Thị trường phục hồi, các hãng cạnh tranh khốc liệt dịp cuối năm 2024
Chính sách ưu đãi 50% cho xe sản xuất và lắp ráp trong nước chỉ còn đúng 1 tháng nữa là hết hiệu lực nhưng đã phát huy được tác dụng khi giúp thị trường ô tô trong nước phục hồi đáng kể sau nhiều tháng trồi sụt thất thường. Sự phục hồi của xe lắp ráp khiến cuộc đua song mã giữa xe lắp ráp và xe nhập khẩu ngày càng gay cấn.
Theo Nghị định 109/2024/NĐ-CP, từ ngày 1/9/2024 đến hết ngày 30/11/2024, mức thu lệ phí trước bạ bằng 50% mức thu quy định tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/01/2022 của Chính phủ quy định về lệ phí trước bạ; các Nghị quyết hiện hành của Hội đồng nhân dân hoặc Quyết định hiện hành của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về mức thu lệ phí trước bạ tại địa phương và các văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế (nếu có). Từ ngày 01/12/2024 trở đi, mức thu lệ phí trước bạ tiếp tục thực hiện theo quy định tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/01/2022 của Chính phủ quy định về lệ phí trước bạ; các Nghị quyết hiện hành của Hội đồng nhân dân hoặc Quyết định hiện hành của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về mức thu lệ phí trước bạ tại địa phương và các văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế (nếu có).
Ngay sau thông tin này, sóng phục hồi của thị trường xe Việt đã bắt đầu “nổi”, càng về thời điểm cuối năm cuộc cạnh tranh giữa các hãng xe ngày càng gay cấn.
Theo báo cáo từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), thị trường trong tháng 9 đã có doanh số ấn tượng nhất từ đầu năm với tổng số 36.585 xe được bán ra, tăng 45% so với tháng 8 (25.196 xe) và tăng 44% so với cùng kỳ năm trước (24.687 xe). Trong đó, doanh số bán hàng bao gồm 28.973 du lịch, 7.367 xe thương mại và 245 xe chuyên dụng, doanh số xe du lịch tăng 51%; xe thương mại tăng 25%, xe chuyên dụng tăng 48% so với tháng trước.
Trong khi đó, trong lần đầu công bố riêng doanh số thị trường Việt Nam, VinFast cho biết đã bán hơn 9.300 xe trong tháng 9, gồm toàn bộ dải sản phẩm ô tô điện đang kinh doanh. Trước đó, hãng xe Việt chỉ báo cáo doanh số chung cho thị trường toàn cầu vào mỗi quý. VinFast không công bố số lượng mỗi dòng xe bán ra, chỉ báo cáo con số tổng 9.300 chiếc. Đây là lần đầu tiên một hãng xe thuần điện đạt doanh số cao nhất thị trường trong tháng.
Bước sang tháng 10, theo số liệu của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), số lượng xe ô tô tiêu thụ tại Việt Nam trong tháng 10 đã lập kỷ lục mới với doanh số đạt mức cao nhất kể từ đầu năm. Số liệu toàn thị trường do VAMA tổng hợp bao gồm doanh số của 17 thành viên và số xe nhập khẩu của các hãng xe ngoài VAMA. Doanh số bán hàng của toàn thị trường đạt 38.761 xe, bao gồm xe 30.245 du lịch; 8.290 xe thương mại và 226 xe chuyên dụng.
Trong báo cáo của VAMA, đáng chú ý là doanh số bán của xe lắp ráp trong nước đạt 19.500 xe, tăng 62% so với tháng trước và doanh số xe nhập khẩu nguyên chiếc là 17.085 xe, tăng 30% so với tháng trước.
Ngày 12/11/2024, VinFast tiếp tục công bố đã bàn giao hơn 11.000 xe ô tô điện các loại cho khách hàng trong tháng 10/2024, nâng tổng số lũy kế lên hơn 51.000 chiếc. Với kết quả này, VinFast chính thức trở thành thương hiệu ô tô bán chạy số 1 thị trường Việt Nam trong 10 tháng đầu năm. Doanh số tháng 10 của VinFast đạt mức tăng trưởng 21% so với tháng trước. Trong đó, hai mẫu xe bán chạy nhất là VF 3 với gần 5.000 xe và VF 5 với hơn 2.600 xe. Các mẫu xe khác gồm VF 6, VF 7, VF 8, VF 9 và VF e34 cũng đạt kết quả kinh doanh ấn tượng, cho thấy người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng xe điện và ủng hộ xu hướng di chuyển xanh.
Kết quả mới nhất của VinFast cũng cho thấy trong 5 năm gia nhập thị trường, VinFast đã tạo dựng được chỗ đứng tại thị trường trong nước và chính thức vượt qua các hãng xe ngoại quốc để chiếm lĩnh thị phần lớn nhất. Đặc biệt, VinFast cũng là hãng xe điện đầu tiên vượt qua các hãng xe xăng đối thủ chỉ sau 2 năm chuyển đổi sang thuần điện để trở thành thương hiệu dẫn dắt thị trường. Đồng thời đây có thể nói cũng là điểm sáng cho xe lắp ráp trong nước trong khi các hãng xe khác trồi sụt thất thường.
Đánh giá tổng quan thị trường đến thời điểm hiện tại có thể thấy năm 2024 có rất nhiều biến động khó lường. Trong suốt khoảng thời gian từ tháng 4/2024, bắt đầu có thông tin giảm lệ phí trước bạ, thị trường trầm lắng và ảm đạm với tâm lý “chờ chính sách” để mua được xe giá tốt. Trong khi đó, nắm thời cơ, các hãng xe nhập khẩu liên tục có các sản phẩm mới và tung ra các chương trình khuyến mại lớn tương đương với mức giảm lệ phí trước bạ của xe lắp ráp trong nước để hút khách hàng. Chính vì vậy, khi có ưu đãi chính sách từ đầu tháng 9/2024, ngay lập tức thị trường đã “bùng nổ” với doanh số ấn tượng.
Suốt khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 9, có thể nói là khoảng thời gian vô cùng thách thức với mảng xe lắp ráp trong nước. Đó cũng là hồi chuông cảnh báo để xe lắp ráp trong nước cần phải có sự thay đổi ngay trên sân nhà. Mặc dù thời gian được ưu đãi là rất ngắn nhưng cũng là “liều thuốc” cần thiết để vực dậy kịp thời khi xe lắp ráp đang có dấu hiệu hụt hơi. Nhưng về lâu dài, rõ ràng ô tô lắp ráp trong nước cần có chiến lược dài hơi thay vì phụ thuộc vào các chính sách của Chính phủ.
Hiện theo chu kỳ thị trường, những tháng cuối năm thường có doanh số bùng nổ vì là mùa mua sắm cuối năm và nhu cầu đi lại của người dân tăng cao.
So với những năm trước, năm 2024 là một năm khá đặc biệt vì nhiều yếu tố, từ việc chính sách giảm thuế trước bạ gần cuối năm mới được ban hành, xe lắp ráp trượt dốc trước xe nhập khẩu đến tình hình kinh tế khó khăn khiến thị trường liên tục “dò đáy”.
Năm 2024 cũng là năm trỗi dậy mạnh mẽ của mảng xe nhập khẩu, trong khi các đối thủ cùng phân khúc trong nước đang “nằm im thở khẽ” thì các đối thủ nhập ngoại lại thừa thắng xông lên liên tục áp đảo. Tuy nhiên, vào những tháng cuối năm hiện tại, xe lắp ráp đang dần lấy lại vị thế. Bằng chứng rõ ràng nhất cho điều đó là doanh số tháng 9,10 vừa qua và doanh số ấn tượng của VinFast.
Với thời điểm có tính “bản lề” của cả một năm như hiện tại, cả thị trường xe Việt đang bước vào giai đoạn nước rút, các hãng xe đua nhau đưa ra rất nhiều chương trình khuyến mại để kéo doanh số. Đây cũng là dịp người tiêu dùng có rất nhiều cơ hội để mua được xe giá tốt khi xe trong nước được giảm 50% phí trước bạ còn xe nhập khẩu ngập tràn khuyến mại để kích cầu. Mục tiêu cuối cùng của các hãng là kéo doanh số được tối ưu nhất nên cuộc đua sẽ rất khốc liệt và người tiêu dùng vẫn sẽ là những đối tượng được hưởng lợi cuối cùng.