Thủ tướng Nhật Bản sẽ không tái tranh cử Chủ tịch đảng cầm quyền sắp tới

Theo hãng CNN, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida ngày 14/8 đã thông báo quyết định không tham gia tranh cử trong cuộc bầu cử Chủ tịch đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền, dự kiến diễn ra vào tháng 9 tới. Với thông báo này, nhiệm kỳ thủ tướng của ông sẽ chuẩn bị kết thúc sau chưa đầy ba năm.

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tuyên bố ông sẽ không tranh cử nhiệm kỳ tiếp theo với tư cách là lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do trong cuộc họp báo ngày 14/8/ 2024. Ảnh:Masamine Kawaguchi/AP

Quyết định được đưa ra trong bối cảnh uy tín của ông Kishida đang ở mức thấp nghiêm trọng do ảnh hưởng từ vụ bê bối gây quỹ của LDP và tình trạng giá cả tiêu dùng tăng mạnh khiến người dân bất bình.

Đảng Dân chủ Tự do (LDP) - đảng đã lãnh đạo Nhật Bản gần như liên tục kể từ năm 1945 - sẽ tổ chức bầu chủ tịch đảng vào tháng tới. Thông thường, chủ tịch đảng cầm quyền sẽ đảm nhiệm vai trò thủ tướng sau khi giành chiến thắng.

"Cuộc bầu chủ tịch LDP cần phải cho người dân thấy rằng đảng đang thay đổi và là một LDP mới. Để làm được điều này, cuộc bầu cử cần minh bạch và công khai, cùng với các cuộc tranh luận tự do và mạnh mẽ là rất quan trọng. Bước đầu tiên rõ ràng nhất để chứng minh đảng Dân chủ Tự do (LDP) sẽ thay đổi là tôi sẽ không đảm nhiệm chức vụ thủ tướng nữa. Tôi sẽ không tham gia tranh cử chủ tịch LDP trong cuộc bầu cử sắp tới", Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida nói trong cuộc họp báo ở Tokyo ngày 14/8.

Ông Kishida, 67 tuổi, nhậm chức từ tháng 10/2021. Tỷ lệ ủng hộ của người dân Nhật Bản dành cho ông và đảng của ông giảm mạnh trong bối cảnh giá cả tăng cao, ảnh hưởng đến thu nhập của người dân.

Vào tháng 11/2023, Thủ tướng Kishida đã công bố một gói kích thích trị giá 17 nghìn tỷ yên (hơn 100 tỷ đô la Mỹ vào thời điểm đó) nhằm mục tiêu giảm bớt áp lực từ lạm phát và củng cố sự tín nhiệm với người dân. Tuy nhiên, biện pháp này không giúp ông cải thiện mức tín nhiệm.

Cùng với lạm phát, tăng trưởng kinh tế Nhật Bản đã chững lại, giảm 0,7% trong quý đầu tiên.

Mặc dù có một số tín hiệu phục hồi trong những tuần gần đây nhưng đồng yên vẫn là một trong những loại tiền tệ mất giá nhất thế giới, giúp các nhà xuất khẩu hưởng lợi nhiều hơn nhưng lại đẩy giá nhập khẩu lên cao.

Sau nhiều năm chứng kiến giá cả hầu như không thay đổi, cử tri Nhật Bản đang phải chịu đựng tình trạng giá cả tăng cao kể từ khi căng thẳng Ukraine leo thang vào năm 2022. Trong thời gian dài, Thủ tướng Kishida đã nỗ lực khôi phục niềm tin của người dân vào chính trị thông qua cải cách đảng cầm quyền nhưng những cải cách của ông không ngăn được sự chỉ trích ngày càng tăng của công chúng đối với chính phủ. Các cuộc thăm dò dư luận gần đây cũng cho thấy tỷ lệ ủng hộ dành cho Nội các của ông Kishida ở mức thấp.

Những thành tựu dưới thời Thủ tướng Kishida

Về lý thuyết, Thủ tướng Kishida có thể tiếp tục điều hành đất nước cho đến năm 2025. Nhưng theo trang NHK, nhiều nguồn tin bên trong đảng LDP cho rằng đảng này sẽ không thể giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử dưới thời Thủ tướng Kishida bởi những khó khăn về kinh tế vào thời điểm hiện tại.

Thủ tướng Kishida hiện cũng đang đối mặt với những chỉ trích gay gắt về một vụ bê bối tài trợ lớn trong đảng.

Ông Koichi Nakano, Giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Sophia cho biết đối với một nhà lãnh đạo đảng LDP, việc nắm quyền trong ba năm của một thủ tướng Nhật Bản là thời gian dài hơn mức trung bình. Tính đến ngày 14/8, ông Kishida đã đảm nhiệm cương vị Thủ tướng được 1.046 ngày. Như vậy, ông sẽ trở thành thủ tướng có thời gian tại nhiệm lâu thứ 8 trong thời hậu chiến của Nhật Bản.

Theo luật định, Thủ tướng Kishida sẽ từ chức khi LDP có một chủ tịch mới sau cuộc bầu cử dự kiến diễn ra vào tháng 9 tới vì đảng này đang nắm đa số ghế tại Quốc hội.

Dưới thời Thủ tướng Kishida, Nhật Bản cũng cam kết tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng theo mức tiêu chuẩn của NATO là 2% GDP vào năm 2027.

Quan hệ giữa Washington và Tokyo đánh dấu một sự thay đổi lớn đối với Nhật Bản sau nhiều thập kỷ theo chủ nghĩa hòa bình. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tiếp đón Thủ tướng Kishida tại Nhà Trắng vào tháng 4/2024 khi hai nước tuyên bố "kỷ nguyên mới" trong hợp tác.

Nhật Bản và Philippines cũng ký kết hiệp ước quốc phòng vào tháng 7/2024 cho phép triển khai quân đội trên lãnh thổ của nhau.

Về khí hậu, Thủ tướng Kishida đã cam kết tại COP28 vào tháng 12/2023 rằng Nhật Bản sẽ không xây dựng bất kỳ nhà máy điện than mới nào nếu thiếu các biện pháp giảm phát thải.

Những người chỉ trích cho rằng các công nghệ cần thiết, chẳng hạn như "nung đồng thời" than với amoniac hoặc thu giữ và lưu trữ khí thải, vẫn chưa được chứng minh trên quy mô lớn./.

Hồng Nhung