Thành phố Huế báo cáo Bộ VHTTDL về vụ Ngai vua triều Nguyễn bị xâm hại

Bảo vật quốc gia Ngai vua triều Nguyễn được trưng bày tại điện Thái Hòa trước khi bị xâm hại. Ảnh: S.THÙY

Theo báo cáo số 6730 của UBND thành phố Huế, ngay sau khi sự việc xảy ra, lãnh đạo địa phương đã có chỉ đạo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, Sở VHTT và các đơn vị triển khai các nội dung liên quan theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ và Bộ VHTTDL.

Sau khi Bộ VHTTDL thống nhất, UBND thành phố đã thành lập Hội đồng đánh giá tình trạng và đề xuất phương án bảo quản, phục chế bảo vật quốc gia Ngai vua triều Nguyễn. Trong ngày 1.6, Hội đồng triển khai cuộc họp đánh giá để đề xuất các nội dung.

UBND thành phố Huế sẽ tiếp tục báo cáo Bộ VHTTDL xem xét, quyết định phương án bảo quản, phục chế bảo vật quốc gia Ngai vua triều Nguyễn theo đúng quy định.

Theo UBND thành phố Huế, trong tháng 6.2025, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế sẽ hoàn thiện và triển khai phương án bảo vệ chi tiết đối với từng bảo vật quốc gia hiện đang lưu trữ tại Trung tâm này.

Trong đó, tập trung đảm bảo đầy đủ các biện pháp phòng, chống trộm cắp, cháy, nổ, thiên tai và các nguy cơ gây hư hại khác để bảo đảm tuyệt đối an toàn cho bảo vật quốc gia.

Hội đồng đánh giá tình trạng và đề xuất phương án bảo quản, phục chế bảo vật quốc gia Ngai vua triều Nguyễn họp ngày 1.6. Ảnh: PT

Đồng thời, địa phương cũng sẽ thực hiện rà soát tổng thể công tác quản lý, bảo vệ an ninh, an toàn, trưng bày các di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia thuộc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cũng như công tác quản lý di tích trên địa bàn thành phố và sẽ báo cáo kết quả đến Bộ VHTTDL trước ngày 6.6.2025.

UBND thành phố Huế sẽ ưu tiên đầu tư kinh phí cải tạo, nâng cấp công trình, hạ tầng kỹ thuật, đầu tư trang thiết bị chuyên dụng trong công tác trưng bày, bảo quản hiện vật và khu vực trưng bày bảo vật quốc gia tại Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới, trí thông minh nhân tạo trong quản lý giám sát như: hệ thống cảm biến cảnh báo sớm, thiết lập hàng rào ảo, hệ thống giám sát an ninh… để bảo đảm bảo vật quốc gia được đặt trong chế độ bảo quản đặc biệt theo hướng dẫn của Bộ VHTTDL.

Đến nay, thành phố Huế có 14 hiện vật/bộ hiện vật với 41 hiện vật đơn lẻ được công nhận là bảo vật quốc gia. Riêng tại các điểm di tích thuộc Quần thể Di tích Cố đô huế có 12 hiện vật/bộ hiện vật với 38 hiện vật đơn lẻ là bảo vật quốc gia; 2 bảo vật quốc gia còn lại đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế.

Các bảo vật quốc gia có kích thước lớn, đang được trưng bày tại các “không gian mở” như: Cửu vị thần công, Cửu đỉnh, 11 vạc đồng thời chúa Nguyễn, Bia Khiêm Cung ký, hay Đại Hồng Chung, bia “Ngự kiến Thiên Mụ tự”… cũng từng bị du khách xâm phạm như sờ, vẽ, khắc ký tự.

Bảo vật quốc gia Cửu đỉnh đặt ở sân Thế Miếu - Đại Nội Huế. Ảnh: S.THÙY

Ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết: các bảo vật quốc gia tại khu di sản Huế rất đa dạng về chất liệu, kích thước, trọng lượng; từ đồ đồng, gỗ, đá, ngọc, vải… Và mỗi loại có loại hình, cách thức bảo vệ khác nhau. Đến nay, trung tâm đã cơ bản xây dựng phương án tổng thể dựa trên các quy định hiện hành và Luật Di sản văn hóa năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1.7 sắp tới và sẽ báo cáo UBND thành phố Huế.

Theo báo cáo, UBND thành phố đã tổ chức tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm và xử lý trách nhiệm của cá nhân, tổ chức liên quan đến việc bảo vật quốc gia Ngai vua triều Nguyễn bị xâm hại.

Trong đó, tập thể Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế kiểm điểm, rút kinh nghiệp sâu sắc trước lãnh đạo UBND thành phố; kiểm điểm, phê bình nghiêm khắc đối với tập thể Phòng Quản lý bảo vệ của trung tâm và tập thể Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế.

Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế Hoàng Việt Trung cùng 3 Phó Giám đốc là ông Phan Văn Tuấn, Nguyễn Phước Hải Trung và Lê Công Sơn kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc trước lãnh đạo UBND thành phố Huế.

Đối với các nhân viên ca trực ngày 24.5 tại điện Thái Hòa là bảo vệ Đặng Quang Long, Đào Hoàng Vũ, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế quyết định kỷ luật cho thôi việc. Ngoài ra, tổ trưởng và tổ phó Tổ bảo vệ điện Thái Hòa - Tả Hữu Vu - điện Kiến Trung cũng bị kỷ luật với hình thức khiển trách.

Liên quan đến vụ việc này, Công an thành phố Huế đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam thời hạn 3 tháng đối với Hồ Văn Phương Tâm (42 tuổi, quê ở phường Hương Long, quận Phú Xuân, thành phố Huế) về tội “Cố ý làm hư hỏng tài sản” theo điểm C, khoản 2, Điều 178 Bộ Luật Hình sự.

Trước đó, ngày 24.5, Hồ Văn Phương Tâm đã lẻn vào khu vực trưng bày bảo vật quốc gia Ngai vua triều Nguyễn tại điện Thái Hòa và ngồi lên ngai rồi bẻ gãy phần tựa tay (bên trái) thành nhiều đoạn.

SƠN THÙY