Thị trường trầm lắng dù Black Friday cận kề: Khách xem nhiều, mua ít

Black Friday từng là “cao điểm vàng” của ngành thời trang, nhưng năm nay không khí kém sôi động hơn thấy rõ. Những con số giảm giá lên tới 90% không còn tạo hiệu ứng như trước. Đằng sau biển khuyến mãi rực rỡ là sự thay đổi thói quen mua sắm và áp lực ngày càng lớn với nhà bán lẻ.

Khuyến mãi dày nhưng sức mua mỏng

Chỉ cách Black Friday vài ngày, Chùa Bộc - “điểm nóng” thời trang Hà Nội đang chìm trong bạt ngàn biển giảm giá. Nhưng trái ngược với sự ồn ào bên ngoài, nhiều cửa hàng vẫn vắng lặng. Khách vào xem có, nhưng quyết định mua thì ít. Phần lớn chỉ thử qua vài món, chụp ảnh so sánh rồi rời đi.

Biển khuyến mãi dày đặc nhưng sức mua chưa tăng đáng kể.

Anh Lê Thanh Khoa - quản lý một cửa hàng thời trang nam trên phố Chùa Bộc (phường Kim Liên, Hà Nội) chia sẻ: “Giảm sâu quá nhiều năm rồi nên giờ khách không còn mấy tin tưởng. Có khách vừa bước vào đã hỏi thẳng: “Giảm thật hay nâng giá rồi giảm?”. Để tránh nghi ngờ, cửa hàng tôi phải công khai giá gốc, giá sau giảm ngay trên từng sản phẩm”.

Lượng người vào buổi tối đông hơn, nhưng theo anh Khoa, “đông xem hơn là đông mua”. Những món dưới 100.000 đồng vẫn là lựa chọn phổ biến, trong khi các sản phẩm trung, cao cấp gần như “nằm im”.

Nhiều cửa hàng vì thế phải chuyển sang livestream để gỡ doanh số. Chị Phạm Thu Hoài, người phụ trách kênh bán hàng online của một shop đồ len cho biết, livestream đang “cứu cả mùa sale”, có buổi chốt hơn 100 triệu, gấp nhiều lần doanh thu trực tiếp tại cửa hàng.

Không chỉ người bán mệt, người mua cũng cân nhắc hơn. Chị Ngô Hà Phương, khách quen của khu Chùa Bộc cho biết: “Tôi chỉ mua khi thực sự cần. Giảm sâu thường là hàng cũ hoặc lỗi mốt. Hiện nay, người tiêu dùng đã thận trọng hơn đối với xu hướng mua sắm ồ ạt”.

Tương tự, phố Phạm Ngọc Thạch cũng rơi vào cảnh thưa thớt khách hàng dù treo đầy biển “sale khủng”. Không ít cửa hàng cả sáng chỉ bán được vài món. Còn tại Cầu Giấy, cảnh nhộn nhịp hơn nhờ các chương trình combo “mua nhiều giảm nhiều”. Chị Đinh Mỹ Anh, nhân viên một shop nữ cho biết, lượng khách tăng rõ rệt nhờ đồng giá 111.000 đồng và ưu đãi theo số lượng. Tuy nhiên, đà tăng chỉ xuất hiện ở những cửa hàng thay đổi phương thức bán hàng và cập nhật mẫu mới liên tục.

Nhìn chung, Black Friday năm nay cho thấy một mặt bằng tâm lý mới: khách mua thực tế hơn, dè dặt hơn và dễ dàng quay lưng với những chương trình giảm giá thiếu minh bạch. Các cửa hàng, dù nỗ lực, vẫn khó đạt hiệu quả như giai đoạn Black Friday từng thịnh.

Khuyến mãi sâu không còn là “vũ khí” tối ưu của ngành

Không khí trầm lắng của Black Friday phản ánh xu hướng tiêu dùng tại đô thị lớn đang thay đổi nhanh chóng. Việc “sale quanh năm” khiến mức giảm 50 - 70% không còn đủ tạo cảm giác khẩn cấp như trước. Khi người mua biết rằng còn 11/11, Noel, Tết Dương lịch và hàng loạt chương trình khác nối dài, họ có xu hướng trì hoãn quyết định chi tiêu.

Bên cạnh đó, áp lực tài chính cá nhân gia tăng khiến nhiều hộ gia đình ưu tiên chi phí thiết yếu. Sau một năm giá cả sinh hoạt leo thang, việc mua thêm quần áo, đặc biệt là những món không thật sự cần sẽ bị cắt giảm đầu tiên. Điều này khiến kỳ vọng “bùng nổ doanh số” trong mùa sale trở nên xa vời, dù mức giảm có hấp dẫn đến đâu.

Thói quen mua sắm cũng thay đổi mạnh. Người tiêu dùng tìm hiểu kỹ, so sánh giá online giữa các nền tảng trước khi bước vào cửa hàng. Họ đọc đánh giá, kiểm tra chất liệu, ưu tiên sự minh bạch trong niêm yết giá. Chiêu “đẩy giá lên rồi giảm sâu” ngày càng khó qua mắt người mua. Càng không trung thực, cửa hàng càng dễ bị loại khỏi danh sách lựa chọn.

Bên cạnh đó, livestream trở thành điểm sáng hiếm hoi của mùa sale khi mang lại doanh số nhanh, chi phí thấp và độ tương tác cao. Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào kênh này cũng khiến nhiều cửa hàng rơi vào thế rủi ro: chỉ cần thay đổi thuật toán hoặc cạnh tranh tăng là doanh số có thể lao dốc tức thì.

Trong bối cảnh đó, các cửa hàng thời trang buộc phải điều chỉnh mô hình kinh doanh: giảm phụ thuộc vào khuyến mãi, tập trung vào chất lượng, đẩy mạnh gói combo, siết chặt chính sách đổi trả và nâng trải nghiệm mua sắm. Những cửa hàng làm tốt điều này giữ chân được khách, những cửa hàng chỉ dựa vào “giảm sâu” lại dễ rơi vào vòng xoáy tồn kho kéo dài.

Do đó, Black Friday đang mất dần vị thế là “ngày mua sắm lớn nhất năm” tại Việt Nam. Nó trở thành một trong nhiều ngày giảm giá, không còn tạo đột biến. Sức mua giảm, tâm lý thận trọng tăng và kỳ vọng vào giá trị thực khiến tương lai của các mùa sale phụ thuộc nhiều hơn vào chiến lược dài hạn của nhà bán lẻ, thay vì những con số phần trăm rực rỡ trên biển treo.

Black Friday không còn là phép màu khiến khách hàng “mua trước nghĩ sau”. Khi người tiêu dùng tỉnh táo hơn và ưu tiên giá trị thật, cuộc đua giảm giá chỉ còn hiệu quả với những thương hiệu biết đặt chất lượng, trải nghiệm và sự minh bạch lên hàng đầu. Phần còn lại của thị trường buộc phải thay đổi nếu không muốn tiếp tục chứng kiến cảnh “người xem đông, người mua thưa” qua từng mùa khuyến mãi.

Tiến Anh