Tiêm kích F-16 Ukraine bị Patriot bắn hạ bất chấp có hệ thống EW tối tân nhất

Quân đội Ukraine cho biết, họ đã đẩy lùi thành công một cuộc tấn công tên lửa do phía Nga tiến hành với sự trợ giúp của hệ thống phòng không và tiêm kích F-16.

Tuy nhiên thành tích trên cũng đi kèm tổn thất đáng kể khi một trong những tiêm kích F-16 đã bị rơi. Trong quá trình tiếp cận mục tiêu tiếp theo, liên lạc với máy bay bị mất và sau đó được biết chiếc chiến đấu cơ này đã bị rơi và phi công thiệt mạng

Bộ Quốc phòng Ukraine đã chỉ định một ủy ban đặc biệt để điều tra nguyên nhân thảm họa. Các chuyên gia đang làm việc tại khu vực máy bay rơi để thu thập dữ liệu cần thiết và phân tích vụ việc.

Trong diễn biến cập nhật, thông báo cho biết khi chống lại cuộc tấn công tên lửa quy mô lớn hôm 26 tháng 8, một tiêm kích F-16 của Ukraine đã vô tình bị chính lực lượng phòng không của mình bắn hạ bằng hệ thống Patriot.

Thông báo của Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine đã thừa nhận vụ việc trên đồng thời chỉ ra sự thiếu phối hợp giữa các đơn vị thuộc Không quân Ukraine.

Vụ việc đã dẫn đến cái chết của phi công chiến đấu Alexei Mesya. Theo nghị sĩ Bezugla - Phó Chủ tịch Ủy ban An ninh, quốc phòng và tình báo của Quốc hội Ukraine vấn đề phối hợp giữa các đơn vị cần phải được chấn chỉnh gấp.

Đáng chú ý, trước đó có thông tin cho biết Mỹ đã lập trình lại tổ hợp đối kháng vô tuyến điện tử (EW) trên tiêm kích F-16 của Ukraine để chống lại vũ khí hiện đại, nhưng vẫn không cứu được nó khi bị Patriot bắn nhầm.

Cụ thể, các tiêm kích của Ukraine trong tương lai được nâng cấp bởi các kỹ sư của Phi đội tác chiến điện tử số 68 thuộc Không quân Mỹ (USAF).

Đây là một trung tâm nghiên cứu các phương pháp thực hành tốt nhất trong lĩnh vực chiến tranh điện tử, nhằm tăng cường tiềm năng và mức độ sống sót của hàng không Mỹ.

Trước đó, cùng với các chuyên gia Đan Mạch và Na Uy, người Mỹ đã lập trình lại hệ thống tác chiến điện tử trên máy bay chiến đấu F-16 của Đan Mạch và Hà Lan.

Các kỹ sư của Phi đội 68 cho biết, các hệ thống EW cần được nâng cấp để máy bay mới có thể hòa nhập hiệu quả với lực lượng không quân Ukraine và chống lại mối đe dọa mới từ vũ khí Nga một cách hiệu quả.

Công việc trên các hệ thống hàng không tỏ ra khó khăn do thời hạn chặt chẽ và quá trình sửa đổi tổ hợp vốn không được USAF sử dụng.

Các hệ thống cụ thể không được nêu tên, nhưng theo thông báo thì F-16 của Đan Mạch và Hà Lan được trang bị hệ thống AN/ALQ-131 và AN/ALQ-10 (phiên bản Đan Mạch của AN/ALQ-162).

Đặc biệt, các tổ hợp AN/ALQ-162 đã được tích hợp vào giá treo ECIPS, cùng với đó những chiếc F-16 đầu tiên của Hà Lan đã đến Ukraine.

Khí tài trên phát hiện bức xạ và hoạt động của các hệ thống radar của đối phương, chẳng hạn như tên lửa phòng không, radar máy bay... đồng thời thực hiện biện pháp ngăn chặn.

Để thực hiện nhiệm vụ khó khăn nói trên, Phi đội 68 đã tập hợp một nhóm công tác đặc biệt gồm các chuyên gia giàu kinh nghiệm.

Dựa trên dữ liệu do Đan Mạch và Na Uy cung cấp, các kỹ sư đã nghiên cứu thiết kế của hệ thống và phát triển phương pháp để lập trình lại. Cùng với đối tác, họ đã thử nghiệm hoạt động của tổ hợp cập nhật.

"Đây không phải là một nhiệm vụ bình thường đối với chúng tôi. Việc có thể hiểu được hệ thống trong hai tuần, để sang nước sở tại phát triển phần mềm tốt nhất là điều chưa từng có”, chỉ huy trưởng Phi đội 68 nói.

Quân nhân trên lưu ý rằng, F-16 với các biện pháp đối phó điện tử được lập trình lại sẽ chưa mang tới ưu thế trên không, nhưng có thể giúp phi công nắm được lợi thế về tình huống trong việc tiếp cận các mục tiêu để đảm bảo tác động và thành công trên chiến trường.

Phía Mỹ cũng cho biết, Ukraine là khách hàng chính thức của các dịch vụ mà Phi đội 68 cung cấp trong khuôn khổ chương trình FMS. Điều này sẽ cho phép đơn vị hỗ trợ, cập nhật và hiện đại hóa kịp thời các hệ thống tác chiến điện tử dựa trên kinh nghiệm và khuyến nghị từ Kyiv.

Như vậy các hệ thống tác chiến điện tử tối tân do Mỹ cài đặt trên tiêm kích F-16 Ukraine trong khi chưa chứng minh được hiệu quả trước vũ khí của Nga thì đã bị chính hệ thống phòng không Patriot của quân nhà đánh bại.

Bạch Dương