Thực hư thông tin Vịnh Hạ Long bị xem xét loại khỏi danh sách Di sản thế giới?

Chiều ngày 24/12, tại cuộc họp thông tin báo chí thường kỳ của tỉnh Quảng Ninh, Trưởng ban quản lý Vịnh Hạ Long đã lên tiếng xung quanh thông tin UNESCO xem xét loại vịnh Hạ Long khỏi danh sách Di sản thế giới do lo ngại về các dự án phát triển có thể đe dọa Di sản Thiên nhiên Thế giới này.

Tại cuộc họp, ông Vũ Kiên Cường - Trưởng BQL Vịnh Hạ Long cho biết: Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản thế giới theo tiêu chí (vii) về cảnh quan thẩm mỹ năm 1994. Đến thời điểm hiện tại, Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long chưa bao giờ nằm trong Danh sách của Ủy ban Di sản thế giới xét, ghi tên vào Danh sách Di sản lâm nguy. Cho nên thông tin "UNESCO xem xét loại vịnh Hạ Long khỏi danh sách Di sản thế giới" là không có cơ sở và không chính xác".

Ông Cường nhấn mạnh thêm, UNESCO cũng quy định rõ quy trình xét và xóa tên một di sản khỏi danh sách Di sản Thế giới. Quy trình này bao gồm việc kiểm tra nghiêm ngặt tình trạng bảo tồn di sản, tham vấn ý kiến quốc gia sở tại và các cơ quan chuyên môn, cùng việc ra quyết định của Ủy ban Di sản Thế giới với sự đồng thuận của hai phần ba số thành viên. Không có di sản nào bị xóa khỏi danh sách mà không thông qua các bước này. Hơn nữa, báo cáo từ kỳ họp lần thứ 46 của Ủy ban Di sản Thế giới (tháng 7/2024) đã biểu dương Việt Nam, tỉnh Quảng Ninh và thành phố Hải Phòng trong việc bảo tồn vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà; đồng thời lưu ý cần kiểm soát tốt các dự án phát triển ven bờ và tình trạng ô nhiễm nước.

Như vậy, theo quy định của UNESCO, việc đưa một di sản ra khỏi danh sách Di sản Thế giới phải tuân thủ quy trình nghiêm ngặt. Di sản chỉ bị xóa tên nếu đã được đưa vào danh mục "Di sản lâm nguy" trước đó mà điều này chưa từng xảy ra với vịnh Hạ Long, thông cáo báo chí nêu rõ.

Về công tác giám sát bảo tồn di sản, UNESCO áp dụng ba hình thức giám sát: giám sát có hệ thống, giám sát hành chính và giám sát phản hồi. Các hoạt động này nhằm đánh giá hiệu lực của Công ước Di sản Thế giới và tình trạng bảo tồn các di sản.

Trong khuôn khổ giám sát này, Trung tâm Di sản Thế giới và Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) sẽ thực hiện một đợt kiểm tra định kỳ đối với vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà vào tháng 3/2025. Chuyến công tác này nhằm đánh giá công tác quản lý, bảo tồn và ranh giới di sản, đồng thời đưa ra các khuyến nghị để bảo vệ di sản một cách bền vững.

Để chuẩn bị cho đợt giám sát này, Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã phối hợp chặt chẽ với Ban Thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam và các cơ quan liên quan. Những nỗ lực này không chỉ thể hiện trách nhiệm trong việc bảo tồn Di sản Thiên nhiên Thế giới mà còn khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc duy trì giá trị nổi bật toàn cầu của vịnh Hạ Long và quần đảo Cát Bà.

Liên quan thông tin này, gần đây, một số trang báo trong nước đã chia sẻ bài đăng của hãng Reuters về việc UNESCO triển khai nhóm chuyên gia đánh giá rủi ro đối với việc bảo tồn vịnh Hạ Long do lo ngại về các dự án phát triển có thể đe dọa Di sản Thiên nhiên Thế giới này. Đồng thời, mạng xã hội lan truyền thông tin rằng "UNESCO xem xét loại vịnh Hạ Long khỏi danh sách Di sản Thế giới" khiến dư luận lo ngại, bày tỏ nhiều ý kiến trái chiều.

Tiến Sinh - Phương Thảo