Thủ tướng nêu ý nghĩa của tự chủ chiến lược đối với ASEAN

Sáng 26/2, Diễn đàn Tương lai ASEAN (AFF) lần thứ hai năm 2025 tiếp tục diễn ra phiên toàn thể cấp cao với sự tham dự của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon và Tổng thống Timor Leste Jose Ramos-Horta.

Đặt vấn đề về tự lực, tự cường, chủ động chiến lược lên hàng đầu

Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng Thủ tướng Malaysia Anwar bin Ibrahim, Tổng thống Timor-Leste Jose Ramos-Horta và Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon tham dự phiên toàn thể cấp cao. Ảnh: Đỗ Thảo - Mekong ASEAN

Chia sẻ tại phần thảo luận về ý nghĩa của tự chủ chiến lược với ASEAN và Việt Nam bối cảnh thế giới có nhiều biến động, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, với bất cứ quốc gia nào, tổ chức nào cũng cần đặt vấn đề về tự lực, tự cường, chủ động chiến lược lên hàng đầu.

Thứ nhất, về quan hệ đối ngoại, phải luôn giữ thế cân bằng, đối xử công bằng, hữu nghị với các đối tác, tạo môi trường hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển, dựa trên luật lệ.

Thứ hai, phải có thực lực, kinh tế phải phát triển, nếu không thì sẽ bị tụt hậu, không tự chủ chiến lược được.

Thứ ba, quốc phòng, an ninh phải được củng cố, tăng cường phù hợp tình hình, tất nhiên để củng cố, tăng cường quốc phòng an ninh thì kinh tế phải phát triển.

Thứ tư, về xã hội, chính sách xã hội bảo đảm công bằng, tiến bộ trong một xã hội văn minh; bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ người yếu thế trên nguyên tắc là không để ai bị bỏ lại phía sau. Phát triển nhanh nhưng phải bền vững, không hy sinh tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Cùng với đó, phải phát triển văn hóa, củng cố bản sắc, phát huy nội lực, bởi văn hóa là sức mạnh nội sinh, nguồn lực bên trong.

Phát huy vai trò trung tâm của ASEAN

Đồng tình với ý kiến của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim trước câu hỏi về vai trò trung tâm của ASEAN, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, trước hết mỗi quốc gia thành viên phải có chính sách, hành động hiệu quả cho hòa bình, hợp tác, phát triển trên thế giới; tổng hòa hiệu quả từ các nước trong ASEAN để tạo động lực, truyền cảm hứng cho các nước, các khu vực khác.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên toàn thể cấp cao. Ảnh: Đỗ Thảo - Mekong ASEAN

Để phát huy vai trò trung tâm của ASEAN, Thủ tướng cho rằng ASEAN không những tham gia, ủng hộ các giải pháp, diễn đàn mang lại hòa bình, hợp tác, phát triển, mang lại hạnh phúc, ấm no cho người dân mà còn phải góp phần dẫn dắt cuộc chơi đi đến kết quả cao nhất.

Thủ tướng nêu rõ, cần phát huy vai trò trung tâm của ASEAN dựa trên nền tảng quan hệ hợp tác, đối tác với 25 quốc gia, nhất là các nước lớn, các mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện; qua đó tăng cường vai trò của ASEAN với các vấn đề nổi lên như chiến tranh và hòa bình, xử lý xung đột, xóa đói giảm nghèo, biến đổi khí hậu, trí tuệ nhân tạo…

Nhắn gửi đến thế hệ trẻ, Thủ tướng mong các bạn trẻ cần học tập, nâng cao năng lực, trình độ, kiến thức, có tư duy, cách tiếp cận, phương pháp luận trong giải quyết các vấn đề một cách hiệu quả, thanh thoát nhất, mang lại lợi ích cho bản thân, cho cộng đồng các quốc gia và thế giới. Thủ tướng mong các bạn trẻ trở thành công dân toàn cầu và mỗi bạn trẻ phải là một sứ giả của hòa bình, của sự phát triển và thịnh vượng cho mỗi quốc gia, mỗi cộng đồng, cho bản thân mình và cho thế giới này.

Các luật lệ, nguyên tắc của ASEAN

Trả lời câu hỏi về luật lệ trong quan hệ quốc tế, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh quản trị quốc gia và thế giới đều phải dựa trên luật lệ, chúng ta phải thiết kế luật lệ, tôn trọng luật lệ và thực hiện có hiệu quả. Chia sẻ về khái niệm "trật tự dựa trên luật lệ", Thủ tướng cho rằng, Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế về điều này đã rõ, với một số nội dung cơ bản.

Thủ tướng cho biết ASEAN cũng có các luật lệ, nguyên tắc như đoàn kết, thống nhất trong đa dạng; trung lập, vì lợi ích chung. Ảnh: Đỗ Thảo - Mekong ASEAN

Thứ nhất là tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của các nước; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế.

Thứ hai, luật lệ phải tôn trọng quyền con người, con người sinh ra có quyền sống, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc. Đây là những quyền mà không ai có thể xâm phạm được để con người có thể phát triển tự do, bình đẳng, đáp ứng yêu cầu chung của các dân tộc cũng như mỗi con người.

Thứ ba, chúng ta sống phải yêu thương, giúp đỡ, tôn trọng lẫn nhau với nguyên tắc bình đẳng, tất cả đều phát triển, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Cụ thể hơn tại ASEAN, Thủ tướng cho biết ASEAN cũng có các luật lệ, nguyên tắc như đoàn kết, thống nhất trong đa dạng; trung lập, vì lợi ích chung; tôn trọng các nước khi đóng góp tích cực cho ASEAN phát triển; ứng xử linh hoạt với các vấn đề nhạy cảm của khu vực và quốc tế; giúp đỡ lẫn nhau, cùng nhau phát triển, mang lại hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển trong khu vực, mang lại lợi ích cho người dân sống trong ấm no và hạnh phúc.

Thủ tướng cho biết đây là những nguyên tắc mà các nước ASEAN đều chia sẻ, thống nhất và hằng năm các nhà lãnh đạo đều gặp nhau, thảo luận để làm sao năm sau làm tốt hơn năm trước, nhân dân ấm no, hạnh phúc hơn năm trước.

Thích ứng, chiến thắng mặt trái của công nghệ

Về vấn đề bảo đảm an ninh mạng, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng mọi sự phát triển của khoa học công nghệ nói chung, công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo nói riêng đều có mặt trái mà chúng ta phải thích ứng, trong đó mặt trái của công nghệ thông tin là vấn đề an ninh mạng.

Cho rằng trí tuệ nhân tạo được phát triển từ trí tuệ của con người, Thủ tướng nhấn mạnh chúng ta phải có giải pháp để thích ứng, chiến thắng mặt trái của công nghệ thông tin cũng như mặt trái của trí tuệ nhân tạo, phát huy mặt tích cực và hạn chế mặt tiêu cực của công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo.

Thủ tướng cho rằng việc Việt Nam được Liên Hợp Quốc chọn làm điểm đăng cai lễ ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) sắp tới đã cho thấy vai trò của Việt Nam, cũng như sự thích ứng của Việt Nam trong vấn đề an ninh mạng và có thể là các vấn đề liên quan trí tuệ nhân tạo.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu chụp ảnh lưu niệm sau phiên toàn thể cấp cao. Ảnh: Đỗ Thảo - Mekong ASEAN

Ảnh: Đỗ Thảo - Mekong ASEAN

Đỗ Thảo