Thành quả vĩ đại nhất của sự nghiệp giải phóng dân tộc và đích đến của đất nước trong kỷ nguyên mới
50 năm trước, ngày 30-4-1975 đã trở thành mốc son chói lọi trong lịch sử đất nước, là biểu tượng vĩ đại về tinh thần, ý chí kiên cường, bất khuất của nhân dân Việt Nam. Chiến thắng 30-4 mãi mãi đi vào lịch sử, khẳng định tầm vóc vĩ đại và ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ xâm lược; thể hiện ý chí độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường và khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam. Năm nay, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước - thành quả vĩ đại nhất của sự nghiệp giải phóng dân tộc.
Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã kết thúc 21 năm kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược. Theo dòng lịch sử, sau chiến tranh thế giới thứ hai, trên thế giới đế quốc Mỹ có tiềm lực rất mạnh, nổi lên cầm đầu phe đế quốc, bộc lộ hết bản chất hiếu chiến và thể hiện rõ âm mưu làm bá chủ thế giới, từng bước khẳng định sự có mặt ở Đông Dương. Sau thất bại của thực dân Pháp ở Việt Nam, chủ nghĩa thực dân cũ sụp đổ, đế quốc Mỹ nhảy vào miền Nam Việt Nam, áp đặt chủ nghĩa thực dân mới, âm mưu chia cắt lâu dài đất nước ta. Trong bối cảnh đó, trên thế giới đã phân chia thành 2 hệ thống đối đầu gay gắt bằng cuộc “chiến tranh lạnh” và chạy đua vũ trang quyết liệt. Hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa, phong trào công nhân ở các nước tư bản chủ nghĩa, phong trào giải phóng dân tộc ở khắp nơi trên thế giới không ngừng lớn mạnh. Ở trong nước, sau 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, miền Bắc được hoàn toàn giải phóng và bước vào thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội, miền Nam vẫn dưới ách thống trị của đế quốc Mỹ và chính quyền bù nhìn Sài Gòn. Thống nhất đất nước trở thành nhiệm vụ thiêng liêng của toàn thể dân tộc Việt Nam ta.
Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta đã trải qua 21 năm, là cuộc kháng chiến lâu dài, gian khổ và nhiều thử thách, cam go, ác liệt nhất. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân ta đã đương đầu với tên đế quốc giàu mạnh nhất và hung bạo nhất trong phe đế quốc. Cuộc kháng chiến này trải qua nhiều giai đoạn, phải đối phó lần lượt với các kế hoạch chiến lược của đế quốc Mỹ. Cụ thể là 5 giai đoạn, gồm: Từ tháng 7-1954 đến hết năm 1960, ta tập trung đấu tranh giữ gìn lực lượng, chuyển dần sang thế tiến công, làm thất bại bước đầu phương thức chủ nghĩa thực dân mới của đế quốc Mỹ. Từ đầu năm 1961 đến giữa năm 1965, ta giữ vững và phát triển thế tiến công, đánh bại chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của đế quốc Mỹ. Từ giữa năm 1965 đến hết năm 1968, Đảng phát động toàn dân chống Mỹ cứu nước, đánh bại chiến lược “Chiến tranh cục bộ” của đế quốc Mỹ ở miền Nam, đánh thắng cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân, hải quân lần thứ nhất ở miền Bắc. Từ năm 1969-1973, quân và dân ta phát huy sức mạnh chiến đấu của liên minh đặc biệt 3 nước: Việt Nam - Lào - Campuchia, làm thất bại một bước chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh”, đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân, hải quân lần thứ hai ở miền Bắc, tạo thế mạnh trong đàm phán. Từ cuối năm 1973 đến ngày 30-4-1975 là giai đoạn thế và lực, tạo thời cơ, kiên quyết tiến hành cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975, kết thúc thắng lợi trọn vẹn cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975 bắt đầu từ ngày 4-3 bằng 3 đòn chiến lược: Chiến dịch Tây Nguyên mở đầu bằng trận đột phá đánh chiếm Buôn Ma Thuột, giải phóng Tây Nguyên; Chiến dịch giải phóng Huế - Đà Nẵng và Chiến dịch Hồ Chí Minh giải phóng Sài Gòn - Gia Định kết thúc ngày 30-4-1975. Qua gần 2 tháng chiến đấu với sức mạnh áp đảo về chính trị và quân sự, quân và dân ta đã giành được toàn thắng, thu non sông về một mối, kết thúc 21 năm cuộc kháng chiến thần thánh chống đế quốc Mỹ xâm lược. Thắng lợi của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước là thành quả vĩ đại nhất của sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội do Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo; là trang sử hào hùng và chói lọi trên con đường dựng nước và giữ nước mấy ngàn năm lịch sử của dân tộc. Nhân dân ta đánh thắng tên đế quốc đầu sỏ, lớn mạnh và hung hãn nhất của loài người tiến bộ; kết thúc oanh liệt cuộc chiến đấu 30 năm giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước; chấm dứt ách thống trị hơn một thế kỷ của chủ nghĩa thực dân cũ và mới trên đất nước ta; đánh dấu bước ngoặt quyết định trong lịch sử dân tộc, đưa đất nước ta bước vào kỷ nguyên độc lập, tự do, cả nước vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Thắng lợi của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước cũng là thắng lợi tiêu biểu của lực lượng cách mạng thế giới; góp phần thúc đẩy mạnh mẽ cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới vì mục tiêu độc lập, hòa bình, dân chủ và tiến bộ xã hội; cổ vũ, động viên, khích lệ các dân tộc đang tiến hành công cuộc giải phóng dân tộc, chống chủ nghĩa đế quốc, mở đầu sự phá sản của chủ nghĩa thực dân mới trên toàn thế giới.
Để có thắng lợi vĩ đại nêu trên, trước hết là do sự lãnh đạo đúng đắn, tài tình của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhân tố quyết định hàng đầu bảo đảm thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Hai là, nhân dân và các lực lượng vũ trang nhân dân đã phát huy truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, một lòng đi theo Đảng, theo Bác Hồ, chiến đấu dũng cảm, ngoan cường, bền bỉ, lao động quên mình vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân. Ba là, cả nước đoàn kết, thống nhất ý chí và hành động trên dưới một lòng, triệu người như một, quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Bốn là, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, tạo thành sức mạnh tổng hợp, đánh Mỹ và thắng Mỹ. Năm là, phát huy tinh thần đoàn kết, liên minh chiến đấu với nhân dân Lào và Campuchia. Tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của các nước phe xã hội chủ nghĩa, của nhân dân tiến bộ trên thế giới.
Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước cũng giúp cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta những bài học kinh nghiệm quý báu. Đó là, xác định đường lối cách mạng đúng đắn, sáng tạo, phù hợp với đặc điểm của cách mạng Việt Nam; phát huy sức mạnh thời đại; vận dụng một cách sáng tạo, linh hoạt phương pháp đấu tranh cách mạng, phương thức tiến hành chiến tranh toàn dân và nghệ thuật quân sự chiến tranh toàn dân, xây dựng và phát triển lý luận chiến tranh cách mạng, chiến tranh nhân dân Việt Nam; chủ động, nhạy bén, linh hoạt trong chỉ đạo chiến lược chiến tranh cách mạng và nghệ thuật tạo và nắm bắt thời cơ giành những thắng lợi quyết định; đồng thời phải chú trọng xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong mọi hoàn cảnh, nâng cao sức chiến đấu và phát huy hiệu lực lãnh đạo của Đảng.
Phát huy đại thắng mùa xuân năm 1975, dưới sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta đã vận dụng sáng tạo chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong chiến tranh vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Sau khi đất nước thống nhất, chúng ta xây dựng nền kinh tế trên đống tro tàn đổ nát của chiến tranh. Từ chỗ làm không đủ ăn, thu không đủ chi, xuất không đủ nhập, từ một nước nghèo nàn, lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá trong nhiều năm liên tục, bị bao vây, cấm vận, cô lập… nhưng Việt Nam đã thoát ra khỏi nhóm nước nghèo từ hơn 10 năm trước và đến nay, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có thu nhập trung bình, quy mô kinh tế tăng gần 100 lần so với năm 1986, thu nhập bình quân đầu người tăng từ 86 USD lên gần 5.000 USD. Quy mô nền kinh tế năm 2024 đã đạt trên 470 tỷ USD, đứng thứ 34 thế giới và nằm trong nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại quốc tế. Việt Nam hội nhập sâu rộng vào nền chính trị và kinh tế thế giới, đảm nhận nhiều trọng trách quốc tế, như: Tham gia Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc; 2 lần được bầu làm thành viên của Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc… Đến nay, Việt Nam đã có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, đối tác chiến lược và đối tác toàn diện với 34 nước, trong đó có 5 nước Thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc… Thực tiễn nêu trên đúng như Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định: “Chưa bao giờ đất nước ta có cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như hiện nay”.
Hiện nay, Đảng ta đang lãnh đạo nhân dân chuẩn bị bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc phát triển giàu mạnh và thịnh vượng. Để chuẩn bị nền tảng vững chắc cho kỷ nguyên mới, Đảng đang lãnh đạo tiến hành cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị để đưa đất nước “cất cánh” trong giai đoạn tới. Trước hết, phấn đấu năm 2025, tăng trưởng GDP đạt trên 8% để làm cơ sở phấn đấu những năm tiếp theo tăng trưởng đạt 2 con số. Phấn đấu đến năm 2030 là nước đang phát triển có thu nhập trung bình cao, đến năm 2045 trở thành nước phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa có thu nhập cao.
Kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước là dịp toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ôn lại những trang sử hào hùng và chói lọi của dân tộc, nhìn lại chặng đường xây dựng và phát triển đất nước 50 năm qua, đồng thời nhận thức sâu sắc hơn những giá trị, bài học kinh nghiệm quý báu được đúc kết từ cuộc trường chinh chống đế quốc Mỹ xâm lược để phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong đấu tranh giải phóng dân tộc, thành ý chí, quyết tâm, sức mạnh trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Để thực hiện thành công mục tiêu đó, chúng ta phải thực hiện nghiêm ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Lịch sử đã cho thấy tương lai thuộc về những dân tộc biết ấp ủ khát vọng lớn và chung tay hành động vì lợi ích chung. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã đoàn kết thống nhất, chung sức, đồng lòng, đạt được nhiều kỳ tích trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; nhất định sẽ kế thừa, phát huy cao độ truyền thống cha ông, tiếp tục nỗ lực phấn đấu đạt được những kỳ tích mới trong tương lai"1.
1 Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại cuộc gặp mặt cán bộ lão thành cách mạng, người có công, gia đình chính sách tiêu biểu khu vực phía Bắc tại Hà Nội, chiều 15-4-2025.