Tích hợp trí tuệ nhân tạo sẽ là xu hướng trong chế tạo hệ thống chống UAV

UAV-QXL.01 sản xuất năm 2024, là sản phẩm loại UAV cánh quạt chiến đấu cảm tử, mang đầu nổ xuyên lõm tiêu diệt các mục tiêu xe tăng, xe thiết giáp, pháo tự hành, trạm rađa và các loại phương tiện kỹ thuật bọc thép ở trạng thái cố định có độ dày thành không lớn hơn 250mm. Khối lượng cất cánh tối đa 8kg, trần bay 1.000m, mang khối lượng phần chiến đấu tối đa 1,2kg, sai số tấn công mục tiêu không lớn hơn 2m. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Chia sẻ tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024, Đại tá Nguyễn Huy Sơn, Trưởng phòng tư vấn chuyển giao công nghệ, Viện Cơ khí động lực (Học viện Kỹ thuật Quân sự) cho biết, phương tiện không người lái (UVs) bao gồm phương tiện bay không người lái (UAV), phương tiện mặt đất không người lái (UGV), phương tiện dưới nước không người lái (UUV) đang phát triển mạnh mẽ và có tác động lớn đến nhiều ngành công nghiệp như quốc phòng, giao thông vận tải, nông nghiệp...

Viettel trưng bày nhiều sản phẩm UAV tại Triển lãm. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Đặc biệt trong quân sự, với ưu tiên bảo vệ và hỗ trợ người lính thì trong tương lai sẽ có sự kết hợp của tất cả các loại UVs.

Đại tá Nguyễn Huy Sơn cho biết, thị trường UVs phát triển nhanh, theo khảo sát trong năm 2024 quy mô thị trường đã đạt 38,6 tỷ USD đến năm 2027 sẽ tăng 58 tỷ USD.

Các dại biểu xem UAV - QXL.01 và UAV - BXL.01 do nhà máy Z131 thiết kế chế tạo trưng bày tại giang hàng của Việt Nam.

Các khu vực thị trường Uvs lớn nhất gồm bắc Mỹ, châu Âu, châu Á-Thái Bình Dương. Trong đó, Mỹ, Trung Quốc và Israel là các quốc gia dẫn đầu về nghiên cứu, phát triển UVs.

Nêu một số hạn chế của phương tiện không người lái như độ chính xác của cảm biến, khả năng ra quyết định trong tình huống phức tạp, tuổi thọ pin và năng lượng, va chạm và tai nạn, xâm phạm quyền riêng tư, bảo mật dữ liệu... Đặc biệt là các vấn đề pháp lý, chi phí để triển khai và tác động đến xã hội, việc làm, Đại tá Nguyễn Huy Sơn cho rằng phương tiện không người lái đang phát triển mạnh, có tác động đến nhiều ngành.

Còn theo kỹ sư Đỗ Văn Long, Tổng công ty Công nghiệp công nghệ cao Viettel (Tập đoàn Viettel), trong chiến tranh hiện đại, UAV được sử dụng cho các mục đích như giám sát, trinh sát, dẫn đường mục tiêu, nhiệm vụ tự sát và tấn công hỏa lực.

Tại gian gian trưng bày của Viettel dàn UAV trinh sát, UAV cảm tử và UAV đa năng do Viettel làm chủ công nghệ, tự nghiên cứu phát triển và chế tạo trong nước 100% được giới thiệu đến công chúng trong Triển lãm Quốc phòng quốc tế. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Thế hệ UAV tiếp theo thường được gọi là UAV đối kháng kết hợp các công nghệ tiên tiến, tấn công dựa trên camera và tự động hóa do AI điều khiển. Các chiến lược tấn công thông minh như bay lượn, bay ở độ cao thấp và tấn công theo bầy đàn phối hợp khiến những UAV này khó bị phát hiện, đánh chặn bởi các hệ thống phòng không thông thường.

“Rõ ràng một công nghệ đơn lẻ là không đủ để đối phó với sự đa dạng và chiến thuật thông minh của UAV hiện đại. Tích hợp nhiều cảm biến và trí tuệ nhân tạo sẽ là xu hướng công nghệ chính trong các hệ thống chống UAV”, ông Long cho biết.

Lấy dẫn chứng ngành nông nghiệp có những công ty hàng nghìn UAV chỉ để chuyên cho thuê phục vụ sản xuất nông nghiệp, ông Sơn cho rằng, Việt Nam có nhiều cơ hội phát triển lĩnh vực này nhờ sự hỗ trợ từ Chính phủ và nhu cầu lớn từ các ngành.

Việt Nam có nhiều cơ hội phát triển lĩnh vực UAV nhờ sự hỗ trợ từ Chính phủ và nhu cầu lớn từ các ngành. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Theo vị kỹ sư này, Viettel đã thành công trong phát triển nhiều sản phẩm chống UAV áp dụng các công nghệ tiên tiến, bao gồm tác chiến điện tử, radar, quang điện, UAV, EMP và vũ khí hỏa lực.

Các sản phẩm này cho phép cung cấp các giải pháp tích hợp linh hoạt để phát hiện sớm và đánh chặn hiệu quả các UAV thù địch, từ hệ thống giám sát tầm xa đến tầm trung, hệ thống chống UAV tầm ngắn và các giải pháp chống UAV chiến thuật.

Nguyễn Hồng