Thay đổi định dạng hòa đàm Nga-Ukraine, Kiev khăng khăng chỉ một điều, Moscow vẫn chờ đợi, thừa nhận điều chỉnh lập trường về hòa bình

Triển vọng hòa đàm Nga-Ukraine đang trở nên mong manh. (Nguồn: FPJ)

Ngày 15/5, hãng thông tấn TASS dẫn nguồn tin riêng cho biết, đàm phán giải quyết xung đột Ukraine sẽ diễn ra dưới định dạng ba bên thay vì song phương. Tương tự, hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ cho hay, các phái đoàn Ukraine, Nga và Mỹ sẽ họp vào ngày 16/5 tại Istanbul.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết, ông không hy vọng nhiều vào một bước đột phá đáng kể, nhấn mạnh rằng, bước tiến thực sự chỉ có thể đạt được thông qua đối thoại trực tiếp giữa hai Tổng thống Donald Trump và Vladimir Putin.

Về phía Nga, Điện Kremlin khẳng định, Tổng thống Vladimir Putin hiện không có kế hoạch tới Istanbul dự hòa đàm, trong khi phái đoàn của Moscow đã có mặt tại đây và đang chờ đợi sẵn sàng để gặp phía Kiev, song thừa nhận không biết phái đoàn Ukraine có xuất hiện hay không.

Cùng ngày 15/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết, lập trường của Nga về một thỏa thuận hòa bình khả dĩ với Ukraine đã thay đổi so với tháng 6/2024 để phản ánh những biến động trên tiền tuyến, nơi Nga đang tiến quân.

Thời điểm đó, Tổng thống Vladimir Putin nói rằng Ukraine phải chính thức từ bỏ tham vọng gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và rút quân hoàn toàn khỏi 4 khu vực mà Nga tuyên bố sáp nhập.

Bà Zakharova nhấn mạnh: "Đúng, có những thay đổi trong lập trường của Nga. Những thay đổi này phản ánh các biến động trên thực địa". Bà Zakharova trích dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, người từng phát biểu vào năm 2024 rằng lãnh thổ Ukraine co hẹp lại mỗi khi nước này rút khỏi đàm phán với Nga.

Về triển vọng đàm phán tại Istanbul, bà Zakharova cho biết: “Về phía Ukraine, họ sẵn sàng đến mức nào? Họ sẵn sàng cho điều gì? Tôi cho rằng điều này sẽ được thể hiện, trong đó có thể là ngay hôm nay tại Istanbul”.

Ukraine đã nhiều lần tuyên bố không bao giờ chính thức công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với các vùng lãnh thổ của mình. Các quan chức ở Kiev nói rằng việc đồng ý sự trung lập của Ukraine là ranh giới đỏ mà họ sẽ không vượt qua.

Hiện Nga kiểm soát gần 1/5 lãnh thổ Ukraine và tuyên bố những vùng lãnh thổ này giờ đã chính thức là một phần của Nga, lập trường mà Ukraine và Tây Âu không chấp nhận. Nga đã sáp nhập Crimea vào năm 2014. Theo phía Nga, các lực lượng nước này đang kiểm soát gần như toàn bộ Lugansk và hơn 70% các tỉnh Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson. Nga cũng kiểm soát một dải nhỏ thuộc tỉnh Kharkov.

Về phía Ukraine, tờ Wall Street Journal (WSJ) trích lời các quan chức giấu tên cho hay, đại diện phía Kiev sẽ gặp phái đoàn Nga tại Istanbul chỉ để thảo luận về cách thực hiện và giám sát "lệnh ngừng bắn vô điều kiện kéo dài 30 ngày".

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng cho rằng, phái đoàn Nga được cử tới Thổ Nhĩ Kỳ để đàm phán có cấp bậc thấp và không có thẩm quyền rõ ràng mà "có vẻ như họ chỉ mang tính hình thức". Theo ông Zelensky, phái đoàn Ukraine bao gồm Ngoại trưởng, lãnh đạo quân đội và tình báo, cùng các quan chức cấp cao trong chính quyền.

Bảo Minh