Thủ tướng ra công điện, chỉ đạo không được lơ là, chủ quan trước nguy cơ mưa lớn, sạt lở đất, lũ quét

Theo báo Tiền phong, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 76/CĐ-TTg ngày 28/5 yêu cầu các bộ ngành, địa phương tập trung ứng phó nguy cơ mưa lớn, sạt lở đất, lũ quét và chủ động phòng chống thiên tai trong thời gian tới.

Theo công điện, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ trong công tác chỉ đạo phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn trên địa bàn; chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan (nhất là chủ tịch UBND cấp huyện, cấp xã hiện nay) theo chức năng, nhiệm vụ tiếp tục bám sát tình hình, tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời, có hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn trên địa bàn theo phương châm "bốn tại chỗ" với tinh thần chủ động, kịp thời nhất, quyết liệt nhất, phù hợp với thực tế ở địa phương, với mục tiêu bảo đảm an toàn tính mạng của Nhân dân lên trên hết, trước hết.

"Tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, không để xảy ra gián đoạn trong chỉ đạo ứng phó với thiên tai khi thực hiện sắp xếp lại đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp", Thủ tướng yêu cầu.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Ảnh: VGP.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh việc khẩn trương rà soát, xây dựng phương án tổ chức lại lực lượng thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn ở cấp tỉnh và cấp cơ sở theo hướng dẫn của cơ quan chức năng, đồng thời phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương để bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả từ ngày 1/7/2025 (sau khi cấp huyện kết thúc hoạt động).

Theo công điện, Thủ tướng yêu cầu rà soát, hoàn thiện phương án ứng phó với từng loại hình thiên tai có thể xảy ra trên địa bàn, nhất là phương án ứng phó mưa lớn, sạt lở đất, lũ quét, bão, ngập lụt; tập trung khắc phục ngay những nguy cơ đã được nhận diện qua cơn bão Yagi năm 2024, xây dựng kịch bản sẵn sàng ứng phó, bảo vệ các trọng điểm xung yếu, không để bị động, bất ngờ khi có tình huống xảy ra.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng Bộ NN&MT tổ chức theo dõi, giám sát chặt chẽ tình hình thời tiết, thiên tai để dự báo, cảnh báo, thông tin kịp thời cho các cơ quan chức năng và người dân biết chủ động triển khai ứng phó, giảm thiểu thiệt hại; chỉ đạo triển khai công tác phòng, chống thiên tai theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao.

Bộ NN&MT cũng thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo các địa phương rà soát, cập nhật, hoàn thiện phương án phòng, chống thiên tai, bảo đảm phù hợp với tình hình cụ thể của địa phương và vận hành của chính quyền địa phương 2 cấp. Phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Nội vụ khẩn trương rà soát, hướng dẫn các địa phương kiện toàn cơ quan thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo, chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ trưởng Bộ Công Thương chỉ đạo bảo đảm cung cấp điện, triển khai các biện pháp cần thiết chủ động bảo đảm an toàn cho các hồ đập thủy điện, tập trung khắc phục ngay những nguy cơ đã được nhận diện qua cơn bão Yagi năm 2024 đối với hệ thống truyền tải điện, hồ đập thủy điện (trong đó có thủy điện Thác Bà); phối hợp với Bộ NN&MT chỉ đạo vận hành các hồ thủy điện bảo đảm an toàn tuyệt đối cho công trình thủy điện, đồng thời sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn nước phục vụ phát điện trong các tháng cao điểm nắng nóng...

Theo báo Lao động, Mùa mưa đã khởi động ở hầu khắp các khu vực trên cả nước. Tháng 5 năm nay, nhiều nơi đã ghi nhận lượng mưa vượt giá trị lịch sử. Ông Hoàng Văn Đại - Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia - đã có những khuyến cáo tới người dân để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.

Cụ thể, ông Đại cho hay, khu vực trung du và miền núi Việt Nam là những nơi có địa hình chia cắt rất phức tạp, với hàng trăm, hàng nghìn con sông, suối nhỏ, các khe đồi, khe núi và sườn núi rất dốc. Đây là những khu vực rất khó khăn cho công tác đi lại và có nguy cơ cao xảy ra các loại hình thiên tai như lũ quét, sạt lở đất.

Đây cũng là nơi đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, đời sống còn khó khăn, hạ tầng chưa phát triển. Do đó, khi thiên tai xảy ra, việc tiếp cận, ứng cứu cũng gặp nhiều trở ngại.

Bên cạnh đó, khu vực này cũng tồn tại khoảng trống về thông tin. Việc tiếp cận các bản tin cảnh báo, dự báo thiên tai khó khăn hơn. Chính điều này khiến người dân ở trung du, miền núi dễ bị tổn thương hơn khi xảy ra thiên tai, đặc biệt là lũ quét, sạt lở đất.

Cũng theo ông Đại, lũ ống, lũ quét là những loại hình thiên tai rất nguy hiểm và thường xảy ra trong thời gian ngắn.

Thời gian qua, chúng tôi tập trung mục tiêu tăng mật độ trạm và hệ thống quan trắc. Ngoài mạng lưới do ngành Khí tượng Thủy văn quốc gia đầu tư, chúng tôi cũng tích hợp tối đa dữ liệu từ các hệ thống quan trắc chuyên ngành khác.

Việc tích hợp này giúp chúng ta có được thông tin về khu vực mưa bao phủ khắp cả nước. Hiện nay, chúng tôi đang khai thác gần 4.000 trạm quan trắc mưa tự động - một nguồn dữ liệu vô cùng quý giá.

Công tác dự báo hiện được thực hiện đồng thời ở cấp quốc gia và địa phương, giúp truyền tải thông tin cảnh báo đến người dân hiệu quả hơn.

Đặc biệt, đối với khu vực trung du miền núi Việt Nam thì từ năm 2023 đến nay, chúng tôi cũng đã triển khai hệ thống thông tin cảnh báo theo thời gian thực hiện tượng lũ quét và sạt lở đất.

Đây là một hệ thống thông tin rất quan trọng và được cập nhật từng giờ, phủ trùm cho tất cả các tỉnh thuộc khu vực trung du và miền núi Việt Nam.

Với hệ thống này, chúng tôi đang cảnh báo chi tiết đến cấp xã. Người dân và chính quyền địa phương có thể tham khảo hệ thống chính thống này.

Ông Đại đưa ra lời khuyên, người dân cần ghi nhớ ba điều quan trọng. Thứ nhất, hãy nhớ các kênh thông tin chính thống về dự báo, cảnh báo thiên tai như website, Zalo của cơ quan chức năng.

Thứ hai, cần nắm rõ trong khu vực sinh sống của mình có những điểm tránh trú nào an toàn hơn để kịp di chuyển khi cần thiết.

Thứ ba, thiên tai mùa mưa lũ thường đến bất ngờ trong thời gian ngắn, vì vậy cần chuẩn bị sẵn sàng các vật dụng cần thiết như đèn pin, thực phẩm, nước uống, thuốc men.

Bên cạnh đó, cần thực hiện "ba sẵn sàng" là sẵn sàng sơ tán khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng; sẵn sàng hỗ trợ nhau, nhất là các hộ gia đình sống gần nhau; sẵn sàng tuân thủ nghiêm các lệnh, hướng dẫn của lực lượng phòng chống thiên tai địa phương.

Đó là những điều người dân cần lưu ý để chủ động phòng tránh và giảm thiểu rủi ro trong mùa mưa bão sắp tới.

Nhật Hạ (t/h)