Thu hồi tiền chi sai chế độ bảo hiểm xã hội

Người lao động làm thủ tục hưởng chế độ liên quan đến bảo hiểm. Ảnh: Ngọc Yến.

Đánh giá công tác thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) 9 tháng năm 2024, BHXH Việt Nam cho biết, công tác chi trả các chế độ BHXH luôn được đảm bảo kịp thời, đầy đủ, theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho người hưởng. Tuy nhiên, còn một số trường hợp chi BHXH không đúng quy định.

Kết quả tính đến hết ngày 31/8/2024, số tiền phải thu hồi chi sai chế độ BHXH là trên 259,3 tỷ đồng, trong đó số tiền đã thu hồi là hơn 229 tỷ đồng, số tiền còn phải thu hồi là hơn 30,3 tỷ đồng. Để khắc phục và hạn chế tình trạng thu hồi chi sai, BHXH Việt Nam đề ra một số giải pháp như: Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thường xuyên nâng cấp, bổ sung chức năng phần mềm nghiệp vụ. Đơn cử như bổ sung chức năng cảnh báo khi người đang hưởng lương hưu, hoặc trợ cấp BHXH hàng tháng chết...

Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để kịp thời phát hiện trường hợp chi sai chế độ BHXH và xử lý vi phạm. BHXH Việt Nam cũng chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp, đôn đốc cơ quan Bưu điện kiểm tra, rà soát, tăng cường công tác quản lý người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng. Cùng với đó, hướng dẫn đơn vị sử dụng lao động đề nghị quản lý chặt chẽ bảng chấm công, chứng từ đề nghị hưởng chế độ ốm đau, thai sản. Hồ sơ đề nghị hưởng chế độ phải lập đúng quy định, chịu trách nhiệm nếu có sai phạm.

Theo thống kê của BHXH Việt Nam, trong 8 tháng năm 2024, cả nước có 18,742 triệu người tham gia BHXH, tăng 8,79% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, 16,89 triệu người tham gia BHXH bắt buộc; hơn 1,85 triệu người tham gia BHXH tự nguyện.

“Mặc dù số người tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp có tăng so với cùng kỳ năm 2023, nhưng có xu hướng giảm so với thời điểm cuối năm 2023. Do vậy khả năng đạt được kế hoạch được giao trong năm 2024 vẫn là thách thức” - ông Đào Việt Ánh - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho biết.

Về tình trạng người lao động rút BHXH một lần, BHXH Việt Nam cho biết, số người giải quyết hưởng mới BHXH một lần các tháng đầu năm 2024 vẫn có xu hướng tăng. Tính đến hết tháng 8/2024, cơ quan BHXH đã giải quyết hưởng một lần cho hơn 775.000 trường hợp, tăng 0,38% so với cùng kỳ năm 2023. Đáng chú ý, có nhiều lao động sau khi nhận BHXH một lần đi làm trở lại, tiếp tục tham gia BHXH ở nơi khác. Cụ thể, giai đoạn từ ngày 1/1/2016 đến 31/8/2024, cả nước có 1,285 triệu người hưởng BHXH một lần nhưng sau đó quay lại tham gia BHXH. Bên cạnh đó, số người đã hưởng BHXH một lần, đã quay lại tham gia BHXH nhưng đang bảo lưu thời gian đóng là hơn 631.000 người.

Trước đó, trong một báo cáo khác của BHXH Việt Nam, cơ quan này cho biết, phần lớn người lao động đề nghị hưởng BHXH một lần tập trung chủ yếu ở khu vực ngoài nhà nước, các doanh nghiệp có vốn đầu tư FDI, thường chịu áp lực về công việc, người lao động có tâm lý "nhảy việc" để tìm kiếm thu nhập cao hơn. Nhóm tuổi chủ yếu nằm ở độ tuổi từ 20 đến dưới 40 tuổi. Nguyên nhân, do tâm lý người lao động trẻ cho rằng nhu cầu trước mắt quan trọng hơn so với việc đóng BHXH đủ thời gian để được hưởng lương hưu.

Khanh Lê