Tháo gỡ vướng mắc, xử lý các vấn đề phát sinh sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước

Sáng 19/2, tiếp tục chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 9, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, với 456/459 ĐBQH có mặt tán thành, đạt tỷ lệ 99,34% (bằng 95,40% tổng số đại biểu Quốc hội).

Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày được Quốc hội thông qua và được thực hiện đến hết ngày 28/2/2027 gồm 15 điều quy định về quy định về việc xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, bao gồm: nguyên tắc xử lý; việc thay đổi tên gọi của cơ quan, tổ chức, đơn vị, chức danh có thẩm quyền; việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, chức danh có thẩm quyền theo quy định của pháp luật, của điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế và việc xử lý một số vấn đề khác khi thực hiện sắp xếp.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo nghị quyết.

Các vấn đề được xử lý theo Nghị quyết này là vấn đề phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước có nội dung khác hoặc chưa được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật (trừ Hiến pháp), văn bản hành chính và các hình thức văn bản khác đang còn hiệu lực tại thời điểm thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước.

Nghị quyết quy định rõ, khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, tên gọi của cơ quan, chức danh có thẩm quyền đã quy định tại các văn bản được chuyển đổi theo tên gọi của cơ quan, chức danh tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn đó. Cơ quan, chức danh có thẩm quyền có thay đổi sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước được sử dụng con dấu, thực hiện thủ tục đăng ký mẫu con dấu, thu hồi con dấu theo quy định của pháp luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung họp.

Về thực hiện thủ tục hành chính, theo nghị quyết, trường hợp có sự thay đổi về cơ quan, chức danh có thẩm quyền thực hiện thủ tục hành chính sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước thì cơ quan, người có thẩm quyền công bố thủ tục hành chính phải thực hiện ngay việc điều chỉnh và công bố thủ tục hành chính đã được điều chỉnh theo quy định pháp luật.

Cơ quan, chức danh có thẩm quyền tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn thực hiện thủ tục hành chính có các trách nhiệm gồm: tổ chức thực hiện thủ tục hành chính bảo đảm thông suốt, không bị gián đoạn; không được yêu cầu cá nhân, tổ chức nộp lại hồ sơ đã nộp; không thực hiện lại các bước trong thủ tục hành chính đã thực hiện trước khi sắp xếp; thông báo công khai thông tin.

Chính phủ, Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao xem xét, ban hành văn bản giải quyết hoặc ủy quyền ban hành văn bản giải quyết các vấn đề phát sinh thuộc thẩm quyền của Quốc hội khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, định kỳ hàng quý báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Tổng Kiểm toán nhà nước, HĐND, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm xem xét, ban hành văn bản hoặc ủy quyền ban hành văn bản để giải quyết các vấn đề phát sinh khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình.

Trước đó, trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết về quy định Chính phủ, Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao báo cáo, xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước khi giải quyết các vấn đề phát sinh liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước thuộc thẩm quyền của Quốc hội và không được ủy quyền (khoản 1, Điều 13). “Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, quy định như tại dự thảo Nghị quyết là để bảo đảm kịp thời tháo gỡ vướng mắc, xử lý các vấn đề phát sinh, bảo đảm hoạt động bình thường, liên tục của các cơ quan, người dân và xã hội nói chung, nhất là trong điều kiện của việc sắp xếp lần này liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, có độ phức tạp cao, nhiều vấn đề khó có thể dự báo hết. Nội dung này đã được báo cáo và được sự đồng ý của cấp có thẩm quyền” - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nêu.

Để bảo đảm chặt chẽ và tránh lạm dụng, dự thảo nghị quyết đã quy định cơ chế báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các điều kiện cụ thể đối với việc ban hành văn bản hành chính để thực hiện thẩm quyền quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 13.

Cùng với đó, cơ quan, người có thẩm quyền phải khẩn trương tổ chức xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền hoặc trình cơ quan, người có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh nội dung có liên quan, bảo đảm đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Thu Thủy