Thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường: Báo động thói quen tiêu dùng của thế hệ trẻ

Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi, Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre, thảo luận tại hội trường

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, sáng 9/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).

Tiếp thu, chỉnh lý một số điều dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết: Về việc bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt là bước đi đầu tiên trong tiến trình thực hiện các giải pháp nhằm hạn chế việc sản xuất, tiêu dùng các sản phẩm có nhiều đường trong thực phẩm, đồ uống, góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi

Đây là một trong các nguyên nhân chính gây thừa cân, béo phì và các bệnh không lây nhiễm liên quan đến chế độ ăn. Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật, đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế để có thể cân nhắc khả năng bổ sung các sản phẩm khác có chứa đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Ngoài ra, vì mặt hàng này mới được bổ sung vào đối tượng chịu thuế nên cần có lộ trình thực hiện để các doanh nghiệp có thời gian thích ứng, điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh, từng bước chuyển đổi sang các sản phẩm có hàm lượng đường thấp.

Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của Cơ quan soạn thảo xin được chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định lộ trình thực hiện: Từ năm 2027 áp dụng thuế suất 8%, từ năm 2028 áp dụng thuế suất 10%.

Về đối tượng chịu thuế là điều hòa nhiệt độ, hiện nay nhu cầu sử dụng điều hòa đã trở nên phổ biến để đáp ứng nhu cầu của người dân, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của Chính phủ để chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 18.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (không thu thuế với máy điều hòa có công suất nhỏ hơn 18.000 BTU và trên 9.000 BTU).

Đại biểu Nguyễn Trường Giang, Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông, thảo luận

Tiếp tục thảo luận nội dung này tại hội trường, đại biểu Nguyễn Trường Giang, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, cho rằngdự thảo Luật không thu thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa nhiệt độ có công suất từ 9.000 BTU đến dưới 18.000 BTU là hợp lý. Tuy nhiên, theo tham khảo các kỹ sư điện lạnh, tại các chung cư hiện nay, một căn hộ phổ biến có 3 phòng ngủ, 1 phòng khách phải lắp đặt 3 điều hòa công suất nhỏ. Nếu 3-4 phòng này dùng chung một điều hòa tổng có công suất trên 90.000 BTU thì sẽ tiết kiệm được khá nhiều điện năng và chi phí mua và lắp đặt điều hòa.

Theo đó, đại biểu Nguyễn Trường Giang đề nghị, dự thảo Luật quy định không thu thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa nhiệt độ trên 90.000 BTU, để khuyến khích người dân sử dụng năng lượng điện tiết kiệm, hiệu quả.

Quan tâm tới các loại nước uống có đường, đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi, Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre, bày tỏ quan điểm đồng tình với việc bổ sung các loại nước giải khát có đường vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Quy định này nhằm hạn chế tiêu thụ đường quá cao và định hướng tiêu dùng cho người dân.

Thực tế đời sống hiện nay, theo đại biểu Yến Nhi, thói quen tiêu dùng của thế hệ trẻ rất đáng báo động, đặc biệt là tiêu thụ nước giải khát có đường, thức ăn nhanh, cộng với thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh, ít vận động, sử dụng điện thoại liên tục... đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe các con. Tình trạng sẽ càng trầm trọng hơn trong thời gian dài, tác động tiêu cực tới thế hệ trẻ, nên rất cần có sự định hướng tiêu dùng của nhà nước, của các cấp, các ngành.

Tuy nhiên, theo đại biểu Yến Nhi, "quy định áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường không phải là chiếc đũa thần để thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân", mà cần có sự tuyên truyền, giáo dục định hướng tiêu dùng. Đặc biệt, ngành y tế cần có những cảnh báo mạnh mẽ hơn nữa về tác hại của việc lạm dụng các mặt hàng có đường. Đồng thời có sự vào cuộc của nhiều ngành, nhiều cấp mới có thể thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân.

Không chỉ vậy, đại biểu lưu ý, các loại nước có lượng đường cao đang được bày bán tràn lan ở vỉa hè, đường phố, bán rong, nhưng lại không bị ảnh hưởng bởi loại thuế này; rất cần có biện pháp quản lý.

PVH