Thủ tướng yêu cầu thành lập quỹ nhà ở quốc gia trong tháng 3

Theo Thông tin trên Báo Chính phủ, kết luận hội nghị về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo Bộ Xây dựng chủ trì, rà soát lại thể chế, quy trình, thủ tục vướng mắc ở điểm nào, ai giải quyết, làm trong bao lâu, khi nào có kết quả, "rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm".

"Việc này phải trình trong tháng 3, chậm nhất trong tháng 4", Thủ tướng yêu cầu.

Trước yêu cầu thành lập quỹ nhà ở quốc gia của Thủ tướng, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chỉ đạo Bộ Tài chính, hoàn thành trong tháng 3/2025.

Thủ tướng Phạm Minh Chính. (Ảnh: VGP)

Đồng thời, Bộ Tài chính phê duyệt danh sách người được mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội trên cơ sở dữ liệu dân cư tích hợp với các tiêu chuẩn, tiêu chí; Cơ chế hỗ trợ giải phóng mặt bằng của địa phương, huy động nguồn lực xã hội, người dân, hợp tác công tư.

Nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội. Ngân hàng Nhà nước không tính tín dụng cho vay nhà ở xã hội vào 'room' tín dụng của các ngân hàng.

Về quy hoạch, Thủ tướng yêu cầu các địa phương phải quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch nhà ở xã hội phù hợp, chậm nhất trong quý II/2025 phải xong, nếu vướng mắc thì đề xuất.

Các địa phương có kế hoạch, chủ động giao đất cho các chủ đầu tư, nghiên cứu thu hồi các dự án lãng phí, khu đất bỏ hoang nhiều năm, xử lý vướng mắc, giao cho các chủ đầu tư, giải quyết, bố trí quỹ đất đầy đủ, nhanh cho chủ đầu tư.

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Xây dựng rà soát lại tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức liên quan nhà ở xã hội (như chiều cao, vật liệu xây dựng…), cần thiết kế mẫu mã phù hợp để có thể nghiên cứu việc tiến hành sản xuất hàng loạt, sử dụng các cấu kết lắp ghép để thi công nhanh.

Về hạ tầng, Thủ tướng giao các địa phương phải phát triển đồng bộ hạ tầng, đáp ứng yêu cầu, nếu cần thì đầu tư công. Thủ tướng lưu ý có thể chỉ định thầu đồng bộ giữa dự án nhà ở xã hội và hạ tầng, quan trọng là phải phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Về cơ chế vốn cho dự án nhà ở xã hội, Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu lãi suất phù hợp, có thể tăng lãi suất phù hợp nhưng phải làm nhanh, nếu dự án kéo dài thì lãng phí thời gian, công sức, niềm tin, phải làm việc nào dứt việc đó, làm việc nào ra việc đó.

Thủ tướng cũng giao các cơ quan nghiên cứu, tổng hợp, trình Chính phủ để báo cáo cấp có thẩm quyền về đấu thầu, giao đất, mức lợi nhuận phù hợp, ưu đãi hạ tầng, thủ tục hành chính…

Văn phòng Chính phủ được Thủ tướng yêu cầu chủ trì, rà soát, cắt giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính trong năm 2025.

"Người có nhu cầu phải chờ 5 năm, 10 năm mới có nhà ở xã hội thì không có tác dụng nhiều", Thủ tướng nhấn mạnh.

Toàn cảnh hội nghị. (Ảnh: VGP)

Với riêng các địa phương, Thủ tướng yêu cầu, với các dự án đã khởi công xây dựng thì phải quyết tâm hoàn thành, đưa vào sử dụng ngay trong năm 2025.

"Các địa phương có nhu cầu về nhà ở xã hội lớn, đặc biệt là Hà Nội và TP.HCM, nâng cao trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, gương mẫu, đi đầu trong việc thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, hoàn thành mục tiêu được giao tại Đề án.

Riêng TP.HCM và Hà Nội, mỗi địa phương phải hoàn thành 100 nghìn căn hộ tới năm 2030, chỉ tiêu hiện tại là TP.HCM gần 67 nghìn căn, Hà Nội gần 45 nghìn căn", Thủ tướng chỉ đạo.

Cuối cùng, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an vào cuộc, xử lý nghiêm các vụ việc lừa đảo, vi phạm pháp luật trong phát triển nhà ở xã hội.

Hiến kế hoàn thành 1 triệu căn nhà ở xã hội

Tại hội nghị, đại diện nhiều doanh nghiệp cũng phát biểu góp ý, đưa ra các kiến nghị để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.

Đại diện Becamex cho rằng, cần sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống chính quyền và doanh nghiệp từ Trung ương đến địa phương với nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể, giao tiến độ thực hiện.

Đơn vị này cho rằng cần sớm xây dựng quỹ nhà ở quốc gia gắn với cơ sở dữ liệu về dân số, thu nhập, từ đó chúng ta có sự chuẩn bị về kế hoạch xây dựng, phát triển, tránh sự bị động.

"Nếu như chúng ta chuẩn hóa, sử dụng công nghệ mới, thiết kế mẫu, sẽ giúp giảm giá thành, tăng chất lượng sản phẩm, rút ngắn thời gian thi công rất nhiều. Một điểm quan trọng nữa là chương trình cho vay ưu đãi với thời gian dài và lãi suất cố định.

100% các quốc gia thành công trong xây dựng nhà ở xã hội đều có chính sách cho vay 25 năm với lãi suất cố định. Điều này rất cần thiết, vừa cho đối tượng mua nhà vừa cho chủ đầu tư", đại diện Becamex phát biểu.

Đại diện các doanh nghiệp tham gia dự hội nghị. (Ảnh: VGP)

Điều quan trọng nữa, doanh nghiệp này cũng cho rằng cần gắn toàn bộ dự án nhà ở xã hội trong quy hoạch phát triển chung của quy hoạch tỉnh, quy hoạch vùng để thiết lập hệ thống giao thông công cộng, đường sắt đô thị, từ đó chúng ta giảm lưu lượng giao thông bình thường, hình thành những khu đô thi vệ tinh…, cần giải quyết được bài toán có tính chất tổng thể hơn, tránh phát triển manh mún.

Trong khi đó, đại diện Tổng Công ty Viglacera cho biết, có thực tế là các chủ khu công nghiệp mong muốn thuê các tòa nhà, sau đó lắp đặt nội thất và cho công nhân vào ở miễn phí.

Điều đó có nghĩa công nhân Việt Nam sẽ được vào ở các tòa nhà mà chủ khu công nghiệp thuê lại từ các chủ đầu tư nhà ở xã hội. Tuy nhiên, điều này đang vướng quy định, đối tượng chủ khu công nghiệp không được thuê nhà ở xã hội, doanh nghiệp rất mong sớm được tháo gỡ vấn đề này.

Đại điện Công ty cổ phần địa ốc Kim Oanh cho biết, để hưởng ứng đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội, doanh nghiệp này đặt mục tiêu phát triển 40.000 căn từ nay đến năm 2028. Tuy nhiên, điều này cần sự phối hợp toàn hệ thống chính trị.

"Singapore xây nhà ở xã hội 3-4 phòng ngủ, phù hợp gia đình đa thế hệ, phân loại theo thu nhập. Nhà ở xã hội tại quốc gia này có chất lượng bền vững 2-3 thế hệ, giá trị tăng dần", đại diện địa ốc Kim Oanh dẫn chứng.

Ngoài ra, doanh nghiệp này cũng đề xuất áp dụng mô hình nhà bê tông lắp ghép thi công nhanh, tiết kiệm chi phí, bền vững 50 năm, phù hợp địa chất yếu. Đồng thời, doanh nghiệp mong muốn được đảm bảo chương trình tín dụng cho vay 120.000 tỷ đồng và lãi suất ổn định 10 năm.

Trong khi đó, đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị (UDIC) cho biết, cuối năm 2024, đơn vị này đã khởi công các dự án nhà ở xã hội như Khu đô thị mới Hạ Đình (Thanh Trì, Hà Nội) với tiến độ thực hiện rút ngắn còn 24 tháng thay vì 36 tháng theo kế hoạch.

Thông qua thực tiễn làm việc với các chủ đầu tư về nhà ở xã hội cũng như vai trò là chủ đầu tư, UDIC nhận thấy có 4 nhóm vấn đề về vướng mắc, khó khăn. Để khắc phục, doanh nghiệp đề xuất cần sớm ban hành chính sách về thí điểm giao đất không qua đấu thầu cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhà nước có đủ kinh nghiệm đầu tư, phát triển nhà ở xã hội.

Đồng thời, đại diện UDIC cho rằng cần quan tâm, chỉ đạo sớm thực hiện việc thí điểm quỹ phát triển nhà ở xã hội, hoặc là mô hình định chế tài chính phù hợp để phát triển nhà ở xã hội dài hạn, bền vững.

Đại diện UDIC đề xuất, Chính phủ có thể ủy quyền cho UBND các tỉnh, thành phố quyết định việc tăng vốn điều lệ cho các doanh nghiệp, quyết định và phê duyệt tăng vốn điều lệ cho các doanh nghiệp nhà nước trực thuộc tỉnh, thành phố của mình để các doanh nghiệp này sớm có nguồn vốn để đảm bảo năng lực tài chính, sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ được giao trong thời gian tới.

Ngoài ra, UDIC có một số kiến nghị khác như áp dụng cơ chế mở cửa liên thông để rút ngắn thời gian phê duyệt dự án, ưu tiên nhà ở xã hội vào danh mục đầu tư trọng điểm, được hưởng chế độ phê duyệt nhanh, phê duyệt gọn, xây dựng hạ tầng xã hội, hạ tầng khung đất, khung dự án nhà ở xã hội để thu hút nhà đầu tư.

Thành Lâm