Tích cực chuẩn bị điều kiện để triển khai thực hiện các dự án đường cao tốc qua địa bàn tỉnh
Theo Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, hệ thống giao thông đường bộ của tỉnh với 3 tuyến vành đai quanh thành phố Nam Định; 4 tuyến quốc lộ; 2 tuyến đường cao tốc và 1 tuyến đường bộ ven biển, 12 tuyến đường tỉnh và các tuyến đường giao thông nông thôn. Thời gian qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tích cực chuẩn bị các điều kiện để triển khai thực hiện các tuyến cao tốc qua địa bàn tỉnh gồm: tuyến đường cao tốc Ninh Bình - Nam Định - Thái Bình (CT.08) và tuyến đường cao tốc Hà Nam - Nam Định (CT.11), giai đoạn 1 từ thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam đến thành phố Nam Định.

Lãnh đạo Sở Xây dựng, UBND huyện Xuân Trường và các đơn vị liên quan tiến hành bàn giao cọc giải phóng mặt bằng dự án cao tốc CT.08 trên địa phận huyện Xuân Trường.
Theo đó, tuyến đường cao tốc Ninh Bình - Nam Định - Thái Bình (CT.08) đoạn tuyến trên địa phận tỉnh Nam Định dài 27,6km đi qua địa bàn 4 huyện: Nghĩa Hưng (1,9km), Trực Ninh (16,42km), Nam Trực (phạm vi nút giao với đường 484) tại xã Nam Thanh và Xuân Trường (9,2km). Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, các huyện đã thành lập Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng (GPMB) và Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. UBND các huyện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương có liên quan tổ chức tuyên truyền về chủ trương, mục đích, ý nghĩa của dự án và các quy định của pháp luật, các chế độ, chính sách liên quan đến bồi thường, hỗ trợ GPMB, tái định cư... để người dân, nhất là những hộ có đất trong vùng ảnh hưởng của dự án biết, đồng thuận, tạo thuận lợi cho công tác GPMB. Cuối tháng 11/2024 Sở Giao thông Vận tải (nay là Sở Xây dựng) đã phối hợp Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Thái Bình xây dựng kế hoạch bàn giao cọc GPMB và mốc lộ giới thực hiện dự án cao tốc CT.08 trên địa phận tỉnh Nam Định. Theo đó, dự án cao tốc CT.08 đi qua các huyện Xuân Trường (qua địa phận 7 xã với chiều dài 9,2km; 443 cọc GPMB; 72 mốc lộ giới); Trực Ninh (đi qua 11 xã với tổng chiều dài 16,5km; 641 cọc GPMB và 160 mốc lộ giới); huyện Nam Trực (phạm vi nút giao đường tỉnh 484 thuộc địa phận xã Nam Thanh; 76 cọc GPMB và 8 mốc lộ giới); Nghĩa Hưng (qua địa phận 4 xã, thị trấn với tổng chiều dài 1,9km gồm 176 cọc GPMB và 28 mốc lộ giới).
Trên cơ sở hệ thống cọc GPMB đã bàn giao, các huyện sơ bộ thống kê tổng diện tích GPMB phục vụ dự án là 194,114ha (gồm 173,79ha đất nông nghiệp; 10,12ha đất dân cư; 10,2ha đất khác). Trong đó, huyện Nghĩa Hưng là 16,1ha (gồm 15,9ha đất nông nghiệp, 0,2ha đất dân cư); Trực Ninh 101,78ha (gồm 93,1ha đất nông nghiệp, 8,68ha đất dân cư); huyện Nam Trực 0,694ha đất nông nghiệp; huyện Xuân Trường 75,54ha (64,1ha đất nông nghiệp; 1,24ha đất dân cư và 10,2ha đất khác). Dự kiến tổng số 4.219 hộ bị ảnh hưởng (gồm 3.704 hộ đất nông nghiệp, 515 hộ đất dân cư); dự kiến 448 hộ thuộc diện tái định cư (Nghĩa Hưng 10 hộ, Trực Ninh 274 hộ, Xuân Trường 164 hộ). Tổng kinh phí đã cấp chi bồi thường GPMB gần 184,59 tỷ đồng; tổng kinh phí đã chi trả trên 89,9 tỷ đồng; đang trình UBND tỉnh bố trí vốn 17,864 tỷ đồng.
Để triển khai thực hiện dự án, huyện Nghĩa Hưng đã phê duyệt phương án GPMB đối với đất nông nghiệp của 121 hộ tại xã Nghĩa Thái, xã Nghĩa Trung, xã Nghĩa Châu và thị trấn Liễu Đề, với kinh phí 17,864 tỷ đồng (đang trình UBND tỉnh bố trí vốn để chi trả); tổ chức kiểm đếm lập phương án bồi thường hỗ trợ và tái định cư đối với các hộ có đất thu hồi trong khu dân cư tại xã Nghĩa Thái; dự kiến bố trí tái định cư cho các hộ gia đình tại các khu dân cư tập trung xóm 3 và xóm 10, xã Nghĩa Trung. Huyện Nam Trực đã GPMB xong, chờ bàn giao mặt bằng.
Đối với đất nông nghiệp ngoài khu dân cư, huyện Trực Ninh đã phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ đợt 1 là 126,346 tỷ đồng cho 1.200 hộ, tại 11/11 xã; còn lại 928 hộ; đã chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ được 33,96 tỷ đồng/126,346 tỷ đồng. Triển khai công tác kiểm đếm, thu thập hồ sơ liên quan công tác thu hồi đất (đợt 2) đối với đất nông nghiệp ngoài đồng các hộ còn lại và tiếp tục thực hiện công tác trích đo GPMB đất khu dân cư. Huyện Trực Ninh dự kiến xây dựng 25 vị trí tái định cư phân tán tại 10/11 xã (xã Trực Tuấn không có hộ tái định cư) trên diện tích 13,72ha; đã phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công - dự toán di chuyển công trình công cộng (điện, viễn thông, nước sạch) bị ảnh hưởng bởi dự án.
Đối với đất nông nghiệp ngoài khu dân cư, huyện Xuân Trường đã đo đạc, trích đo địa chính đối với đất lúa tại 5 xã; thông báo thu hồi đất (đợt 1) với tổng số 596 hộ nông nghiệp, đang kiểm đếm, lập phương án bồi thường GPMB; đối với đất khu dân cư đã đo đạc ngoại nghiệp xong các xã Xuân Tân, Xuân Thành, đang tiếp tục đo đạc tại xã Xuân Giang; dự kiến bố trí 21 vị trí tái định cư tại các điểm tái định phân tán ở các xã Xuân Hồng, Xuân Giang, Xuân Tân, Xuân Thành… Theo kế hoạch của UBND tỉnh đối với dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng, đoạn qua tỉnh Nam Định dự kiến bàn giao đất nông nghiệp trong quý I/2025; đất trong khu dân cư vào quý III/2025.
Ngày 18/6/2024, UBND tỉnh Nam Định đã có Tờ trình số 68/TTr-UBND đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tỉnh lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án xây dựng tuyến đường cao tốc Hà Nam - Nam Định, giai đoạn 1 từ thành phố Phủ Lý (Hà Nam) đến thành phố Nam Định (Nam Định). Trong giai đoạn 1, dự án sẽ đầu tư xây dựng đoạn từ đầu tuyến Km0+00 (Đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, tỉnh Hà Nam) đến nút giao với Quốc lộ 10, thành phố Nam Định trước năm 2030 (Giai đoạn 2021-2025 và 2026-2030) với chiều dài khoảng 25,1km, trong đó đoạn qua địa phận tỉnh Hà Nam khoảng 16,6km, đoạn qua địa phận tỉnh Nam Định khoảng 8,5km. Tuyến đường thuộc dự án sẽ xây dựng theo quy mô tiêu chuẩn đường cao tốc 4 làn xe hoàn chỉnh, làn dừng khẩn cấp 2 bên, đường song hành, đường gom 2 bên, vận tốc thiết kế 100km/giờ. Ngày 5/8/2024, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản số 5560/VPCP-CN thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà giao UBND tỉnh Nam Định chủ trì, phối hợp với Bộ GTVT, UBND tỉnh Hà Nam và các cơ quan có liên quan lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi giai đoạn I Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường cao tốc Hà Nam - Nam Định (CT.11) phù hợp quy hoạch, đúng quy định của pháp luật, không để xảy ra thất thoát, lãng phí… Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh đã giao Sở Xây dựng và các ngành chức năng nghiên cứu điều chỉnh kế hoạch triển khai lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi theo quy định mới của Luật Đường bộ năm 2024 và Luật Đầu tư công năm 2024.
Các dự án đường cao tốc qua địa bàn tỉnh có vai trò rất quan trọng, mở ra không gian phát triển kinh tế - xã hội mới không chỉ cho các địa phương nơi cao tốc đi ngang qua mà còn thúc đẩy phát triển toàn diện kinh tế - xã hội của tỉnh trong nhiều năm tới. Vì thế, UBND tỉnh đang tiếp tục yêu cầu Sở Xây dựng phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương đảm bảo tiến độ công tác GPMB, thực hiện các bước chuẩn bị để sẵn sàng triển khai ngay các dự án cao tốc theo chỉ đạo của Chính phủ.