Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc về xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo

Cùng dự có các đồng chí: Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà và Mai Văn Chính, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan; lãnh đạo các bộ, ban, ngành, cơ quan Trung ương.

Dự tại điểm cầu tỉnh có các đồng chí: Vũ Hồng Quang, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; Lê Hải Hòa, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo Ủy ban MTTQ tỉnh và các sở, ban, ngành, lực lượng vũ trang tỉnh.

Các đại biểu dự tại điểm cầu Cao Bằng.

Về CTMTQG xây dựng NTM cơ bản đạt và vượt các mục tiêu được giao đến hết năm 2025, tỷ lệ xã đạt chuẩn NTM đạt 79,3%/chỉ tiêu 80%, tăng 10,6% so cuối năm 2021; tỷ lệ xã đạt nông thôn mới nâng cao là 42,4%/chỉ tiêu 40%, tăng hơn 5 lần so cuối năm 2021; tỷ lệ xã đạt NTM kiểu mẫu là 12,3%/chỉ tiêu 10%, tăng hơn 17 lần so với cuối năm 2021; tỷ lệ đơn vị cấp huyện được công nhận hoàn thành nhiệm vụ đạt chuẩn NTM 51%/chỉ tiêu 50%, tăng 53% so cuối năm 2021; tỷ lệ huyện NTM nâng cao là 20%/chỉ tiêu 20% (tại thời điểm cuối năm 2021 chưa có huyện NTM nâng cao). Đã có 12 tỉnh được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM/chỉ tiêu 15 tỉnh, tăng 8 tỉnh so cuối năm 2021.

Kết quả huy động nguồn lực, phân bổ, giải ngân vốn chương trình NTM, tổng nguồn lực huy động đến hết tháng 5/2025 khoảng 3,7 triệu tỷ đồng (Vốn ngân sách nhà nước 8,8%; vốn lồng ghép các chương trình khác 7,4%; vốn tín dụng 60,8%; huy động doanh nghiệp và người dân 23,1%). Tổng vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021 - 2025 là 41.264 tỷ đồng (chiếm 1,1%), phân bổ 847 tỷ đồng cho các bộ, ngành và 40.417 tỷ đồng cho 47 tỉnh. Tỷ lệ giải ngân giai đoạn 2021-2024 đạt khoảng 80,6%.

Về CTMTQG giảm nghèo bền vững, tỷ lệ hộ nghèo cuối năm 2024 là 1,93%, giảm 3,27% so cuối năm 2022, giảm bình quân 1,03%/năm (đạt mục tiêu giao giảm 1 - 1,5%/năm); tỷ lệ xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo thoát khỏi tình trạng khó khăn là 35,20% (19/54 xã)/chỉ tiêu 30%. Đã triển khai trên 10.500 mô hình sinh kế/chỉ tiêu trên 1.000 mô hình (vượt xa mục tiêu). Hỗ trợ kết nối việc làm thành công cho trên 134.000 lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo chỉ tiêu là tối thiểu 100.000 lao động. Tổng vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021 - 2025 khoảng 44.607 tỷ đồng; tỷ lệ giải ngân giai đoạn 2021 - 2024 đạt 78,94%. Vốn ngân sách địa phương khoảng 2.882 tỷ đồng. Nguồn huy động khác khoảng 8.903 tỷ đồng, gồm 7.129 tỷ đồng vốn lồng ghép và 1.774 tỷ đồng từ người dân, cộng đồng.

Giai đoạn 2021 - 2025, hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn tiếp tục được đầu tư đồng bộ. Đến nay, 87,3% số xã đạt tiêu chí 2 về giao thông; 98,1% số xã đạt tiêu chí 3 về thủy lợi và phòng, chống thiên tai; 96,5% số xã đạt tiêu chí 4 về điện... Trên 4.966 công trình tại các huyện nghèo và xã đặc biệt khó khăn được xây dựng, duy tu. Đảm bảo nhà ở bền vững cho gần 90.000 hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Chương trình OCOP được triển khai mạnh mẽ, cùng với chương trình du lịch nông thôn gắn với bản sắc văn hóa, góp phần phát triển kinh tế nông thôn, với 16.543 sản phẩm đạt từ 3 sao trở lên và 8.924 chủ thể OCOP; hệ thống hợp tác xã, tổ hợp tác tiếp tục được củng cố và phát triển với khoảng 22.162 hợp tác xã nông nghiệp đang hoạt động. Triển khai 10.587 dự án hỗ trợ sinh kế, với trên 205.585 hộ dân tham gia: 134.000 lao động được kết nối việc làm sinh kế.

Chất lượng giáo dục, y tế và chăm sóc sức khỏe cho người dân nông thôn được nâng cao. Đã có 87,5% số xã đạt tiêu chí 5 về trường học (tăng 7,3% so cuối năm 2021); 95,6% số xã đạt tiêu chí 14 về giáo dục và đào tạo (tăng 1,3%). Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi của trẻ em dưới 16 tuổi giảm còn 25,42%. Tiếp tục xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao đời sống tinh thần người dân. Cả nước có 85,7% số xã đạt tiêu chí 6 về cơ sở vật chất văn hóa (tăng 4,8% so cuối năm 2021); 95,2% số xã đạt tiêu chí 16 về văn hóa.

Công tác bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan và kinh tế tuần hoàn tiếp tục là nội dung trọng tâm trong xây dựng nông thôn mới; nhiều địa phương đã có các tuyến đường làng, ngõ xóm “sáng - xanh - sạch - đẹp", nâng cao chất lượng sống và mỹ quan nông thôn; có 70% chất thải rắn được thu gom, xử lý; 58% người dân sử dụng nước sạch theo quy chuẩn; 86,1% số xã đạt tiêu chí 17 về môi trường và an toàn thực phẩm…

Lực lượng Công an, Quân sự cơ sở được kiện toàn, hoạt động hiệu quả; nhiều mô hình tự quản được phát huy, góp phần ổn định chính trị, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Cả nước có 95,4% số xã đạt tiêu chí 19 về quốc phòng và an ninh.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao những kết quả mà các bộ, ngành, địa phương đã nỗ lực đạt được trong việc thực hiện 2 CTMTQG và 2 PTTĐ về xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững. Về các nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương phải thực hiện nghiêm việc lãnh đạo, chỉ đạo; tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản hướng dẫn thực hiện chương trình theo hướng đồng bộ, phù hợp với mô hình tổ chức hai cấp.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường và Bộ Nội vụ nghiên cứu, xây dựng đề xuất 2 CTMTQG và 2 PTTĐ thành 1 chương trình và 1 phong trào, phù hợp với thực tiễn. Đối với hệ thống chính trị, cấp ủy, chính quyền địa phương cần đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, phát huy vai trò chủ thể của người nông dân, lấy nông nghiệp là động lực và nông thôn là nền tảng. Chú trọng đẩy mạnh phát triển hạ tầng chiến lược cho nông nghiệp, nông dân và nông thôn...; phát triển hạ tầng xanh và bền vững, phục vụ phát triển nông nghiệp sinh thái, nông dân hiện đại, nông thôn thông minh. Đẩy mạnh xây dựng yếu tố con người, nhất là người nông dân phù hợp với giai đoạn cách mạng và sự phát triển mới. Đồng thời, đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp phù hợp với nhu cầu và sự hưởng thụ của người dân; đa dạng hóa thị trường cho xuất khẩu nông nghiệp. Cùng với nguồn lực của nhà nước, tiếp tục đẩy mạnh vận động các nguồn lực của xã hội hỗ trợ thực hiện chương trình. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, với mỗi người nông dân phải tiên phong thoát nghèo và làm giàu từ bàn tay khối óc; tiên phong trong sản xuất xanh, bền vững, chuyển đổi số và đặc biệt là tham gia phong trào “bình dân học vụ số”. Không hy sinh môi trường nông thôn để chạy theo tăng trưởng đơn thuần. Tiếp tục xây dựng các PTTĐ phải thực chất, mang lại lợi ích. Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền để lan tỏa, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội đối với các PTTĐ xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững.

Nhân dịp này, Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba cho 31 huyện thuộc 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã có thành tích xuất sắc trong PTTĐ “Cả nước chung sức xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025”, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

Hoàng Phúc