Thông qua 12 nghị quyết sắp xếp Đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của các tỉnh, thành phố

Toàn cảnh phiên họp

Theo đề nghị của Chính phủ, trong giai đoạn 2023 - 2025, việc sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã tại 12 tỉnh, thành phố được thể hiện trong 15 Đề án cụ thể. Theo đó, đối với cấp huyện: Trong số 12 tỉnh, thành phố, có 08 ĐVHC cấp huyện thuộc diện bắt buộc sắp xếp, Chính phủ đề nghị không thực hiện sắp xếp đối với tất cả 08 đơn vị này do có yếu tố đặc thù; có 06 đơn vị theo diện khuyến khích. Các Đề án của Chính phủ đã xây dựng 03 phương án sắp xếp ĐVHC cấp huyện.

Đối với cấp xã: Trong số 12 tỉnh, thành phố, có 483 ĐVHC cấp xã thuộc diện bắt buộc sắp xếp, Chính phủ đề nghị không thực hiện sắp xếp đối với 258 đơn vị (chiếm 53,42%) do có yếu tố đặc thù; thực hiện sắp xếp đối với 361 đơn vị, trong đó có 225 đơn vị thuộc diện bắt buộc sắp xếp, 94 đơn vị liền kề có liên quan và 41 đơn vị thuộc diện khuyến khích hoặc thành lập trên cơ sở nguyên trạng. Các Đề án của Chính phủ đã xây dựng 172 phương án sắp xếp đối với 361 ĐVHC cấp xã.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp

Sau sắp xếp, 12 tỉnh, thành phố nêu trên dự kiến giảm được 01/06 ĐVHC cấp huyện (chiếm 16,66 % tổng số ĐVHC cấp huyện tham gia sắp xếp) và 161/361 ĐVHC cấp xã (chiếm 44,60% tổng số ĐVHC cấp xã tham gia sắp xếp), trong đó giảm nhiều nhất là thành phố Hà Nội (53/109 đơn vị), tiếp đến là Thành phố Hồ Chí Minh (39/80 đơn vị), tỉnh Phú Thọ (18/31 đơn vị) và tỉnh Vĩnh Phúc.

Xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện cụ thể

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, việc sắp xếp các ĐVHC cấp huyện, cấp xã là chủ trương lớn của Đảng, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết, Chính phủ đã có chỉ đạo tuy nhiên cùng với các địa phương triển khai nhanh và hiệu quả vẫn còn một số địa phương thực hiện còn chậm. Vì vậy, Chủ tịch Quốc hội đề nghị phải rút kinh nghiệm trong việc triển khai.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

Cơ bản nhất trí với các phương án sắp xếp ĐVHC nêu trên, tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị việc việc sắp xếp phải phù hợp với quy hoạch có liên quan và đảm bảo các điều kiện, tiêu chuẩn loại đơn vị hành chính tương ứng, đáp ứng yêu cầu việc sắp xếp theo quy định tại các nghị quyết, kết luận của UBTVQH. Đối với 5 đơn vị cấp huyện mới hình thành ở thành phố Hà Nội và Hà Tĩnh, cần được rà soát, đánh giá kỹ về tiêu chí đô thị loại II, đảm bảo hoàn thành công nhận trước 31/12/2024.

Liên quan tới 89 đơn vị thuộc 07 tỉnh, thành phố chưa đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên hoặc quy mô dân số theo quy định, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, chính quyền các tỉnh, thành phố khẩn trương phối hợp rà soát kỹ lưỡng các phương án sắp xếp ĐVHC cấp xã để thống nhất chỉ trình Ủy ban Thường vụ các phương án đảm bảo đáp ứng yêu cầu nêu trong nghị quyết của UBTVQH.

Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu, đối với các phương án liên quan trực tiếp đến việc sắp xếp ĐVHC của giai đoạn 2026 - 2030, Chính phủ, Bộ, ngành, chính quyền địa phương các tỉnh, thành phố tiếp tục nghiên cứu, sắp xếp đảm bảo phù hợp, rõ lộ trình để hoàn thiện tiêu chuẩn, điều kiện cần thiết,.. Ngoài ra, cần nâng cao nhận thức, quyết tâm chính trị mạnh mẽ của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trong thực hiện sắp xếp ĐVHC; tăng cường công tác tuyên truyền, giải thích rõ mục đích, lợi ích của việc sắp xếp ĐVHC;.... Đồng thời, phải đảm bảo ổn định hoạt động của bộ máy, không gây xáo trộn, quan tâm giải quyết chính sách cho cán bộ, công chức dôi dư; sắp xếp trụ sở dôi dư hợp lý không gây lãng phí; tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong thực hiện các thủ tục hành chính sau sắp xếp.

Các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tham dự phiên họp

Tại phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành với các phương án sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã và phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người hoạt động không chuyên trách, phương án giải quyết trụ sở, tài sản công tại các ĐVHC thực hiện sắp xếp của 12 tỉnh, thành phố như đã nêu trong các Đề án của Chính phủ. Đồng thời, các ý kiến cũng đề nghị làm rõ phương án đối với 89 đơn vị thuộc 07 tỉnh, thành phố chưa đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên hoặc quy mô dân số theo quy định; phương án sắp xếp cán bộ, trụ sở dôi dư sau sắp xếp;...

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương

Nêu ý kiến, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cơ bản thống nhất với nội dung Tờ trình cũng như nhận định tại báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật. “Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện cấp xã giai đoạn 2023 – 2025 của 12 tỉnh thành phố đợt này tuy có chậm nhưng đã thể hiện quyết tâm chính trị rất cao của Chính phủ, các tỉnh, thành phố...“, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Cho rằng giai đoạn sau việc sắp xếp còn nhiều và ở tầm cao hơn, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Chính phủ cần khẩn trương tổng kết, báo cáo UBTVQH, cấp có thẩm quyền về việc thực hiện sắp xếp ĐVHC thời gian vừa qua. Đồng thời, phải xây dựng rõ chương trình, lộ trình cụ thể cho nhiệm kỳ sau thực hiện một cách bài bản hơn, quyết liệt hơn và bảo đảm chất lượng theo đúng tinh thần "sắp xếp đi liền với nâng cao năng lực, hiệu quả, hiệu năng của bộ máy". Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý, cần có phương án rõ ràng đối với 89 ĐVHC chưa đảm bảo điều kiện về diện tích tự nhiên và dân số;...

Chia sẻ với khó khăn của Chính phủ với các địa phương, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, số lượng không thực hiện sắp xếp đối với các ĐVHC thuộc diện phải sắp xếp trong giai đoạn 2023 – 2025 còn nhiều trong khi Đại hội đang đến gần. Vì vậy, cần tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo và vào cuộc quyết liệt của các cấp các ngành, các địa phương để tháo gỡ vướng mắc ngay từ trong quá trình tổ chức triển khai; giúp các địa phương thực hiện hiệu quả; không chỉ là sáp nhập một cách cơ học.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm

Quan tâm tới việc kiện toàn bộ máy, bố trí cán bộ sau sắp xếp, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm đề nghị, đối với các đơn vị để lại chưa sắp xếp, trong giai đoạn tiếp theo cần có lộ trình, kế hoạch cụ thể đảm bảo việc sắp xếp đúng yêu cầu, mục tiêu đề ra; trong đó phải tạo được sự đồng thuận cao trong sắp xếp, bố trí; tránh ảnh hưởng tới tâm lý, tư tưởng của cán bộ, đến đời sống của người dân,...

Đối với các đơn vị sự nghiệp y tế dôi dư, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc đề nghị chú ý tới các điều kiện chuyển đổi, điều kiện bảo đảm hoạt động của các trạm y tế; đồng thời những địa phương sau sắp xếp còn nợ một số tiêu chí, tiêu chuẩn cần có quyết tâm cao để hoàn thành trong đó chú ý tới vấn đề về đầu tư hạ tầng.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định kết luận phiên họp

Thông qua 12 nghị quyết sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã của các tỉnh, thành phố

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, UBTVQH ghi nhận sự cố gắng và nỗ lực Chính phủ, các Bộ cũng như cấp ủy, chính quyền các tỉnh, thành phố trong việc xây dựng các đề án sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã để trình UBTVQH xem xét. Đồng thời, đánh giá cao Ủy ban Pháp luật đã làm việc rất khẩn trương, trách nhiệm, xây dựng báo cáo thẩm tra kỹ lưỡng, đúng quy định.

Qua thảo luận, UBTVQH đánh giá, việc sắp xếp, thành lập các ĐVHC cấp huyện, cấp xã theo các đề án cơ bản bảo đảm đúng quy định. Các ĐVHC thuộc diện bắt buộc sắp xếp nhưng đề nghị chưa sắp xếp do có yếu tố đặc thù và các ĐVHC hình thành sau sắp xếp chưa bảo đảm tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và không thể tiếp tục sắp xếp với các ĐVHC liền kề đều đã được Chính phủ và chính quyền các địa phương báo cáo, giải trình theo quy định.

UBTVQ biểu quyết thông qua 12 dự thảo Nghị quyết về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã của các tỉnh, thành phố

Tại phiên họp, với 100% thành viên UBTVQH có mặt biểu quyết tán thành, UBTVQH đã thống nhất thông qua toàn bộ 12 dự thảo Nghị quyết về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã của các tỉnh, thành phố: An Giang, Đồng Tháp, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, Thành phố Hồ Chí Minh, Phú Thọ, Sơn La, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Trà Vinh và Vĩnh Phúc. Các Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025, riêng Nghị quyết của tỉnh Sơn La có hiệu lực thi hành từ ngày 01/02/2025.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, trên cơ sở kết quả biểu quyết của UBTVQH và ý kiến của các thành viên UBTVQH, giao Thường trực Ủy ban Pháp luật chủ trì, phối hợp với các cơ quan hữu quan hoàn thiện các dự thảo Nghị quyết và dự thảo Kết luận của UBTVQH trình ký ban hành theo quy định.

***Một số hình ảnh tại Phiên họp:

Phiên họp thứ 39 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng

Các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tham dự phiên họp

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương

Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm

Đại diện lãnh đạo các tỉnh, thành phố tham dự phiên họp

Đại diện lãnh đạo các tỉnh, thành phố tham dự phiên họp

UBTVQ biểu quyết thông qua 12 dự thảo Nghị quyết về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã của các tỉnh, thành phố./.

Lê Anh - Phạm Thắng