Thay đổi tầm nhìn về điện nhiệt hạch

Nhà máy điện hạt nhân Isar ở Essenbach, Đức. Ảnh: AFP/TTXVN

Tạp chí La Tribune dẫn báo cáo thường niên mới nhất của Hiệp hội Công nghiệp Phản ứng tổng hợp hạt nhân (FIA) cho biết, đến nay tổng vốn đầu tư của các công ty tư nhân muốn thương mại hóa các nhà máy điện loại này đã lên tới 7,1 tỷ USD. Trong 12 tháng qua, các khoản đầu tư này đạt khoảng 900 triệu USD, giảm so với mốc hơn 1 tỷ USD của một năm trước.

Tuy nhiên, đi ngược với sự thận trọng của giới đầu tư tư nhân và dường như để bù đắp lại sự chậm trễ của dòng chảy đầu tư, các chính phủ ngày càng quan tâm vào lĩnh vực phản ứng tổng hợp hạt nhân để sản xuất điện. Theo báo cáo của FIA, các quỹ nhà nước được phân bổ cho khu vực tư nhân trong lĩnh vực điện nhiệt hạch đã tăng 57% trong 12 tháng qua, đạt 426 triệu USD. Các quỹ này chiếm gần một nửa số tiền mà 45 công ty đang xây dựng nhà máy điện nhiệt hạch trên thế giới nhận được, trong đó có 25 công ty ở Mỹ. Trong số 45 công ty này có 16 công ty hoạt động trên danh nghĩa đối tác công - tư, bao gồm việc chia sẻ chi phí phát triển với các cơ quan nhà nước.

Không giống như phản ứng phân hạch hạt nhân, nền tảng vận hành của tất cả các nhà máy điện hạt nhân hiện có trên thế giới, phản ứng tổng hợp hạt nhân, hay còn gọi là phản ứng nhiệt hạch, không phá vỡ hạt nhân uranium nặng để giải phóng năng lượng mà là kết hợp hai hạt nhân cực kỳ nhẹ để tạo ra một nguyên tố nặng hơn. Cụ thể hơn, sự kết hợp cưỡng bức của deuterium và tritium giúp tạo ra helium và neutron. Phản ứng này sau đó sẽ dẫn đến khả năng tạo ra lượng năng lượng khổng lồ dưới dạng nhiệt, từ đó có thể chuyển hóa thành điện năng bằng tua-bin.

Phản ứng nhiệt tổng hợp hạt nhân mang lại nhiều hy vọng vì con người biết cách kiểm soát nó. Nguồn năng lượng này sẽ đáp ứng được mọi yêu cầu bởi nguồn điện mà nó có thể sản sinh ra sẽ gần như vô hạn, không có carbon, an toàn và sẽ tạo ra rất ít chất thải phóng xạ tồn tại lâu dài. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều trở ngại về khoa học, công nghệ và kinh tế cần phải vượt qua.

Nguyễn Tuân (P/v TTXVN tại Paris)