Thú vị loạt tranh tuyên chiến giặc thù của tác giả bức 'Dừng lại' nổi tiếng

“Tự do kiểu Mỹ đó hả?” “Dừng lại!” “Lặng bên nụ cười tượng Bayon” là một số tác phẩm được khách tham quan chú ý trong triển lãm “Mùa Xuân bất diệt” của cố họa sỹ Lê Lam (1931-2022), kéo dài từ 14-20/3 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Họa sỹ Lê Lam (1931-2022), quê tại Đông Anh, Hà Nội, là cựu sinh viên khóa Mỹ thuật kháng chiến của Tô Ngọc Vân, sau đó là một trong số ít sinh viên ngành hội họa của Việt Nam được cử đi tu nghiệp tại Liên Xô (cuối thập niên 1950, nửa đầu 1960). (Ảnh: Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm)

Trở về từ Liên Xô, năm 1965, ông xung phong đi B phục vụ kháng chiến. Tranh cổ động "Dừng lại" vẽ năm 1967 là một trong những tác phẩm được biết đến nhiều nhất của Lê Lam, lấy cảm hứng từ một phụ nữ Nam bộ tên Tư Cào tay không chặn xe địch, từng được Bác Hồ khen. (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Trong ảnh là tác phẩm "Dừng lại" khổ lớn, cùng bức hình chụp Bác Hồ xem tranh (khi đó tên: "Dân tộc Việt Nam chưa bao giờ chịu khuất phục") trong một triển lãm tại Hà Nội. Người nhận xét "Chỉ có người trong cuộc mới vẽ được như thế này." (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Tranh "Chị Bảy Tranh - Bến Tre" và "Tự do kiểu Mỹ đó hả?" thuộc loạt tác phẩm Lê Lam vẽ thời chống Mỹ cứu nước, cho thấy thái độ bất khuất của bà con Nam Bộ. (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Bà con Nam Bộ, đặc biệt là phụ nữ, thường xuyên là đối tượng trong tranh của ông thời này. Trong ảnh là tranh khổ lớn "Đội quân tóc dài." (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam - Lương Xuân Đoàn nhận xét Lê Lam là một họa sỹ kiêm chiến sỹ, đã nghe theo tiếng lòng của mình khi tiến vào miền chiến trường đỏ lửa. Trong hình là tranh cổ động "Ngoan cố thì tan xác." (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Họa sỹ Lê Huy Tiếp - nguyên Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật chuyên ngành Đồ họa Hội Mỹ thuật Việt Nam nhận xét Lê Lam có nét bút trau chuốt, thiện nghệ từ in khắc đồ họa đến làm chủ đa dạng chất liệu từ lụa, màu nước, sơn dầu, sơn mài… thể hiện qua tình yêu nước nồng nàn như chính tên của ông (Lê Lam tên thật là Vũ Quốc Ái). (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Cố họa sỹ từng theo đuổi trường phái hiện thực trong suốt sự nghiệp sáng tác. Trong ảnh là tranh khổ lớn "Chất độc màu da cam" khắc họa một khu rừng tan tác vì bị rải dioxin, nhiều khách tham quan dừng lại ở bức này rất lâu. (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Bên cạnh cuộc chiến khốc liệt, Lê Lam khắc họa nhiều chân dung từ những vùng đất đã đi qua, cho thấy sự rung động trước vẻ đẹp của văn hóa, mỹ thuật và đời sống. Trong ảnh là 2 tác phẩm "Lặng bên tượng nụ cười Bayon" và "Những cô gái Việt ở Angkor." (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Tranh "Nhà sư ở Angkor Vat" và "Nụ cười Bayon." (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Hai mẹ con người Nga ngắm tranh "Đất nước nở hoa" của Lê Lam tại triển lãm. (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

3 con và cháu gái cố họa sỹ Bùi Trang Chước chụp cùng chân dung ông do Lê Lam vẽ. Họa sỹ Lê Lam cùng với họa sỹ Ngọc Linh (Vi Văn Bích, sinh năm 1930), đều là những học trò đã tham gia bảo vệ thầy Bùi Trang Chước trong cuộc đấu tranh xác nhận tác giả thật sự của mẫu quốc huy Việt Nam. (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)

Tranh Lê Lam vẽ thầy - họa sỹ Tô Ngọc Vân. (Ảnh: Minh Anh/Vietnam+)