Thế hệ trẻ - Tiên phong trong chuyển đổi số

Những đóng góp này không chỉ thể hiện sự chủ động của tuổi trẻ, còn khẳng định vai trò quan trọng của thanh niên trong công cuộc xây dựng và phát triển xã hội số.

Thanh niên tuyên truyền kiến thức về công nghệ số đến từng hộ gia đình ở Khánh Hòa. Ảnh: Phan Sáu/TTXVN

Hỗ trợ giải quyết thủ tục hành chính

Nhận thấy nhu cầu giải quyết thủ tục hành chính của người dân tại phường Sông Cầu, thành phố Bắc Kạn gặp nhiều vướng mắc, đặc biệt là trong khâu chuẩn bị hồ sơ và cách thức nộp hồ sơ trực tuyến, bạn Nguyễn Minh Phương (sinh năm 1994), Bí thư Đoàn phường Sông Cầu, cùng các đoàn viên đã triển khai xây dựng mô hình Chatbot Zalo hỗ trợ giải quyết thủ tục hành chính. Đây là một công cụ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để hỗ trợ người dân trong việc tiếp cận thông tin hành chính. Chatbot này có khả năng tự động phản hồi các câu hỏi của người dân về thủ tục hành chính, hướng dẫn chi tiết các bước thực hiện, từ đó giúp họ chuẩn bị hồ sơ đầy đủ ngay từ đầu, hạn chế tình trạng phải đi lại nhiều lần. Không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân, Chatbot Zalo còn góp phần nâng cao tính minh bạch trong giải quyết thủ tục hành chính. Nhờ vào nền tảng Zalo, người dân có thể dễ dàng truy cập và tra cứu thông tin bất cứ lúc nào trên điện thoại di động mà không cần đến trực tiếp cơ quan hành chính.

Mô hình Chatbot Zalo được nhóm đoàn viên triển khai vào cuối năm 2023 và chính thức đi vào hoạt động từ năm 2024. Chỉ trong thời gian ngắn, sáng kiến này đã mang lại những kết quả đáng khích lệ. Tính đến hết năm 2024, chatbot đã hỗ trợ hơn 1.356 lượt công dân, với hơn 6.000 lượt truy vấn thông tin về 18 thủ tục hành chính phổ biến phường đang triển khai. Bên cạnh đó, số lượng người quan tâm đến tài khoản Zalo của phường đã vượt hơn 1.200 người, cho thấy mức độ đón nhận và nhu cầu sử dụng cao từ phía người dân.

Là người trực tiếp tham gia triển khai mô hình, bạn Nguyễn Minh Phương cho rằng chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt với thế hệ trẻ. Là cán bộ đoàn, việc hiểu và ứng dụng công nghệ vào các hoạt động đoàn không chỉ giúp thu hút sự quan tâm của đoàn viên, thanh niên mà còn giúp nâng cao hiệu quả công tác đoàn, tạo ra những giá trị thiết thực cho cộng đồng.

Theo Minh Phương, có nhiều cách để các bạn trẻ có thể ứng dụng công nghệ vào công tác đoàn như Ứng dụng công nghệ trong tổ chức và tuyên truyền, sử dụng mạng xã hội để kết nối với đoàn viên, tạo ra các kênh thông tin gần gũi, dễ tiếp cận, khuyến khích đoàn viên tham gia các hoạt động có ý nghĩa xã hội, thông qua các nền tảng công nghệ giúp lan tỏa thông điệp tích cực.

Để các hoạt động đoàn thực sự hấp dẫn và phù hợp với giới trẻ, Minh Phương nhấn mạnh, việc ứng dụng công nghệ số, tạo ra không gian sáng tạo, lắng nghe nhu cầu và mong muốn của thanh niên là yếu tố then chốt. Ngoài ra, kết hợp các hình thức tổ chức linh hoạt, tận dụng mạng xã hội như một công cụ kết nối và truyền tải thông điệp sẽ giúp phong trào đoàn trở nên gần gũi, sôi động và dễ thu hút hơn.

Có thể nói, tinh thần xung kích, trách nhiệm, sáng tạo nhằm nâng cao hiệu quả công việc và đóng góp cho cộng đồng của các bạn đoàn viên nói chung và cán bộ đoàn nói riêng là minh chứng rõ ràng cho sự năng động của lớp thanh niên thời đại mới. Các thế hệ thanh niên ngày nay vẫn tiếp tục phát huy truyền thống của cha anh, không ngừng tận tâm, tận hiến, tiên phong, trách nhiệm, dám dấn thân, không ngại khó khăn để góp phần xây dựng tổ chức Đoàn ngày càng vững mạnh, chung tay xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường.

Phát triển phòng trào “Bình dân học vụ số”

Vừa qua, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam đã phát động phong trào "Bình dân học vụ số" nhằm thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Nguyễn Tường Lâm cho biết, phong trào “Bình dân học vụ số” được phát động trong đoàn viên, thanh niên nhằm phát huy thanh niên tham gia hỗ trợ nâng cao năng lực số, khả năng sử dụng các thiết bị và ứng dụng số cho người dân. Phong trào giúp người dân tiếp cận và tận dụng công nghệ trong cuộc sống, nâng cao năng suất lao động, tạo cơ hội việc làm mới và hình thành cộng đồng thích ứng với chuyển đổi số; tham gia xây dựng chính phủ số, xã hội số, kinh tế số, công dân số; đồng thời khẳng định vai trò tiên phong, xung kích, sáng tạo của thanh niên và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam trong kỷ nguyên số của đất nước. Phong trào được triển khai trong giai đoạn 2025 - 2027, với cao điểm trong Tháng Thanh niên và Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè năm 2025.

Qua hơn 2 tuần triển khai, phong trào đang được triển khai mạnh mẽ trên cả nước, với sự tham gia tích cực của đoàn viên, thanh niên, góp phần nâng cao nhận thức và kỹ năng số cho người dân, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Tại tỉnh Hòa Bình, Ủy ban Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh đã thành lập Đội hình "Bình dân học vụ số" cấp tỉnh gồm 14 thành viên nòng cốt. Đội hình này đã tổ chức tập huấn về chuyển đổi số và hướng dẫn sử dụng dịch vụ công trực tuyến cho người dân, giúp họ truy cập internet và sử dụng các kỹ năng số thiết yếu một cách an toàn và hiệu quả.

Sau hơn hai tuần thực hiện, toàn tỉnh Đồng Nai đã thành lập 240 đội hình "Bình dân học vụ số", bao gồm 11 đội hình cấp huyện và 229 đội hình cấp cơ sở. Thành viên chủ chốt của các đội hình này là cán bộ hội có chuyên môn về công nghệ và chuyển đổi số, có khả năng hướng dẫn và hỗ trợ người dân tiếp cận, sử dụng và ứng dụng công nghệ số vào đời sống và sản xuất kinh doanh.

Tại tỉnh Thái Bình, phong trào "Bình dân học vụ số" đã ra mắt và tập huấn 686 đội hình thanh niên xung kích. Các đội hình này đã đến từng ngõ, gõ từng nhà để tuyên truyền, hỗ trợ phổ cập cho người dân và thanh thiếu nhi các kiến thức, kỹ năng cơ bản về công nghệ thông tin; tổ chức các khóa học trực tiếp và trực tuyến về kỹ năng số thiết yếu, giúp người dân tránh nguy cơ bị lừa đảo trên mạng xã hội.

Ngoài ra, tại các tỉnh: Lào Cai, Điện Biên, Đồng Tháp, Cà Mau, phong trào cũng được triển khai mạnh mẽ với việc thành lập các đội hình "Bình dân học vụ số", tổ chức tập huấn và hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, tích hợp giấy tờ cá nhân lên ứng dụng VNeID, nâng cao kỹ năng sử dụng công nghệ số trong cộng đồng.

Anh Lê Quang Sơn, Bí thư Đoàn Thanh niên Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Quảng Trị (trái) giới thiệu cách thức truy cập kho dữ liệu trên điện thoại thông minh. Ảnh: Thanh Thủy/TTXVN

Tính đến nay, các cấp bộ Đoàn, Hội trong cả nước đã duy trì và triển khai mới hơn 4000 đội hình thanh niên tình nguyện "Bình dân học vụ số" do thanh niên làm nòng cốt, tổ chức hơn 2.000 hoạt động hỗ trợ tập huấn, phổ cập kỹ năng số cho trên 400.000 người dân.

Phong trào "Bình dân học vụ số" không chỉ giúp người dân tiếp cận và tận dụng công nghệ trong cuộc sống, nâng cao năng suất lao động, tạo cơ hội việc làm mới mà còn hình thành cộng đồng thích ứng với chuyển đổi số. Ngoài ra, phong trào còn chú trọng đến việc hỗ trợ thanh niên khuyết tật tiếp cận công nghệ, giúp họ sử dụng các công cụ AI như ChatGPT, Copilot, nhằm khai thác tri thức mới và nâng cao kỹ năng số.

Có thể nói sự sáng tạo, tinh thần xung kích của đoàn viên, thanh niên không chỉ góp phần thúc đẩy chuyển đổi số, còn tạo ra những giá trị thiết thực, mang lại lợi ích lâu dài cho cộng đồng. Trong tương lai, những mô hình như vậy hứa hẹn sẽ tiếp tục được nhân rộng, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước, đưa Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu xây dựng một xã hội số hiện đại và toàn diện.

Hạnh Quyên (TTXVN)