trang phục, ngôn ngữ… đi ngược thuần phong mỹ tục đều phải bị xử lý nghiêm khắc.

(NSND XUÂN BẮC -

Cục trưởng Cục NTBD)

Dưới sự chỉ đạo của Bộ VHTTDL, Cục Nghệ thuật biểu diễn đã tích cực tham mưu hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan. Hiện nay, Cục đang sơ kết và xin ý kiến sửa đổi, bổ sung Nghị định 144/2020/NĐ-CP của Chính phủ về hoạt động nghệ thuật biểu diễn, đồng thời phối hợp với Vụ Pháp chế rà soát, điều chỉnh tăng các quy định xử phạt hành chính nhằm nâng cao tính răn đe.

Cục Nghệ thuật biểu diễn cũng đã xử lý nhiều trường hợp vi phạm, trong đó có cả ca khúc nước ngoài dịch sang tiếng Việt sử dụng ngôn từ phản cảm, thậm chí vi phạm pháp luật. Ông Bắc đánh giá cao sự phối hợp hiệu quả giữa Cục Nghệ thuật biểu diễn và Cục PTTH&TTĐT, coi đây là cơ sở để triển khai đồng bộ các biện pháp quản lý trong thời gian tới: “Tôi rất trân trọng sự phối hợp của Cục PTTH&TTĐT và các đơn vị liên quan. Chúng tôi đã cùng bàn bạc, thậm chí dự kiến làm việc với các đài truyền hình, cơ quan báo chí để thống nhất biện pháp xử lý mạnh mẽ, vừa đảm bảo quản lý, vừa khích lệ sáng tạo”.

Theo Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, mục tiêu cuối cùng là xây dựng hành lang pháp lý vững chắc để khuyến khích sáng tạo, phát triển công nghiệp văn hóa và giải trí bền vững, đúng định hướng. “Chúng ta đang trình Nghị quyết về chấn hưng và phát triển văn hóa, thể hiện rõ sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của Đảng và Nhà nước. Cục sẽ tiếp tục tham mưu để nghệ sĩ, tổ chức, cá nhân hoạt động nghệ thuật có đủ điều kiện sáng tạo, đồng thời bảo đảm công tác quản lý nhà nước chặt chẽ, đúng hướng. Chúng tôi mong muốn các nghệ sĩ, đơn vị tổ chức và báo chí cùng chung tay, vừa tôn vinh giá trị nghệ thuật, vừa góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, nhân văn”, NSND Xuân Bắc chia sẻ.

Âm nhạc chân chính bắt đầu từ trái tim và trách nhiệm của nghệ sĩ

Ngay sau hai công văn của Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP.HCM ban hành, Hội Âm nhạc TP.HCM cũng nhanh chóng có những động thái tích cực trong việc định hướng hoạt động âm nhạc và ứng xử trên mạng xã hội. Chiều 27.10, Hội ra Công văn số 57/CV-HAN gửi toàn thể hội viên về việc chấn chỉnh hoạt động âm nhạc có biểu hiện lệch chuẩn văn hóa và phát ngôn trong hoạt động văn học nghệ thuật.

Nhạc sĩ Nguyễn Quang Vinh - Chủ tịch Hội Âm nhạc TP.HCM cho biết, công văn nhằm định hướng sáng tác, biểu diễn và hành xử của nghệ sĩ, hướng tới xây dựng đời sống âm nhạc trong sạch, lành mạnh. Theo đó, nhạc sĩ sáng tác phải viết bằng trái tim, bằng tình cảm chân thành, mang thông điệp tích cực cho xã hội. Bởi lẽ, âm nhạc là hơi thở của trái tim người nhạc sĩ, nên sáng tác phải đặt lợi ích quốc gia, lợi ích cộng đồng và thượng tôn pháp luật lên hàng đầu. Người sáng tác phải có đạo đức nghề nghiệp, mang đến những thông điệp tốt đẹp của chân - thiện - mỹ đến với cộng đồng.

Hội Âm nhạc TP.HCM yêu cầu hội viên tuân thủ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, nêu cao tinh thần trách nhiệm trong phát ngôn, sử dụng các trang mạng xã hội đúng mục đích, đúng định hướng; chủ động đấu tranh phản bác các thông tin, quan điểm sai trái của các thế lực thù địch trên lĩnh vực văn học, nghệ thuật…

Nhìn từ những động thái kiên quyết của các cơ quan quản lý Trung ương và địa phương, có thể thấy sự chung tay nhằm lập lại trật tự, uốn nắn biểu hiện lệch chuẩn trong đời sống văn hóa - nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc. Đây không phải là hành động “siết chặt” sáng tạo, mà là tạo hành lang an toàn để sáng tạo phát triển đúng hướng.

Khi một sản phẩm nghệ thuật đi lệch chuẩn, nó không chỉ làm tổn thương giá trị thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến nhận thức xã hội, đặc biệt là giới trẻ. Vì vậy, việc chấn chỉnh, định hướng, nâng cao ý thức của người sáng tạo và người tiếp nhận là bước đi cần thiết.

NGỌC NHIÊN - THÙY TRANG