Thiếu sự giám sát từ gia đình

Hệ lụy từ việc giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển

Hiện trường vụ tai nạn giao thông trên quốc lộ 6 vào rạng sáng 2/12 làm 3 thanh thiếu niên tử vong. Ảnh: Công an tỉnh Hòa Bình

Trách nhiệm của phụ huynh

Ngày 11/12, CA tỉnh Thanh Hóa cho biết, cơ quan chuyên môn đang làm rõ và truy trách nhiệm phụ huynh giao xe cho người chưa đủ tuổi điều khiển phương tiện liên quan đến vụ tai nạn giao thông (TNGT).

Theo hồ sơ vụ việc, khoảng 22h30 ngày 9/12, tại Km 56+350 trên quốc lộ 45, thuộc địa phận xã Thiệu Long, huyện Thiệu Hóa, tỉnh Thanh Hóa xảy ra TNGT giữa xe máy không gắn biển số do L.V.M (16 tuổi, trú tại xã Định Hải, huyện Yên Định) điều khiển chở theo anh N.X.H (16 tuổi) trú cùng địa chỉ va chạm với ô tô biển kiểm soát 36K-103.XX do anh L.V.M (37 tuổi, trú tại thị trấn Quán Lào, huyện Yên Định) điều khiển đi hướng ngược chiều.

Vụ tai nạn khiến nạn nhân L.V.M (16 tuổi) tử vong tại bệnh viện, nạn nhân N.X.H bị thương, 2 phương tiện bị hư hỏng. Nguyên nhân ban đầu xác định do L.V.M điều khiển xe máy không làm chủ tốc độ, đi không đúng phần đường gây TNGT. Lực lượng chức năng đang tiếp tục điều tra, giải quyết và làm rõ trách nhiệm, xử lý hành vi giao xe của phụ huynh khi M (16 tuổi) chưa đủ tuổi vẫn điều khiển phương tiện tham gia giao thông được quy định tại Điều 60, Luật Giao thông đường bộ năm 2008.

Trước đó, trong đêm 1/12 và rạng sáng 2/12, trên địa bàn huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình đã liên tiếp xảy ra 2 vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng làm 6 thanh, thiếu niên tử vong. Đáng chú ý, trong 6 nạn nhân tử vong có tới 3 nạn nhân chưa đủ 18 tuổi, cả 2 xe mô tô đều chở quá số người quy định, không đội mũ bảo hiểm, 1 xe mô tô không gắn biển số.

CA tỉnh Hòa Bình cho biết, trong các vụ việc này không thể không nói đến trách nhiệm của các phụ huynh trong việc quản lý con em; giao phương tiện không phù hợp cho người chưa đủ tuổi, chưa đủ điều kiện tham gia giao thông và thiếu ý thức trong chấp hành các quy định. Đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến các vụ tai nạn thương tâm nói trên.

Theo thượng tá Bùi Phương Nghị, Phó Trưởng phòng Cảnh sát giao thông, CA tỉnh Hòa Bình, có nhiều nguyên nhân nhưng cũng phải nhìn nhận ở góc độ trách nhiệm quản lý, giám sát việc sử dụng phương tiện của các phụ huynh đối với con em mình. Nhiều phụ huynh còn buông lỏng, thậm chí bỏ mặc cho con em tùy ý sử dụng xe mô tô khi chưa đủ điều kiện tham gia giao thông.

âng cao nhận thức và trách nhiệm

Liên quan đến vấn đề này, luật sư Đinh Thị Nguyên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại Đông Á, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, đã có rất nhiều bài học từ việc các bậc phụ huynh vướng vào vòng lao lý vì giao xe cho con khi chưa đủ điều kiện hoặc để con chưa đủ tuổi điều khiển mô tô, xe gắn máy.

Điển hình như ngày 7/5, Cơ quan cảnh sát điều tra CATP Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với bà Hoàng Thị Kim Lan (46 tuổi, trú tại phường Thủy Xuân, TP Huế) vì có hành vi giao xe máy cho con là Nguyễn Văn Quang Huy (19 tuổi) điều khiển tham gia giao thông dù chưa có bằng lái. Trong lúc điều khiển thì Huy gây ra TNGT làm một người chết, một người bị thương. Bản thân Huy cũng bị đa chấn thương, chấn thương sọ não.

Trước đó, ngày 27/3/2024, tại xã la Lâu, TAND huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai mở phiên tòa lưu động, xét xử bị cáo Rơ Mah Pil (SN 1986, trú tại xã la Lâu) về tội "Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.

Theo bản án, Rơ Mah Pil giao xe máy có dung tích xi-lanh 109cm3 của mình cho con trai là Rơ Mah Tinh (SN 2006, chưa đủ tuổi điều khiển xe mô tô trên 50cm3, chưa có giấy phép lái xe theo quy định) để sử dụng đi lại hàng ngày. Đến tối 25/10/2023, sau khi đã uống rượu, Rơ Mah Tinh lái xe máy chở phía sau Siu Ngư (SN 2005) và Niang Kéo (SN 2005) lưu thông trên đường thì tông vào xe máy do Rơ Mah Tuyên (SN 2001) điều khiển lưu thông theo hướng ngược lại. Vụ tai nạn khiến 4 người trên 2 xe máy tử vong. Tòa đã tuyên phạt bị cáo Rơ Mah Pil 24 tháng tù, cho hưởng án treo.

Thực trạng TNGT liên quan đến học sinh, pháp luật Việt Nam đã quy định rất rõ về hành vi giao xe cho người chưa đủ điều kiện điều khiển phương tiện. Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, cha mẹ có thể bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 2 triệu đồng nếu giao xe cho con chưa đủ tuổi điều khiển mô tô, xe gắn máy. Trong trường hợp xảy ra tai nạn gây thiệt hại cho người khác, cha mẹ còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 264, Bộ luật Hình sự năm 2015, với mức án tối đa lên đến 7 năm tù.

Ngoài ra, còn bị phạt tiền từ 10 - 30 triệu đồng. Tuy nhiên, không ít phụ huynh vì lý do bận rộn hoặc muốn tạo điều kiện thuận lợi cho con cái đã "vô tư" giao xe cho trẻ.

“Việc không nắm rõ quy định pháp luật là một trong những lý do khiến cha mẹ dễ dàng giao xe cho con khi chưa đủ tuổi. Họ cần hiểu rằng hành vi này không chỉ gây nguy hiểm cho con mình mà còn có thể dẫn đến trách nhiệm hình sự” - luật sư Đinh Thị Nguyên cho biết.

Theo chuyên gia pháp lý, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, một phần đến từ nhận thức của phụ huynh về trách nhiệm của mình trong việc quản lý con cái. Nhiều bậc phụ huynh không hiểu rõ quy định pháp luật hoặc chủ quan cho rằng, tai nạn sẽ không xảy ra với con mình. Thực tế cho thấy, sự nuông chiều và thiếu sự giám sát từ gia đình có thể dẫn đến những quyết định sai lầm trong việc cho phép trẻ tham gia giao thông.

Để ngăn chặn tình trạng này, cần thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ: tăng cường công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình và chính quyền địa phương để quản lý và giáo dục học sinh chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông; các hoạt động giáo dục pháp luật về giao thông cần được tổ chức thường xuyên, tiếp cận đến từng gia đình; các cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm các bậc phụ huynh vi phạm quy định giao xe cho trẻ em, đồng thời thông báo rõ ràng về hậu quả pháp lý có thể xảy ra; phụ huynh cần chủ động tham gia các hoạt động giáo dục pháp luật và quản lý con cái trong việc điều khiển phương tiện giao thông.

Việc xây dựng ý thức tuân thủ pháp luật về giao thông ngay từ khi còn nhỏ sẽ giúp hình thành những công dân có trách nhiệm và góp phần tạo dựng một xã hội an toàn hơn cho tất cả mọi người.

Thái An