Thủ tướng Trung Quốc công du Nga và Belarus: Tăng trao đổi, thêm hợp tác

Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường (trái) và Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin tại Moscow, ngày 21/8. (Nguồn: TASS)

Nhận lời mời của những người đồng cấp Nga và Belarus, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường thăm hai nước từ 20-23/8 nhằm tăng cường lòng tin chính trị và thúc đẩy hợp tác.

Hiện thực hóa thỏa thuận cấp cao

Trong thời gian ở Nga, Thủ tướng Lý Cường đồng chủ trì cuộc họp thường kỳ lần thứ 29 với Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin. Nội dung cuộc họp tập trung thảo luận triển vọng phát triển và mở rộng quan hệ đối tác, hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, chiến lược địa chính trị và giải quyết “các vấn đề quan trọng hai bên cùng quan tâm”.

Cuộc họp thường kỳ cấp Thủ tướng giữa Trung Quốc và Nga là cơ chế bổ sung quan trọng cho hội nghị thượng đỉnh của lãnh đạo cấp cao hai nước ra mắt vào năm 1996, gồm năm Ủy ban liên chính phủ ở cấp phó thủ tướng và 80 tiểu ban và nhóm công tác chuyên ngành. Từ đó đến nay, cơ chế góp phần thúc đẩy thực hiện những thỏa thuận giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, triển khai hợp tác trên thực tế và tăng cường giao lưu nhân dân, giao lưu văn hóa hiệu quả. Sau cuộc gặp, hai bên ký kết một số văn bản liên chính phủ và liên bộ trong các lĩnh vực hai nước có nhiều hợp tác và lợi ích chung.

Trong hội kiến với Tổng thống Vladimir Putin, hai bên trao đổi biện pháp mở rộng quan hệ thương mại, tăng cường hợp tác năng lượng và tìm những hướng đi mới cho các hợp tác liên doanh. Tổng thống Putin nhấn mạnh hợp tác trong lĩnh vực hóa học dầu khí và năng lượng tái tạo, công nghiệp ô tô và máy bay, công nghệ thông tin, truyền thông và vũ trụ.

Chuyến thăm Nga của Thủ tướng Lý Cường là trao đổi cấp cao thứ ba của Trung Quốc và Nga trong năm nay, sau hai cuộc gặp giữa Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình và Tổng thống Vladimir Putin vào tháng Năm và tháng Bảy. Trong hai cuộc gặp trước, ông Tập Cận Bình và ông Vladimir Putin đề ra kế hoạch chiến lược phát triển mới trong quan hệ song phương. Thủ tướng Lý Cường khẳng định, với nỗ lực chung của hai nước, quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Trung Quốc - Nga trong kỷ nguyên mới sẽ bước vào tương lai tươi sáng, vượt qua những thách thức của bối cảnh quốc tế.

Năm nay đánh dấu kỷ niệm 75 năm quan hệ ngoại giao giữa Trung Quốc và Nga. Thủ tướng Lý Cường chia sẻ, dưới sự chỉ đạo chiến lược của Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Vladimir Putin, hai nước đã thiết lập mô hình mới cho quan hệ (quan hệ giữa các nước lớn láng giềng). Thực tiễn quan hệ Trung Quốc và Nga hiện nay cho thấy sự gắn bó chặt chẽ, thể hiện lòng tin chính trị mạnh mẽ, hợp tác hiệu quả, chặt chẽ, sức sống mới trong quan hệ song phương cũng như trên phạm vi quốc tế. Năm 2023, kim ngạch thương mại giữa Trung Quốc và Nga đạt mức kỷ lục 240,1 tỷ USD, đưa Trung Quốc trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Nga trong 14 năm liên tiếp. Trong bảy tháng đầu năm 2024, thương mại Trung Quốc - Nga tăng 1,6% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 136,67 tỷ USD.

Khẳng định đối tác tin cậy

Năm ngoái, Tổng thống Alexander Lukashenko thăm Trung Quốc hai lần và khẳng định Belarus là “đối tác tin cậy” của Trung Quốc. Chuyến thăm lần này của Thủ tướng Lý Cường là chuyến thăm đầu tiên của một thủ tướng Trung Quốc đến Belarus kể từ năm 2007. Người đứng đầu chính phủ Trung Quốc sẽ hội đàm với Thủ tướng Roman Golovchenko về quan hệ song phương và hợp tác trong các lĩnh vực hai bên cùng quan tâm.

Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh, Trung Quốc và Belarus là đối tác chiến lược toàn diện trong mọi hoàn cảnh. Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1992 và nâng cấp lên quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện trong mọi hoàn cảnh năm 2022, quan hệ Trung Quốc - Belarus duy trì đà phát triển vững chắc. Balerus là một trong những nước đầu tiên hưởng ứng và tích cực tham gia Sáng kiến Vành đai và Con đường của Bắc Kinh. Tháng 7/2024, Belarus trở thành thành viên thứ 10 của Tổ chức hợp tác Thượng Hải (SCO). Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Belarus và Belarus là một trong những đối tác thương mại tăng trưởng nhanh nhất của Trung Quốc tại khu vực Âu - Á. Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, năm 2023, thương mại song phương vượt 8,4 tỷ USD, tăng 67,3% so với cùng kỳ năm 2022.

Liên quan vấn đề Nga – Ukraine, mặc dù Trung Quốc tuyên bố là bên trung lập, nhưng các nước thành viên NATO luôn coi Trung Quốc là “bên tạo điều kiện quyết định” trong giải quyết xung đột tại đây. Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi các bên trong xung đột tại Ukraine tuân thủ các nguyên tắc “hạ nhiệt” căng thẳng. Bắc Kinh tuyên bố tiếp tục trao đổi với cộng đồng quốc tế, thúc đẩy việc giải quyết xung đột tại Ukraine bằng đàm phán và các giải pháp chính trị.

Trong bối cảnh cả ba nước đang bị Mỹ và phương Tây áp đặt các lệnh trừng phạt ở mức độ và lĩnh vực khác nhau, thì chuyến thăm của Thủ tướng Trung Quốc đến Nga và Belarus tiếp tục khẳng định mối liên kết và hợp tác giữa Bắc Kinh, Moscow và Minsk ngày càng thêm chặt chẽ.

Mai Lan