Thủ tướng kiểm tra công trường, gỡ vướng 2 dự án cao tốc nối Cao Bằng - Lạng Sơn

Thủ tướng Phạm Minh Chính kiểm tra tiến độ thi công cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh

Giải quyết ngay vốn tín dụng cho 2 dự án

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Đồng Đăng - Trà Lĩnh và Hữu Nghị - Chi Lăng là tuyến đường rất quan trọng kết nối Cao Bằng với Hà Nội, kết nối khu vực Đồng bằng sông Hồng với vùng Đông Bắc, kết nối quốc gia trên trục Bắc - Nam, kết nối quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Đồng thời, 2 dự án này còn mở ra không gian phát triển KT-XH cho hai tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn. "Chúng ta đang phấn đấu đến năm 2025, cả nước có 3.000km đường cao tốc hoàn thành đưa vào khai thác, trong đó có 2 dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh và Hữu Nghị - Chi Lăng. Phải có các tuyến cao tốc này để kết nối thì Lạng Sơn, Cao Bằng mới thoát nghèo", Thủ tướng nói.

Thủ tướng Phạm Minh Chính hoan nghênh hai tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn đã rất quyết tâm, quyết liệt triển khai 2 dự án, đặc biệt là công tác giải phóng mặt bằng rất khó khăn nhưng đến nay đã cơ bản hoàn thành.

"Hai dự án đã khởi công rồi, giờ phải đẩy nhanh tiến độ, đặc biệt hai tỉnh Lạng Sơn và Cao Bằng phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc quyết liệt. Chúng ta chỉ bàn làm không bàn lùi, tinh thần là phải làm thần tốc, phải xong hai dự án trong năm 2025. Đối với cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh phải làm luôn giai đoạn 2", Thủ tướng chỉ đạo.

Thủ tướng cũng biểu dương và đánh giá cao nhà đầu tư, nhà thầu dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh luôn nêu cao tinh thần "vượt nắng thắng mưa, không thua gió bão, làm việc 3 ca 4 kíp, xuyên lễ xuyên tết" để sau hơn 10 tháng khởi công, dự án đã có được hình hài. "Các bộ, ngành, địa phương liên quan phải vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa để đẩy nhanh tiến độ, không được để nhà đầu tư, nhà thầu cô đơn trên công trường", Thủ tướng nhấn mạnh.

Đối với nhà đầu tư, nhà thầu của 2 dự án, Thủ tướng yêu cầu phải huy động thêm các nhà đầu tư thứ cấp để cùng chia sẻ công việc, đồng thời nâng cao năng lực của các nhà thầu ở địa phương, đảm bảo thông tuyến 2 công trình trong năm 2025.

"Không chỉ đảm bảo tiến độ, các nhà đầu tư và nhà thầu phải đảm bảo chất lượng, an toàn và đảm bảo đời sống cho nhân dân trong vùng dự án bị ảnh hưởng", Thủ tướng nhấn mạnh.

Đưa ra chỉ đạo để tháo gỡ nguồn vốn tín dụng cho 2 dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh và Hữu Nghị - Chi Lăng, Thủ tướng nói rõ: "Tôi giao nhiệm vụ cho hai ngân hàng VPbank và TPbank tham gia hỗ trợ cho hai dự án. Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước chủ trì phối hợp với Bộ GTVT, UBND hai tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng, hai ngân hàng TPbank, VPbank và nhà đầu tư phải giải quyết dứt điểm những vấn đề vướng mắc về vốn tín dụng cho 2 dự án này trong tháng 11/2024. Dù là ngân hàng thương mại nhưng phải có trách nhiệm với đất nước, không có chuyện thích thì làm, không thích thì thôi. Nếu các anh không làm được thì báo cáo lại tôi. Chúng ta phải làm tất cả vì lợi ích của nhân dân, lợi ích của dân tộc này", Thủ tướng nhấn mạnh.

Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ GTVT sớm có báo cáo Chính phủ về việc hỗ trợ các dự án PPP đang khai thác thiếu hụt doanh thu; hai tỉnh Lạng Sơn và Cao Bằng nghiên cứu phương án triển khai giai đoạn 2 cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh theo hình thức PPP...

Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh có tổng chiều dài 121 km, được phân kỳ đầu tư thành 2 giai đoạn với tổng mức đầu tư hơn 47.000 tỷ đồng.
Giai đoạn 1, cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh được đầu tư với chiều dài hơn 93 km. Điểm đầu tại nút giao cửa khẩu Tân Thanh (huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn). Điểm cuối tại nút giao quốc lộ 3 (xã Chí Thảo, huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng).
Tổng mức đầu tư dự án là 14.114 tỷ đồng, trong đó vốn NSNN chiếm tỷ lệ 69,43%, tương đương 9.800 tỷ đồng, dự án này đã được hoạch định sẽ hoàn vốn trong khoảng thời gian 22 năm 4 tháng. Sau khi hoàn thành, tuyến cao tốc này sẽ rút ngắn thời gian di chuyển từ Cao Bằng đến Hà Nội và ngược lại từ 6 - 7 giờ xuống còn khoảng 3,5 giờ.
Giai đoạn 2 của dự án sẽ bao gồm việc mở rộng tuyến hiện có dài 93,35 km với tổng mức đầu tư 3.839 tỷ đồng và xây dựng mới tuyến kết nối cửa khẩu Trà Lĩnh dài 27,71 km với tổng mức đầu tư 5.107 tỷ đồng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính kiểm tra dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh

Đề xuất đầu tư PPP cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh giai đoạn 2

Trước đó, thông tin về tình hình triển khai dự án, ông Trần Hồng Minh, Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng cho biết, sau hơn 11 tháng từ khi khởi công, đến nay, công tác GPMB toàn dự án đạt 87,4 km/93,35 km (tương đương 93,6%). Trong đó, tỉnh Cao Bằng đạt 41,1/41,55 km (tương đương 99%), tỉnh Lạng Sơn đạt 46,3/51,8 km (tương đương 90%). Hai tỉnh đồng lòng phấn đấu đến hết tháng 12 sẽ bàn giao 100% mặt bằng của dự án.

Với tinh thần "vượt nắng, thắng mưa", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương" thi công "3 ca 4 kíp", các nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án (DNDA), nhà thầu thi công đã huy động 1.020 nhân sự, 357 máy móc thiết bị, triển khai 36 mũi đồng loạt tiếp cận, tổ chức thi công ngày đêm khi các phân đoạn mặt bằng được bàn giao.

Hiện nay, dự án đã giải ngân được 1.429 tỷ đồng các nguồn vốn bao gồm vốn NSNN, vốn nhà đầu tư huy động và 120 tỷ đồng vốn tín dụng.

Dự kiến tổng sản lượng hoàn thành trong năm 2024 là 1.010 tỷ đồng, tổng giải ngân các nguồn vốn đạt 2.000 tỷ đồng làm nền tảng cho việc quyết tâm thông tuyến trong năm 2025.

Đại diện doanh nghiệp dự án đề xuất Chính phủ kiến nghị Quốc hội bổ sung quy định cho phép vốn NSNN tham gia, hỗ trợ trong giai đoạn khai thác đối với dự án BOT ký hợp đồng trước thời điểm Luật PPP ban hành, bị sụt giảm doanh thu do những nguyên nhân khách quan.

Trong đó có dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn đã nhiều lần kiến nghị Chính phủ hỗ trợ vốn NSNN 4.600 tỷ đồng cho dự án. Điều này tạo cơ sở để ngân hàng TPBank xác định thời điểm ký kết hợp đồng tín dụng trị giá 2.500 tỷ đồng.

Ông Hồ Minh Hoàng, Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả (ngoài cùng bên trái) báo cáo Thủ tướng Phạm Minh Chính về tình hình thi công hầm xuyên núi trên cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh

Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng dài 60 km với tổng mức đầu tư hơn 11.000 tỷ đồng, đi qua địa bàn các huyện Chi Lăng, Cao Lộc, Văn Lãng và TP. Lạng Sơn.
Sau khi hoàn thành đi vào hoạt động, Dự án sẽ kết nối các cửa khẩu Hữu Nghị - Cốc Nam - Tân Thanh đến các trung tâm kinh tế Hà Nội - Bắc Giang - Bắc Ninh, rút ngắn thời gian kết nối ra các cảng biển tại khu vực Hải Phòng - Quảng Ninh, góp phần tăng cường thông thương trong nước và quốc tế, cùng tuyến cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh đồng bộ toàn mạng lưới cao tốc phía Bắc, nâng cao hiệu quả vận hành khai thác chung.
Dự án do UBND tỉnh Lạng Sơn làm cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, liên danh Công ty Xây dựng Đèo Cả - Tập đoàn Đèo Cả - Công ty Xây dựng công trình 568 - Công ty Lizen làm nhà đầu tư thực hiện theo hình thức PPP.
Đại diện liên danh nhà đầu tư, ông Hồ Minh Hoàng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả cho biết, tờ trình điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án (theo Nghị quyết 106/2023/QH15 ngày 23/11/2023) đã được UBND tỉnh Cao Bằng trình từ tháng 12/2023, Hội đồng thẩm định liên ngành thông qua từ tháng 7/2024 và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ 15/8/2024 nhưng đến nay vẫn chưa được phê duyệt dẫn đến vướng mắc việc giải ngân vốn tín dụng.
"Nhà đầu tư kiến nghị Thủ tướng Chính phủ trong tháng 11/2024 phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án tăng tỷ lệ vốn NSNN hỗ trợ lên tối đa 70% tổng mức đầu tư theo Nghị quyết 106/2023/QH15", đại diện nhà đầu tư đề xuất.
Đại diện nhà đầu tư cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ thống nhất đầu tư giai đoạn 2 toàn tuyến theo hình thức PPP, đồng thời áp dụng cơ chế tương tự như giai đoạn 1: Vốn NSNN hỗ trợ 70% tổng mức đầu tư; Lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức chỉ định thầu; Cơ chế đặc thù về khai thác khoáng sản; Hỗ trợ vốn vay ưu đãi từ ngân hàng VDB.
Liên quan tới dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng nằm trọn vẹn trên địa phận tỉnh Lạng Sơn, đại diện UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết, dự án được khởi công cuối tháng 4/2024, đến nay, mặt bằng dự án được địa phương bàn giao 39,9/59,87 km (đạt 67%), phấn đấu đến hết tháng 12/2024 sẽ bàn giao 100% mặt bằng.
Dự án đã huy động 570 nhân sự, 350 đầu xe máy móc thiết bị, triển khai 30 mũi thi công theo các phân đoạn mặt bằng được bàn giao. Dự án đã giải ngân 690 tỷ đồng vốn ngân sách nhà nước và vốn nhà đầu tư huy động.
Dự kiến tổng sản lượng hoàn thành trong năm 2024 là 595 tỷ đồng, tổng giải ngân các nguồn vốn (bao gồm GPMB) đạt 1.450 tỷ đồng.
Liên quan đến dự án này, đại diện doanh nghiệp dự án (DNDA) đề xuất các cấp có thẩm quyền thống nhất điều chỉnh tăng tỷ lệ vốn NSNN tham gia dự án lên 70% tổng mức đầu tư để tăng tính khả thi phương án tài chính (tương tự dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh, cùng đi qua khu vực có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 106/2023/QH15 ngày 28/11/2023).

Đình Quang