Thị trường TPDN: Ngân hàng áp đảo lượng phát hành, doanh nghiệp phi tài chính đua mua lại trước hạn

Theo dữ liệu của Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam, tính đến ngày công bố thông tin 24/01/2025, chỉ có 4 đợt phát hành TPDN ra công chúng trong tháng 1 năm 2025 được ghi nhận với tổng giá trị đạt 5,554 tỷ đồng.

Toàn bộ khối lượng phát hành này thuộc về lĩnh vực ngân hàng, chứng khoán (chứng khoán chỉ có 300 tỷ đồng, còn lại là thuộc lĩnh vực ngân hàng). Trong đó, Vietinbank phát hành lớn nhất với khối lượng lên tới 4.000 tỷ đồng.

Không chỉ không huy động được vốn qua kênh trái phiếu mà từ đầu năm đến nay, các doanh nghiệp ngành phi tài chính, đặc biệt là năng lượng và bất động sản đang phải chật vật tìm cách mua lại trái phiếu trước hạn.

Mới đây, Công ty Cổ phần Điện Mặt trời Trung Nam vừa công bố Nghị quyết Hội nghị người sở hữu trái phiếu của doanh nghiệp. Theo đó, Nghị quyết đã thông qua thay đổi điều khoản mua lại trước hạn 12 lô trái phiếu do công ty phát hành từ năm 2019 với tổng giá trị 2.100 tỷ đồng, dư nợ còn lại đang là 1.800 tỷ đồng.

Năm 2025, Điện Mặt trời Trung Nam lên kế thực hiện 4 đợt mua lại trái phiếu trước hạn vào ngày 29/1/2025, 29/4/2025, 29/7/2025 và 29/10/2025 với tổng giá trị mua lại là 40 tỷ đồng. Còn lại 1.760 tỷ đồng trái phiếu sẽ được thực hiện mua lại như sau: mua 660 tỷ đồng vào ngày 29/1/2026, 550 tỷ đồng vào ngày 29/1/2027 và 550 tỷ đồng vào ngày 29/1/2028.

Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (Novaland, mã ck: NVL) cũng vừa tiếp tục hoàn tất việc mua lại trước hạn 15 gói trái phiếu phát hành từ năm 2020 (trái phiếu NVL2020) với tổng giá trị 5.110 tỷ đồng. Trước đó, vào ngày 06/1/2025, Novaland cũng đã mua lại trước hạn 5 gói trái phiếu NVL2020, trị giá 1.550 tỷ đồng.

Tính đến thời điểm đầu tháng 2/2025, Novaland đã mua lại tổng cộng 20 lô trái phiếu với giá trị 6.660 tỷ đồng, trong tổng số 21 lô trái phiếu theo kế hoạch công bố trước đó.

Trước đó, từ cuối tháng 12/2024 tới nay, một loạt doanh nghiệp bất động sản như Công ty Cổ phần Đầu tư Nam Long, Công ty Cổ phần Bất động sản HT Land (HT Land), Công ty Cổ phần Đầu tư và kinh doanh bất động sản Hải Phát… cũng tích cực mua lại trước hạn trái phiếu.

Trong tháng 1/2024, khối lượng mua lại trước hạn TPDN của các doanh nghiệp còn lớn hơn lượng TPDN phát hành mới. Tổng gái trị TPDN mua lại trước hạn trong tháng 1/2025 là 5.661 tỷ đồng.

Theo thống kê của VIS Rating, có 22% trái phiếu đáo hạn trong tháng 1/2025 có nguy cơ chậm trả nợ gốc (2/9 trái phiếu đáo hạn, đều thuộc nhóm ngành bất động sản Nhà ở).

Cả năm 2025 có khoảng 110.000 tỷ đồng trái phiếu bất động sản nhà ở đáo hạn trong đó có 31.000 tỷ đồng chậm trả gốc lãi trước đó. Những trái phiếu này đã chậm trả lãi hoặc chậm trả nợ gốc trước khi gia hạn đến năm 2025.

Trong 224.000 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn năm 2025, ước tính 17% trái phiếu doanh nghiệp có rủi ro chậm trả nợ gốc, 94% giá trị trái phiếu rủi ro này đến từ nhóm bất động sản nhà ở và du lịch, nghỉ dưỡng.

Năm 2024, tỷ lệ nợ chậm trả trái phiếu là 14,5%. Nhóm Năng lượng có tỷ lệ chậm trả cao nhất ở mức 43%, trong khi nhóm bất động sản Nhà ở chiếm 62% tổng lượng trái phiếu chậm trả.

Báo cáo của VIS Rating cho thấy, có 19% số tổ chức phát hành phát hành trái phiếu trong tháng 12/2024 có hồ sơ tín nhiệm ở mức ‘Dưới trung bình’ hoặc yếu hơn, hầu hết đều thuộc nhóm phi tài chính.

Báo cáo của Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam cho thấy, từ nay đến cuối năm 2025, tổng giá trị trái phiếu sẽ đến hạn là 203,405 tỷ đồng. 56.6% giá trị trái phiếu sắp đáo hạn thuộc nhóm Bất động sản với gần 115,169 tỷ đồng, theo sau là nhóm Ngân hàng với 41,166 tỷ đồng (chiếm 20.2%).

Trước đó, trong năm 2024, tổng giá trị phát hành TPDN được ghi nhận là 466.518 tỷ đồng với 22 đợt phát hành ra công chúng trị giá 32.914 tỷ đồng (chiếm 7.1% tổng giá trị phát hành) và 451 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 433.604 tỷ đồng (chiếm 92.9% tổng số). Tổng giá trị mua lại TPDN trước hạn năm 2025 là 218.099 tỷ đồng, giảm 13.1% so với năm 2023. Ngân hàng là nhóm ngành dẫn đầu, chiếm khoảng 73.9% tổng giá trị mua lại trước hạn (tương ứng khoảng 161.225 tỷ đồng).

T.L