Tiền triều Tiền Lê (980 - 1009) - Kỳ II: Tiền đời vua Lê Đại Hành (980-1005)

Tiền đúc bằng đồng. Mặt tiền đúc nổi 4 chữ“Thiên Phúc trấn bảo”-天福鎮寳 theo kiểu Chân thư, đọc chéo. Khổ chữ to, nét chữ đậm. Lưng tiền đúc chữ “Lê”- 黎 (họ của Nhà vua) hoặc để trơn. Biên tiền trước và sau đều hẹp và nổi rõ.

Tiền Thiên Phúc trấn bảo 天福鎮寳 được đúc nhiều lần nên thư pháp và kích thước có nhiều kiểu dạng khác nhau. Cho đến nay đã phát hiện được 4 loại tiền Thiên Phúc trấn bảo 天福鎮寳:

- Loại thứ nhất: Tiền Thiên Phúc trấn bảo 天福鎮寳, lưng tiền để trơn. Đường kính 25mm, dày 1,5mm, nặng 2,2gr.

Ảnh 1. Tiền Thiên Phúc trấn bảo 天福鎮寳, kiểu Chân thư - Lưng tiền trơn, đường kính 25 mm

- Loại thứ hai: Tiền Thiên Phúc trấn bảo 天福鎮寳, lưng tiền đúc chữ “Lê”- 黎 trên lỗ vuông theo kiểu Chân thư. Đường kính 24,5-25,5mm, dày 1,5-1,8mm, nặng 2,3-2,5gr.

Ảnh 2. Tiền Thiên Phúc trấn bảo 天福鎮寳, kiểu Chân thư, lưng tiền đúc chữ “Lê” - 黎, đường kính 24,5 - 25,5 mm

- Loại thứ ba: Tiền Thiên Phúc trấn bảo 天福鎮寳, lưng tiền đúc chữ “Lê”- 黎 trên lỗ vuông theo kiểu Giản thư. Đường kính 23,5mm, dày 1,5mm, nặng 2,3gr.

Ảnh 3: Tiền Thiên Phúc trấn bảo 天福鎮寳, kiểu chữ Chân, lưng tiền đúc chữ “Lê”- 黎, đường kính 23,5 mm

- Loại thứ tư: Tiền Thiên Phúc trấn bảo 天福鎮寳, lưng tiền đúc chữ “Lê”- 黎 trên lỗ vuông theo kiểu Lệ thư. Đường kính 24,5-25mm, dày 1,7-1,8mm, nặng 2,6gr

Ảnh 1.2.4. Tiền Thiên Phúc trấn bảo 天福鎮寳, kiểu Chân thư, lưng tiền đúc chữ “Lê” - 黎, đường kính 24,5 -25 mm

Tiền Thiên Phúc trấn bảo có phong cách gần giống tiền Thái Bình hưng bảo với kỹ thuật đúc tương đối thô, mặt tiền lồi lõm không phẳng, biên tiền chỗ to chỗ nhỏ, mang đặc trưng phong cách tiền đồng Việt Nam thời kỳ đầu.

Như vậy, chúng ta thấy, cũng như triều Đinh, triều Tiền Lê chỉ đúc một loại tiền đồng mang niên hiệu vua khai sáng. Điều này chứng tỏ tiền tệ chưa phát triển, nền kinh tế hàng hóa còn non kém, nhu cầu trao đổi bằng tiền chưa phổ biến. So với tiền triều Đinh, tiền Thiên Phúc trấn bảo đã buôn bán lưu thông tới biên giới phía Nam Trung Hoa, vì thế trong các ấn phẩm tiền cổ của Trung Quốc, thường gọi loại này là tiền chữ Lê.

Nguồn: Tác phẩm: ''Lịch sử Đồng tiền Việt Nam'' của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Biên tập: Mạnh - Thắng | Đồ họa: Văn Lâm

Trần Lâm