Thông qua cơ chế, chính sách đặc thù phát triển đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh
Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.

Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp sáng 19-2. Ảnh: quochoi.vn
Bổ sung vốn từ ngân sách Trung ương
Sáng 19-2, với 459/459 đại biểu có mặt tán thành (chiếm 96,03% tổng số đại biểu), Quốc hội khóa XV biểu quyết thông Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Trong đó, Điều 4 về huy động và bố trí nguồn vốn đầu tư nêu rõ, trong quá trình chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư các dự án thuộc danh mục dự án dự kiến tại phụ lục kèm theo Nghị quyết này, Thủ tướng Chính phủ được quyết định các nội dung sau đây:
Cụ thể, căn cứ khả năng cân đối, bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn, hằng năm vốn ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương, tối đa không vượt 215.350 tỷ đồng cho thành phố Hà Nội và tối đa không vượt 209.500 tỷ đồng cho thành phố Hồ Chí Minh trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 và 2031-2035 làm cơ sở quyết định đầu tư và thực hiện đầu tư các dự án.

Các đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết. Ảnh: quochoi.vn
Huy động vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), vốn vay ưu đãi nước ngoài để thực hiện các dự án và không phải lập Đề xuất dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài theo quy định của pháp luật có liên quan; áp dụng theo quy định của nhà tài trợ nước ngoài trong trường hợp pháp luật Việt Nam chưa có quy định hoặc đã có quy định nhưng khác với quy định của nhà tài trợ nước ngoài.
Để thực hiện các dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD, UBND thành phố được quyết định sử dụng dự phòng ngân sách địa phương hằng năm. Đồng thời, ứng trước dự toán ngân sách địa phương năm sau bảo đảm không quá 50% dự toán chi đầu tư xây dựng cơ bản năm thực hiện của các công trình xây dựng cơ bản thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn nguồn ngân sách địa phương đã được phê duyệt.
Dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD được thực hiện ngay việc lập, thẩm định, quyết định đầu tư dự án mà không phải thực hiện thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư và các thủ tục khác có liên quan đến quyết định chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật có liên quan.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng trình bày báo cáo. Ảnh: quochoi.vn
Trước đó, trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng cho biết, nhiều ý kiến tán thành với sự cần thiết ban hành Nghị quyết thí điểm phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, để giải quyết “điểm nghẽn” về thể chế nhằm đẩy nhanh tiến độ các dự án đường sắt đô thị, đáp ứng nhu cầu vận tải công cộng, góp phần phát triển đô thị xanh, bền vững.
Thông qua chủ trương xây dựng đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng
Với 455/459 đại biểu có mặt tán thành (chiếm 95,19% tổng số đại biểu Quốc hội), Quốc hội khóa XV biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.
Dự án có điểm đầu tại vị trí nối ray qua biên giới (tỉnh Lào Cai), điểm cuối tại ga Lạch Huyện (thành phố Hải Phòng); chiều dài tuyến chính khoảng 390,9km; chiều dài các tuyến nhánh khoảng 27,9km; đi qua địa phận 9 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Thủ đô Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng.

Phiên họp Quốc hội sáng 19-2. Ảnh: quochoi.vn
Dự án đầu tư mới toàn tuyến đường đơn, khổ 1.435mm; vận chuyển chung hành khách, hàng hóa; tốc độ thiết kế 160km/h đối với tuyến chính đoạn từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng, tốc độ thiết kế 120km/h đối với đoạn qua khu vực đầu mối thành phố Hà Nội, tốc độ thiết kế 80km/h đối với các đoạn tuyến còn lại.
Sơ bộ tổng nhu cầu sử dụng đất khoảng 2.632ha; tái định cư khoảng 19.136 người. Tổng mức đầu tư của dự án là 203.231 tỷ đồng; phấn đấu hoàn thành dự án chậm nhất vào năm 2030.
Dự án được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt sau đây: Trong quá trình thực hiện dự án, Thủ tướng Chính phủ được quyết định phát hành trái phiếu Chính phủ cho dự án để bổ sung cho phần thiếu hụt so với dự toán và kế hoạch đầu tư công hằng năm đã được Quốc hội phê duyệt mà không làm tăng bội chi ngân sách nhà nước.
Huy động ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài để thực hiện dự án và không phải lập Đề xuất dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài; áp dụng theo quy định của nhà tài trợ nước ngoài trong trường hợp pháp luật Việt Nam chưa có quy định hoặc đã có quy định nhưng khác với quy định của nhà tài trợ nước ngoài.
Đồng thời, sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương hằng năm (nếu có) và các nguồn vốn hợp pháp khác cho dự án trong trường hợp dự toán ngân sách nhà nước bố trí hằng năm không đáp ứng tiến độ.