Thị trường chứng khoán khả năng cao được nâng hạng vào tháng 9/2025

Mới đây, công ty chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (SHS) đã cập nhật triển vọng nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam với nhiều tiêu trí đánh giá.

Cụ thể, theo SHS, thị trường chứng khoán Việt Nam đã đáp ứng được 7/9 tiêu chí để nâng hạng từ FTSE Frontier Market (thị trường cận biên) lên FTSE Secondary Emerging Market (thị trường mới nổi hạng 2).

Ngoài ra, hai tiêu chí chưa đáp ứng là Non-Prefunding và vấn đề “các giao dịch thất bại và việc xử lý”.

Trong đó, về tiêu chí Non-Prefunding, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68 và đã đi vào hoạt động từ 2/11/2024. Hiện các công ty chứng khoán đã được phép nhận lệnh mua, dù tài khoản không đủ 100% giá trị lệnh, dựa trên mức ký quỹ thỏa thuận trong hợp đồng.

Còn về vấn đề “các giao dịch thất bại và việc xử lý”, cho tới nay thị trường vẫn chưa ghi nhận giao dịch thất bại nào, nhưng FTSE vẫn sẽ xem xét quy trình và cách xử lý các giao dịch thất bại.

Việt Nam gần hoàn thiện toàn bộ tiêu chí phục vụ cho việc nâng hạng thị trường. Ảnh: SHS tổng hợp

Về phía Tổng công ty Lưu ý và bù trừ chứng khoán Việt Nam (VDSC), cơ quan này đang nghiên cứu và đề xuất chỉnh sửa, bổ sung nghị định 155 để thành lập Đối tác bù trừ trung tâm (CCP), từ đó sẽ phòng ngừa được rủi ro thanh toán cho thị trường chứng khoán cơ sở theo thông tư 119 của Bộ Tài chính.

Tổng kết lại, SHS cho rằng tiêu chí Non-Prefunding có thể phải đợi kỳ đánh giá quý I/2025. Trong khi đó, tiêu chí về xử lý các giao dịch thất bại cần đợi đến kỳ đánh giá quý II/2025 và sớm nhất cũng như khả thi nhất thì thị trường sẽ nâng hạng được vào kỳ đánh giá tháng 9/2025.

Tuy vậy, hệ thống cần phải rút ngắn thời gian mở tài khoản cho nhà đầu tư nước ngoài thay vì mất rất nhiều thời gian như hiện tại. Trên thực tế, có tài khoản cần tới 9 tháng mới mở xong.

Hồi quý I/2024, HoSE đã hoàn tất thử nghiệm diễn tập hệ thống KRX với các công ty chứng khoán. Tuy nhiên, do nhiều vấn đề phát sinh chưa thể hoàn thiện, việc vận hành chính thức hệ thống chưa được triển khai trong năm như kỳ vọng trước đó.

Tiềm năng từ nâng hạng thị trường

Tại buổi Hội nghị về phát triển thị trường chứng khoán mới đây, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, các cơ quan chức năng đang cố gắng giải quyết các vấn đề còn tồn đọng để giúp doanh nghiệp huy động vốn dễ hơn.

Đồng thời, điều này cũng tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài. Mục tiêu là hoàn thiện các tiêu chí để thị trường chứng khoán Việt Nam sớm được nâng hạng lên thị trường mới nổi.

Ngày 05/12/2024 trước đó, tại hội nghị của Bloomberg Businessweek Vietnam, bà Wanming Du, Giám đốc chính sách chỉ số của FTSE Russell cho biết, trọng tâm xem xét sẽ là trải nghiệm thực tế của nhà đầu tư quốc tế.

Khi thị trường Việt Nam được nâng hạng, tỷ trọng sẽ là khoảng 0,3% trên rổ chỉ số FTSE Emerging Market các công ty.

“Con số trên nghe có vẻ rất nhỏ, nhưng trong rổ đó chúng ta có sự cạnh tranh của Trung Quốc, Ấn Độ và Đài Loan là ba thị trường mới nổi mạnh nhất với tỷ trọng ít nhất 20% trở lên”, chuyên gia phân tích của SHS nhận định.

Một ước tính tổng quan thì khi được nâng hạng, các quỹ thụ động với dòng tiền ổn định sẽ đi theo chỉ số và dự kiến sẽ có khoảng 1 tỷ USD được đầu tư vào Việt Nam, các quỹ chủ động thì khó dự đoán hơn nhưng ước tính sẽ gấp năm lần quỹ thụ động, tương ứng mức 5 tỷ USD.

Đánh giá thêm về các cổ phiếu tiềm năng khi Việt Nam được nâng hạng, SHS cho rằng các quỹ chủ động sẽ có những tiêu chí đặc thù riêng, nhưng nhìn chung vẫn sẽ là những tiêu chí về vốn hóa thị trường, tính thanh khoản, tỷ lệ free-float và room cho nhà đầu tư ngoại.

Trên cơ sở đó, phòng phân tích của SHS đã tập trung vào nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn và nghiên cứu thêm câu chuyện của nhóm ngành và doanh nghiệp niêm yết hàng đầu.

Dũng Phạm