Thủ tục đưa người đi cai nghiện bắt buộc khi bỏ Công an cấp huyện

Như PLO đã thông tin, nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy sẽ được chuyển giao từ Bộ LĐ-TB&XH về Bộ Công an từ ngày 1-3-2025.

Cạnh đó, cũng từ ngày 1-3, lực lượng Công an cũng có sự thay đổi về cơ cấu tổ chức khi lực lượng này sẽ không tổ chức Công an cấp huyện. Từ đó kéo theo các thủ tục hành chính liên quan đến áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc cũng sẽ gặp khó khăn.

Để kịp thời tháo gỡ, Bộ Công an, TAND Tối cao, VKSND Tối cao đã ban hành Thông tư liên tịch 03/2025 (có hiệu lực ngày 1-3) để hướng dẫn thực hiện vấn đề này.

Công an xã là cơ quan lập hồ sơ đề nghị gửi tòa

Theo đó, hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp đưa người nghiện ma túy từ đủ 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc sẽ do Trưởng Công an cấp xã nơi người nghiện cư trú lập hồ sơ đề nghị (đối với người nghiện ma túy có nơi cư trú ổn định); hoặc Trưởng Công an cấp xã nơi người nghiện có hành vi vi phạm pháp luật lập hồ sơ đề nghị (đối với người nghiện không có nơi cư trú ổn định).

Trường hợp người nghiện ma túy do đơn vị thuộc Công an cấp tỉnh trực tiếp phát hiện, điều tra, thụ lý trong các vụ vi phạm pháp luật mà thuộc đối tượng đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc thì các đơn vị này hoàn thiện hồ sơ vi phạm và chuyển cho Công an cấp xã có thẩm quyền để lập hồ sơ đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Trường hợp người nghiện ma túy tự đến Công an cấp xã để khai báo về tình trạng nghiện của mình và có đơn xin đi cai nghiện tại cơ sở cai nghiện bắt buộc thì hồ sơ đề nghị gồm có: đơn tự nguyện xin đi cai nghiện; bản tóm tắt lý lịch; tài liệu chứng minh tình trạng nghiện ma túy hiện tại của người đó; bản tường trình của người nghiện ma túy và các tài liệu khác có liên quan.

Sau khi hoàn thành việc lập hồ sơ đề nghị, Công an cấp xã lập hồ sơ phải thông báo bằng văn bản cho người bị đề nghị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc hoặc người đại diện hợp pháp của họ về việc lập hồ sơ. Những người này có quyền đọc hồ sơ và ghi chép các nội dung cần thiết trong thời hạn ba ngày làm việc kể từ ngày nhận được thông báo.

Trong thời hạn một ngày làm việc kể từ ngày hết thời hạn đọc hồ sơ, Trưởng Công an cấp xã quyết định việc chuyển hồ sơ đề nghị TAND cấp huyện áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Trường hợp áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc đối với người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi, Công an cấp xã phải gửi thông báo cho cha, mẹ, người giám hộ hoặc người đại diện hợp pháp của người bị đưa đi cai nghiện bắt buộc.

Tương tự, đối với trường hợp áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng hoặc đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc thì Trưởng Công an cấp xã sẽ là người lập hồ sơ đề nghị và gửi cho TAND cấp huyện xem xét để ra quyết định.

Hồ sơ cũ chuyển về cho Công an cấp xã

Cũng theo Thông tư liên tịch 03/2025, đối với các hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc do Công an cấp huyện, Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội đang giải quyết mà chưa chuyển hồ sơ cho TAND cấp huyện thì bàn giao hồ sơ đó cho Công an cấp xã để tiếp tục giải quyết.

Đối với các hồ sơ mà TAND cấp huyện đang thụ lý, giải quyết mà cần bổ sung hồ sơ đề nghị thì chuyển hồ sơ đó cho cơ quan đã lập hồ sơ để hoàn thiện hồ sơ. Trường hợp Công an cấp huyện là cơ quan đã lập hồ sơ thì TAND đề nghị Công an cấp tỉnh phân công Công an cấp xã chịu trách nhiệm tiếp tục giải quyết.

Đối với các hồ sơ mà TAND cấp huyện đang thụ lý, giải quyết mà chưa mở phiên họp xem xét, quyết định thì TAND huyện yêu cầu Công an cấp xã đã giúp Chủ tịch UBND cấp xã lập hồ sơ đề nghị tham gia khi mở phiên họp.

HỮU ĐĂNG