Thấy gì khi lãnh đạo châu Âu lên tiếng ủng hộ ông Zelensky?

Tổng thống Ukraine rời Nhà Trắng sau cuộc gặp đầy căng thẳng với các nhà lãnh đạo Mỹ

Hàng loạt lãnh đạo châu Âu tuyên bố đứng về phía Ukraine, gồm lãnh đạo Pháp, Đức, Ba Lan, Tây Ban Nha, Đan Mạch, Hà Lan, Bồ Đào Nha, Cộng hòa Czech, Na Uy, Phần Lan, Croatia, Estonia, Latvia, Slovenia, Bỉ, Litva, Luxembourg và Ireland. Các nhà lãnh đạo Canada, Australia và New Zealand cũng lên tiếng ủng hộ.

Trong đó, dù các nhà lãnh đạo phương Tây nhìn chung tránh chỉ trích trực tiếp ông Donald Trump, người đã nói với ông Zelensky rằng ông “không ở thế mạnh” và dọa sẽ rút lại sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine trừ khi đồng ý với một thỏa thuận ngừng bắn với Nga, họ đã trực tiếp khích lệ nhà lãnh đạo Zelensky.

“Phẩm giá của ngài tôn vinh lòng dũng cảm của người dân Ukraine. Hãy mạnh mẽ, dũng cảm, không sợ hãi. Ngài không bao giờ đơn độc, thưa Tổng thống”, bà Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, viết trên mạng xã hội.

Về phần mình, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron kêu gọi Mỹ tiếp tục đứng về phía người dân Ukraine, những người mà ông cho rằng đang “chiến đấu vì phẩm giá, nền độc lập, con cái của họ và an ninh của châu Âu”.

Ông Daniel Fried, một nhà ngoại giao kỳ cựu dưới thời các Tổng thống Mỹ của cả hai đảng vừa trở về sau chuyến đi tới Brussels, Bỉ cho biết, cuộc “đụng độ” tại Phòng Bầu dục đã làm rung chuyển các thủ đô của châu Âu, tạo ra làn sóng đồng cảm với ông Zelensky và làm đảo lộn một tiến trình hòa bình sắp bước vào giai đoạn quan trọng.

“Người châu Âu đang kinh hoàng và thất vọng”, ông Fried nói và cho rằng người châu Âu thấy Mỹ đang chuyển sang chiến lược cường quốc, trong đó các quốc gia lớn chia cắt thế giới. “Họ đang theo dõi một nước Mỹ mà họ biết và tôn trọng thay đổi chỉ trong vài tuần”.

Những bất ổn mà châu Âu hiện đang phải đối mặt đã được minh họa rõ nét qua cuộc họp đầy giận dữ tại Nhà Trắng. Yêu cầu của ông Trump đối với ông Zelensky là “hãy thỏa thuận hoặc chúng ta sẽ tan” khó có thể rõ ràng hơn.

Các nhà lãnh đạo châu Âu hiện thấy mình đang ở giữa những căng thẳng nghiêm trọng giữa Kiev và Washington, đẩy nhanh nhu cầu phải đưa ra các quyết định quan trọng về quốc phòng của châu Âu và đặt ra những câu hỏi lớn về những gì sẽ xảy ra tiếp theo ở Ukraine.

“Hôm nay, rõ ràng là thế giới tự do cần một nhà lãnh đạo mới. Chúng ta, những người châu Âu, phải chấp nhận thách thức này”, người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu Kaja Kallas tuyên bố.

Ngày 2-3, các nhà lãnh đạo châu Âu dự kiến sẽ tụ họp tại London để gặp ông Zelensky, cùng thảo luận về tiến trình hòa bình và quốc phòng châu Âu. Nhưng giờ đây, câu hỏi khó nhất là định hướng tương lai thế nào với liên minh cùng tấm chắn an ninh mà Mỹ đã phủ lên khắp châu Âu kể từ Thế chiến thứ hai.

Yên Vũ