Tiếp tục nghiên cứu, sắp xếp đơn vị hành chính, giảm cấp trung gian
Ban Chấp hành Trung ương yêu cầu tiếp tục nghiên cứu, sắp xếp các đơn vị hành chính, giảm cấp trung gian phù hợp với thực tiễn, mở rộng không gian phát triển cũng như tăng cường nguồn lực của địa phương.
Ban Chấp hành Trung ương ngày 24-1 đã ban hành Kết luận 121 tổng kết Nghị quyết 18/2017 một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Đẩy mạnh cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy
Cụ thể, trong kết luận, Trung ương nhấn mạnh việc cần tập trung nghiên cứu, hoàn thiện mô hình tổng thể tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới, bảo đảm nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng; hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, quản trị quốc gia…
Trong đó, xây dựng các cơ quan của Đảng ở Trung ương mạnh về tổ chức, cán bộ, thực sự là hạt nhân trí tuệ, là "bộ tổng tham mưu", đội tiên phong lãnh đạo cơ quan nhà nước; đổi mới mạnh mẽ công tác xây dựng pháp luật và nâng cao chất lượng các dự án luật.
Chính phủ cần tập trung cụ thể hóa, triển khai thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, xây dựng nền hành chính phục vụ Nhân dân, chuyên nghiệp, hiện đại, trong sạch, vững mạnh, công khai, minh bạch, hiệu quả.
Ngoài ra, cần tiếp tục đổi mới tổ chức, nâng cao chất lượng hoạt động của TAND, VKSND, các cơ quan điều tra, thi hành án, bổ trợ tư pháp đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp.
MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội cũng phải khắc phục hành chính hóa hoạt động, công chức hóa cán bộ, đáp ứng yêu cầu công tác vận động quần chúng của Đảng, xây dựng các cơ quan tham mưu của cấp ủy, mô hình tổ chức của chính quyền địa phương thực sự tinh gọn, phù hợp.
Với việc đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo của Đảng, Trung ương yêu cầu nâng cao chất lượng ban hành và tổ chức thực hiện; đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền, quản lý nhà nước, quản trị quốc gia, quản lý xã hội, tổ chức bộ máy, biên chế, cán bộ, công chức, viên chức. Đồng thời, quy định rõ phương thức lãnh đạo của Đảng, cơ chế lãnh đạo, phối hợp của các cấp ủy ở Trung ương và địa phương,
Cạnh đó, phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của Quốc hội, Chính phủ, cơ quan hành pháp, cơ quan tư pháp; xác định rõ trách nhiệm giữa Trung ương và địa phương và giữa các cấp chính quyền địa phương. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, bảo đảm Trung ương tăng cường quản lý vĩ mô, xây dựng thể chế, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch đồng bộ, thống nhất, giữ vai trò kiến tạo và tăng cường kiểm tra, giám sát, "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".
“Rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản còn chồng chéo, bất cập cản trở sự phát triển, khơi thông các điểm nghẽn, tạo ra động lực mới cho phát triển; tăng cường quyền tự chủ, tính chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị gắn với nâng cao trách nhiệm giải trình của người đứng đầu, kiểm soát quyền lực chặt chẽ...” – Kết luận 121 nêu rõ.
Cung cấp dịch vụ công không phụ thuộc địa giới hành chính
Cũng theo kết luận, Trung ương yêu cầu tiếp tục nghiên cứu, thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính, giảm cấp hành chính trung gian phù hợp với thực tiễn, mở rộng không gian phát triển, tăng cường nguồn lực của địa phương.
Các cơ quan, đơn vị rà soát, điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy bên trong của các cơ quan, đơn vị, tổ chức theo nguyên tắc một cơ quan thực hiện nhiều việc và một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì thực hiện và chịu trách nhiệm chính.
Cùng với đó, Trung ương cũng nhấn mạnh việc đổi mới mạnh mẽ phương pháp tuyển dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ trong hệ thống chính trị.
“Khẩn trương ban hành cơ chế hữu hiệu lựa chọn, bố trí đúng cán bộ tốt, thực sự có đức, có tài, có khát vọng cống hiến, thực sự vì nước, vì dân vào các vị trí lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị; sàng lọc, đưa ra khỏi vị trí công tác đối với những người không đủ phẩm chất, năng lực, uy tín” – Ban Chấp hành Trung ương yêu cầu.
Đáng chú ý, Trung ương yêu cầu phải ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động để cải cách tổ chức bộ máy của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị; đi đầu là các cơ quan đảng.
Mặt khác phải rà soát sửa đổi, bổ sung các quy chế, quy trình công tác, nguyên tắc làm việc bảo đảm các cơ quan, tổ chức, đơn vị sau sắp xếp, kiện toàn thực sự được "nâng cấp", tạo đột phá về hiệu lực, hiệu quả hoạt động; chất lượng hoạt động được "nâng tầm".
Đẩy mạnh cải cách hành chính; đổi mới toàn diện việc giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công không phụ thuộc địa giới hành chính; nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến, dịch vụ số cho người dân và doanh nghiệp.
Liên quan đến Đại hội XIV của Đảng, Trung ương yêu cầu tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các nội dung mới để bổ sung, hoàn thiện các dự thảo văn kiện đại hội, làm cơ sở tham mưu xây dựng dự thảo Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng về tiếp tục hoàn thiện mô hình của hệ thống chính trị, tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động…
Có chỗ bao biện làm thay, có nơi bỏ sót hoặc không rõ trách nhiệm
Trung ương đánh giá qua hơn 7 năm thực hiện Nghị quyết 18, nhất là từ tháng 10-2024 đến nay, bên cạnh những kết quả đạt được thì cơ chế vận hành của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị vẫn còn nhiều hạn chế.
Việc phân định trách nhiệm, phân cấp, phân quyền giữa các cơ quan, tổ chức còn chưa thực sự đồng bộ, hợp lý, có chỗ bao biện làm thay, có nơi bỏ sót hoặc không rõ trách nhiệm, làm giảm sự chủ động, sáng tạo, phát sinh phiền nhiễu, tiêu cực, cản trở phát triển, giảm hiệu lực, hiệu quả hoạt động.
Sắp xếp tổ chức bộ máy chưa thực sự gắn với tinh giản biên chế, cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và thu hút nhân tài. Chi phí vận hành hệ thống tổ chức bộ máy lớn, làm giảm nguồn lực cho đầu tư phát triển, bảo đảm quốc phòng, an ninh, nâng cao đời sống của Nhân dân.
Nguyên nhân của những hạn chế nêu trên, theo Trung ương là do mô hình tổng thể tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị chưa thật hoàn thiện; hệ thống thể chế về tổ chức bộ máy, biên chế, phân cấp, phân quyền chậm được điều chỉnh, bổ sung, ban hành và chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phát triển đất nước trong thời kỳ mới.
Cạnh đó, nhận thức và hành động của một số cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo, người đứng đầu ở một số cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương chưa thực sự đầy đủ, sâu sắc, quyết tâm chưa cao, hành động chưa quyết liệt.