Tiền tuyến Ukraine 'tổn thương' khi Mỹ cắt giảm viện trợ quân sự

Ngày 10/6, tại phiên điều trần trước Hạ viện Mỹ, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cho biết chính quyền Mỹ sẽ cắt giảm ngân sách dành cho viện trợ quân sự cho Ukraine trong dự thảo ngân sách quốc phòng của Washington năm 2026.

Theo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, chính quyền Trump có “quan điểm khác biệt” về chiến sự ở Ukraine so với chính quyền Biden, ông Hegseth nhấn mạnh: “Chính quyền hiện nay có cách tiếp cận rất khác đối với cuộc xung đột này. Chúng tôi tin rằng một giải pháp hòa bình thông qua đàm phán là con đường phù hợp nhất cho cả hai bên và lợi ích quốc gia Mỹ”.

Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth tại phiên điều trần trước Hạ viện Mỹ. Ảnh: Reuters

Mặc dù không tiết lộ chi tiết cụ thể về việc cắt giảm nhưng bà Iryna Friz, thành viên Ủy ban An ninh Quốc gia, Quốc phòng và Tình báo của Quốc hội Ukraine cho biết Ukraine đã chuẩn bị ứng phó với những tác động của việc cắt giảm này và đang tìm kiếm các phương án để lấp đầy khoảng trống đáng kể trong viện trợ quân sự.

Bà Iryna Friz cho biết, toàn bộ nguồn viện trợ quân sự mà Ukraine không thể nhận được từ các đồng minh phương Tây khác và bất kỳ sự cắt giảm nào về năng lực này đều khiến Ukraine tổn thương.

“Tôi tin rằng, thay vì bị ảnh hưởng về mặt cảm xúc bởi những tuyên bố như của ông Hegseth hay cảm thấy thất vọng đi chăng nữa thì Ukraine vẫn sẽ phải chứng minh sự sẵn sàng tăng cường năng lực quốc phòng và tăng cường tiếp cận với các đối tác khác để tiếp tục bảo vệ chủ quyền của mình”.

Mỹ thay đổi cách tiếp cận

Với sự trở lại Nhà Trắng của Tổng thống Donald Trump, Washington đã thay đổi mạnh mẽ chính sách đối với Ukraine. Mặc dù Ukraine vẫn nhận được viện trợ quân sự và được cung cấp các luồng thông tin tình báo do chính quyền cựu Tổng thống Biden phê duyệt trước đó nhưng Mỹ không phê duyệt thêm gói viện trợ mới nào cho Kiev.

Ukraine vẫn đang cố gắng giữ vững phòng tuyến trước các đợt tấn công kéo dài và chậm rãi của Nga. Tuy nhiên bất kỳ sự cắt giảm viện trợ nào từ Mỹ cũng sẽ ảnh hướng đến khả năng chiến đấu của Kiev cũng như làm suy yếu các nỗ lực hòa bình do Mỹ dẫn dắt.

“Việc cắt giảm viện trợ quân sự có thể làm suy yếu khả năng phòng thủ của chúng tôi, điều đó có thể kéo theo tổn thất nhiều hơn về sinh mạng của các binh sĩ lẫn người dân”, nghị sĩ Oleksandr Merezhko, Chủ tịch Ủy ban Chính sách Đối ngoại của Quốc hội Ukraine nhận định.

“Khi Tổng thống Nga Putin được cho là đang chuẩn bị chiến dịch mùa hè thì việc cắt giảm viện trợ sẽ truyền đi một tín hiệu sai lệch và Moscow có thể xem đó là sự khuyến khích để gia tăng các hoạt động quân sự chống lại Kiev”, ông Merezhko nói thêm.

Khoảng cách về khí tài

Kể từ khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra năm 2022, Mỹ đã chi khoảng 74 tỷ USD viện trợ quân sự cho Ukraine và cung cấp nhiều khí tài có thể thay đổi được cục diện trên chiến trường cả ở tiền tuyến đến các thành phố cách xa hàng trăm mét.

Washington đã gửi cho Ukraine hàng triệu viên đạn, xe tăng, thiết giáp, tên lửa tầm xa ATACMS, hệ thống HIMARS và hệ thống phòng không Patriot tiên tiến, vốn là hệ thống duy nhất có thể đối phó hiệu quả với tên lửa đạn đạo của Nga.

Tuy nhiên, dưới chính quyền Tổng thống Trump, không chỉ không có thêm gói viện trợ mới, một số loại vũ khí lẽ ra dành cho quân đội Ukraine đã bị điều chuyển đến nơi khác.

Binh sĩ Ukraine ở tiền tuyến. Ảnh: Reuters

Theo lời Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Mỹ trước kia đã cam kết cung cấp 20.000 tên lửa để Ukraine đối phó với các loại máy bay không người lái Shahed mà Nga phóng gần như mỗi đêm vào các thành phố của Ukraine.

“Đây không phải là các tên lửa đắt đỏ, nhưng đó là công nghệ đặc biệt. Chúng tôi đã trông chờ vào 20.000 tên lửa đó. Thế nhưng, Bộ trưởng Quốc phòng của tôi nói rằng Mỹ đã chuyển số tên lửa này sang Trung Đông”, ông Zelensky nói trong cuộc phỏng vấn với ABC được công bố ngày 8/6.

Trả lời phỏng vấn Kyiv Independent, nhiều binh sĩ Ukraine không lấy làm ngạc nhiên và chỉ trích những hành động gần đây của Washington.

“Ông Trump và đội ngũ của mình muốn đạt được thỏa thuận theo các điều kiện của Nga, như vậy có lợi hơn với họ. Việc Mỹ cắt giảm viện trợ sẽ là điều tồi tệ với tiền tuyến, chúng tôi phụ thuộc vào họ cả về vũ khí lẫn tình báo”, một lính bắn tỉa thuộc Lực lượng Đặc biệt đang chiến đấu ở miền Đông Ukraine cho biết.

Một binh sĩ khác cũng đang phục vụ ở miền Đông Ukraine cho rằng chính sách mới của Mỹ sẽ kéo theo “hậu quả nghiêm trọng” cho trật tự toàn cầu.

Điều gì sẽ xảy đến tiếp theo?

Trước những lập trường đang thay đổi từ Mỹ, các đồng minh châu Âu của Ukraine đã cam kết tăng cường viện trợ quân sự, thế nhưng từ lâu các nước châu Âu từ lâu đã thiếu đầu tư vào năng lực sản xuất quốc phòng. Vì vậy, Ukraine đang tìm kiếm những phương án khác như phát triển sản xuất quốc phòng trong nước và mua vũ khí của Mỹ với sự hỗ trợ từ các đối tác châu Âu

Đầu tháng 6, một phái đoàn Ukraine do Chánh Văn phòng Tổng thống Andriy Yermak dẫn đầu đã đến Mỹ để thảo luận về việc tiếp tục hỗ trợ quốc phòng và khả năng mua vũ khí của Mỹ.

“Chúng tôi sẵn sàng mua một số vũ khí, đặc biệt là thiết bị phòng thủ tên lửa. Các nghị sĩ Mỹ hiểu vấn đề này và muốn thúc đẩy việc cung cấp cho Ukraine mọi thứ cần thiết”, ông Yermak phát biểu trên truyền hình quốc gia ngày 6/6.

Tuy nhiên, sau chuyến thăm của phái đoàn Ukraine, phía Washington vẫn chưa có hành động hoặc phản hồi cụ thể nào về khả năng viện trợ vũ khí hoặc bán trang bị cho Ukraine và các đồng minh.

Việc Mỹ cắt giảm viện trợ quân sự cho Ukraine không chỉ là sự điều chỉnh chiến lược độc lập mà còn phản ánh một sự thay đổi căn bản trong cách Washinton nhìn nhận vai trò và trách nhiệm của mình trên trường quốc tế. Trong bối cảnh các đồng minh châu Âu còn hạn chế về năng lực công nghiệp quốc phòng và chính quyền Ukraine đang nỗ lực tự lực cánh sinh thì sự thoái lui của Mỹ có thể là tín hiệu báo động cho một trật tự toàn cầu đang lung lay.

Giang Bùi/VOV.VN Theo: The Kyiv Independent