Tiếp tục đề xuất áp thuế 10% chung cho các cơ quan báo chí

Điều hòa và xăng đều thiết yếu, sao phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt?

Báo cáo một số nội dung tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, đối với nước giải khát có đường, một số ý kiến đề nghị cân nhắc mức thuế cao hơn. Một số ý kiến đề nghị cần có lộ trình để doanh nghiệp điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh.

Tiếp thu ý kiến, Thường trực Ủy ban này đề nghị cân nhắc lùi thời điểm áp thuế đối với sản phẩm này khoảng 1-2 năm so với thời hạn dự kiến trong dự thảo luật, hoặc áp dụng theo lộ trình. Phương án này vẫn bảo đảm thực hiện được mục tiêu chính sách song có linh hoạt hơn để tạo điều kiện cho doanh nghiệp có thời gian điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo.

Tuy nhiên, đại diện Bộ Tài chính - Cơ quan soạn thảo vẫn xin giữ như dự thảo luật vì cho rằng, đây là mặt hàng mới được đề xuất bổ sung vào đối tượng chịu thuế. Việc quy định thuế suất 10% là hợp lý nhằm khuyến khích doanh nghiệp sản xuất nước giải khát có hàm lượng đường thấp, cũng như nâng cao nhận thức của người tiêu dùng.

Liên quan hai mặt hàng thiết yếu là xăng và điều hòa nhiệt độ, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga đề nghị cân nhắc. Xăng được coi là mặt hàng thiết yếu đối với mọi người dân, trong khi luật này chỉ nhằm áp thuế đối với các mặt hàng xa xỉ. Do đó, đề nghị không thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng, nếu vẫn tiếp tục thu, phải báo cáo giải trình cho rõ. "Trước đây khoảng chục năm, điều hòa nhiệt độ có thể coi là xa xỉ, nhưng giờ lại trở thành thiết yếu. Vì thế, nên bỏ đánh thuế đối với điều hòa công suất bình thường", bà bổ sung.

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga thảo luận tại phiên họp.

Đồng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho hay: "Đại biểu Quốc hội có nhiều ý kiến cân nhắc vấn đề này. Từ nông thôn đến đô thị, gia đình nào cũng phải dùng điều hòa nhiệt độ".

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị giải thích thêm việc "tăng thuế đột ngột" với rượu, bia, bổ sung nước giải khát có đường vào diện thu thuế này. Như vậy có làm giảm sức mua không, tác động thế nào đến giá bán? Chủ tịch Quốc hội đề nghị, ban hành luật làm sao phải đảm bảo sản xuất kinh doanh, tăng trưởng tốt hơn, đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Chẳng hạn, kể từ khi áp dụng quy định không lái xe khi đã uống rượu bia, hiệu quả mang lại rất rõ rệt, 3 tiêu chí về TNGT đã giảm hẳn. "Lúc đó cũng có ý kiến nói, cấm như vậy thì ngành rượu, bia thất thu, Nhà nước không thu được thuế..., nhưng thực tế, thu thuế trong tháng 1 và 2 đã đạt 25% chỉ tiêu cả năm".

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại phiên họp.

Phát biểu giải trình tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, với thuốc lá sẽ điều chỉnh theo Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá, việc này cũng phù hợp. Với mặt hàng nước giải khát, Cơ quan soạn thảo đã lựa chọn áp dụng với mức thấp nhất chỉ với 10%. Còn với điều hòa có nhiều chất tác hại với môi trường, tương tự với mặt hàng xăng, một số nước đánh thuế, để sử dụng tiết kiệm và bảo vệ môi trường...

Riêng với mặt hàng xăng đã áp dụng ở Việt Nam từ nhiều năm nay, đến giờ "vẫn ổn định", không nên bỏ ra, và điều này cũng nhằm khuyến khích để sử dụng xăng sinh học thuận tiện với môi trường.

Cân nhắc việc doanh nghiệp bất động sản được bù trừ lãi với các hoạt động kinh doanh khác

Đối với Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, về nội dung sửa đổi cho phép các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản (BĐS) được bù trừ lãi từ hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS (bao gồm cả chuyển nhượng dự án) với lỗ từ các hoạt động kinh doanh khác, Thường trực Ủy ban lo ngại rằng, quy định này sẽ tạo cơ chế cho các doanh nghiệp tận dụng làm giảm nghĩa vụ thuế từ hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS, chuyển nhượng dự án đầu tư thông qua việc bù trừ với lỗ của các hoạt động kinh doanh khác, trong đó không loại trừ trường hợp các hoạt động kinh doanh khác chỉ được đăng ký và hoạt động mang tính ngắn hạn, hạch toán lỗ có chủ đích.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh thảo luận tại phiên họp.

"Điều này sẽ tác động trực tiếp đến số thuế thu nhập doanh nghiệp thực nộp vào ngân sách nhà nước của các doanh nghiệp kinh doanh BĐS trong thời gian tới. Các yếu tố rủi ro này chưa được Cơ quan soạn thảo tính đến khi đánh giá tác động. Đối tượng thụ hưởng của chính sách này là các doanh nghiệp vừa kinh doanh BĐS đồng thời có các hoạt động kinh doanh đa ngành khác", ông nói và đề nghị cân nhắc thận trọng vấn đề này, nên giữ như quy định hiện hành để phòng tránh việc lợi dụng chính sách.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nêu một vấn đề đã từng được đại biểu Quốc hội thảo luận nhiều, mà lãnh đạo Bộ Tài chính cũng 2 lần nói "tiếp thu rồi", nhưng đến nay chưa thấy tiếp thu là giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với cơ quan báo chí.

Cơ quan soạn thảo đề xuất áp dụng mức thuế từ 20% xuống 10% đối với báo in, còn các loại hình báo chí khác từ 20% xuống 15%. Tuy nhiên, ý kiến nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị nên áp dụng mức thuế giống nhau giữa các cơ quan báo chí là 10%. Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội lấy ví dụ VTV lâu nay vận hành theo cơ chế tự chủ, không dùng ngân sách nhà nước, họ tự kiếm nguồn thu và thực hiện các nhiệm vụ cho quốc gia nhưng đến mức thuế này cũng không cho họ công bằng như báo in.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành nội dung thảo luận.

"Họ thực thi chính sách của ta, như phim Việt Nam phải có trên sóng của Đài Truyền hình quốc gia, họ phải tự lo hết. Có 5% vậy thôi mà các đồng chí cứ băn khoăn mãi. Thực ra, tôi nghĩ phần này đưa về một mức để các cơ quan báo chí thấy công bằng", ông nhấn mạnh.

Liên quan vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, nhiều đại biểu Quốc hội đã nêu, bản thân Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nhiều lần đề cập và đại diện Cơ quan soạn thảo cũng từng nói tiếp thu.

Phát biểu giải trình thêm tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, trước đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc khi còn là Bộ trưởng có hứa tại Quốc hội, sau đó đã chỉ đạo nghiên cứu rà soát. "Lần này các báo cũng đang thực hiện rà soát, sắp xếp, gặp khó khăn, nên chúng tôi nghĩ đưa về một mức 10% là phù hợp. Chúng tôi sẽ cùng Ủy ban Kinh tế và Tài chính tiếp thu", ông khẳng định.

Quỳnh Vinh