Thuế quan Mỹ có thể làm gián đoạn nguồn dầu Nga tới Ấn Độ

Thuế quan Mỹ có thể làm gián đoạn nguồn dầu Nga tới Ấn Độ. Hình minh họa

Tuy nhiên, một dự luật mới của Mỹ đang khiến nhiều người lo ngại. Dự luật này đề xuất đánh thuế nhập khẩu lên tới 500% với các quốc gia mua dầu từ Nga. Các chuyên gia cảnh báo nếu được thông qua, quy định này có thể gây gián đoạn lớn cho nguồn cung dầu của Ấn Độ và khiến chi phí nhập khẩu dầu tăng mạnh. Tổng thống Mỹ Donald Trump đang xem xét Luật Trừng phạt Nga năm 2025, nhằm tăng sức ép với Moscow vì xung đột ở Ukraine.

“Nếu dầu Nga không còn cạnh tranh do bị áp thuế, hoặc do quy định nghiêm ngặt hơn, chúng tôi dự báo Ấn Độ sẽ chuyển dần sang mua dầu WTI của Mỹ, dầu từ Brazil, hoặc ký hợp đồng dài hạn với các nước Trung Đông”, ông Sumit Ritolia, chuyên gia phân tích cao cấp về lọc dầu và mô hình hóa tại công ty Kpler, nói với Financial Express.

Ông cho biết nếu các loại thuế này được áp dụng và việc nhập dầu Nga trở nên khó khăn hơn, chi phí nhập khẩu của Ấn Độ có thể tăng thêm từ 3-6 USD cho mỗi thùng dầu thay thế, tùy thuộc vào nguồn cung. “Điều này sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của các nhà máy lọc dầu và giá bán lẻ nhiên liệu, trừ khi được bù lại bằng các hợp đồng dài hạn, hoặc mức chiết khấu mới”, ông nói thêm.

Hiện tại, ngay cả khi phải vận chuyển xa hơn và sử dụng các tàu chở dầu thuộc “đội tàu bí mật”, dầu Nga vẫn rẻ hơn dầu từ Trung Đông, hoặc Mỹ, khoảng 3 đến 8 USD mỗi thùng, nếu tính chi phí giao hàng tận nơi. Nhưng nếu bị đánh thuế, rất có thể chi phí nhập dầu của Ấn Độ sẽ tăng mạnh.

Bày tỏ sự lo ngại, Bộ trưởng Dầu mỏ Ấn Độ Hardeep Singh Puri nói trên nền tảng X rằng Nga hiện là một trong những quốc gia khai thác dầu lớn nhất thế giới, với sản lượng hơn 9 triệu thùng mỗi ngày. “Hãy thử tưởng tượng viễn cảnh hỗn loạn nếu nguồn cung này - tương đương khoảng 10% tổng lượng dầu toàn cầu (ước tính khoảng 97 triệu thùng/ngày) - đột ngột biến mất khỏi thị trường. Khi đó, thế giới sẽ buộc phải thắt chặt tiêu dùng, và do nguồn cung sụt giảm mạnh, giá dầu có thể tăng vọt lên mức 120-130 USD/thùng”, ông cảnh báo.

Ông Puri cũng nhấn mạnh rằng dầu Nga chưa từng bị trừng phạt toàn diện. “Những nhà hoạch định chính sách có tầm nhìn trên thế giới đều hiểu chuỗi cung ứng dầu toàn cầu, và cho rằng việc Ấn Độ mua dầu giá rẻ trong khuôn khổ giá trần đang góp phần giữ cho thị trường ổn định”, ông nói thêm.

Chính phủ và doanh nghiệp Ấn Độ đều cho rằng nếu nguồn dầu từ Nga bị gián đoạn, thị trường dầu mỏ thế giới sẽ rơi vào biến động lớn.

Ảnh hưởng mạnh đến nhập khẩu dầu của Ấn Độ

Mỹ đang xem xét một dự luật mới mang tên Luật Trừng phạt Nga năm 2025, trong đó nêu rõ sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt và hành động khác đối với Nga, nếu nước này từ chối đàm phán hòa bình với Ukraine, vi phạm thỏa thuận, hoặc tiếp tục có hành động quân sự mới tại Ukraine.

Dự luật cũng đề xuất đánh thuế lên đến 500% đối với các quốc gia vẫn mua năng lượng từ Nga, như Ấn Độ và Trung Quốc.

Ông Pulkit Agarwal, Giám đốc nội dung mảng hàng hóa của S&P Global Commodity Insights tại Ấn Độ, nhận định: “Nếu mức thuế này buộc phải điều chỉnh lại nguồn cung, các nhà máy lọc dầu Ấn Độ có thể phải quay về với những nguồn cung truyền thống hơn”.

Trong bối cảnh dầu từ Venezuela đã bị Mỹ đánh thuế, và dầu Nga cũng đứng trước nguy cơ tương tự, Ấn Độ nhiều khả năng sẽ tiếp tục đa dạng hóa nguồn cung, tập trung vào các thị trường như Mỹ, Brazil, Tây Phi và Tây Á.

Theo dữ liệu từ S&P Global Commodity Insights, lượng dầu thô Ấn Độ nhập từ Mỹ trong nửa đầu năm 2025 đã tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm trước. Nhập khẩu từ Brazil cũng tăng gần 80% trong cùng giai đoạn.

Cụ thể, theo S&P Global Commodities at Sea, trong nửa đầu năm 2025, Ấn Độ nhập khoảng 271.000 thùng dầu mỗi ngày từ Mỹ, tăng khoảng 51% so với mức 180.000 thùng/ngày cùng kỳ năm 2024.

Trước đây, Ấn Độ từng mua nhiều dầu từ Mỹ, nhưng những năm gần đây chuyển sang dầu Nga vì được ưu đãi về giá.

Ấn Độ cũng đang tăng nhập khẩu các loại dầu từ Brazil như Tupi và Búzios, nhờ giá cả cạnh tranh và phù hợp với cấu hình các nhà máy lọc dầu trong nước.

Trong 6 tháng qua, lượng dầu nhập từ Brazil đạt khoảng 73.000 thùng/ngày, tăng gần 80% so với mức 41.000 thùng/ngày cùng kỳ năm trước, theo dữ liệu từ S&P.

Riêng trong tháng 6, Ấn Độ nhập khoảng 2,13 triệu thùng dầu Nga mỗi ngày, mức cao nhất trong vòng hai năm qua, nhờ giá ưu đãi - theo dữ liệu từ Kpler, công ty phân tích dữ liệu toàn cầu.

Ngay cả sau các lệnh trừng phạt hồi tháng 1, nguồn cung dầu từ Nga vẫn duy trì ổn định trong quý I/2025, trung bình khoảng 1,68 triệu thùng/ngày. Điều này nhờ vào mức chiết khấu hấp dẫn của dầu Urals và các loại dầu khác từ Nga, cùng với việc vẫn còn các tàu vận chuyển không bị trừng phạt tham gia vào quá trình giao hàng.

Tuy nhiên, nếu Mỹ áp thêm thuế hoặc trừng phạt thứ cấp, xu hướng nhập dầu Nga có thể bị gián đoạn. Khi đó, các nhà máy lọc dầu Ấn Độ sẽ phải chịu thêm chi phí vận chuyển, bảo hiểm, đồng thời rủi ro trong quá trình giao dịch và tuân thủ cũng sẽ tăng lên.

Dù vậy, theo các chuyên gia, các nhà máy lọc dầu Ấn Độ có thể vẫn linh hoạt tiếp tục mua dầu Nga nếu giá cả đủ hấp dẫn và kênh tài chính - vận chuyển vẫn còn hoạt động được.

Ông Sumit Ritolia nhận định: “Ấn Độ vẫn là thị trường quan trọng của dầu Nga trong bối cảnh phương Tây rút lui. Giá cả và hiệu quả lọc dầu đang là ưu tiên hàng đầu, vượt lên các yếu tố địa chính trị - ít nhất là ở thời điểm hiện tại. Nếu không có các biện pháp trừng phạt thứ cấp nhắm vào người mua, thương nhân, hoặc các công ty bảo hiểm, dòng chảy dầu Nga vào Ấn Độ có thể vẫn duy trì mạnh, nhất là khi nhu cầu cao và biên lợi nhuận hấp dẫn”.

Nh.Thạch

Financial Express