Thẩm phán chặn sắc lệnh của ông Trump về thay đổi 'quyền nơi sinh'

Sau một phiên điều trần ngắn hôm 23-1, thẩm phán Tòa liên bang TP Seattle (bang Washington, Mỹ) John Coughenour tuyên bố sắc lệnh thay đổi "quyền nơi sinh" của Tổng thống Mỹ Donald Trump là "hoàn toàn vi hiến" và đã ban hành lệnh tạm dừng khẩn cấp đối với sắc lệnh này, theo đài CNN.

Cụ thể, Thẩm phán Coughenour đã chấp thuận đệ trình của 4 bang do đảng Dân chủ lãnh đạo, gồm Washington, Arizona, Illinois và Oregon, về lệnh tạm dừng khẩn cấp việc thực hiện sắc lệnh thay đổi "quyền nơi sinh" của Tổng thống Trump trong 14 ngày tới.

Điều này là nhằm để tạo thêm thời gian để các thẩm phán cân nhắc có nên ban hành lệnh cấm lâu dài đối với sắc lệnh này hay không.

Theo lập luận của 4 bang, sắc lệnh của tân tổng thống Mỹ là "hành vi vi phạm trắng trợn" Tu chính án thứ 14 của hiến pháp Mỹ, trong đó quy định bất kỳ ai sinh ra trên lãnh thổ Mỹ đều được coi là công dân Mỹ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ký các sắc lệnh hành pháp hôm 20-1 tại Washington D.C (Mỹ). Ảnh:AFP

Một luật sư đại diện bang Washington - Lane Polozola trong phiên điều trần nói rằng những đứa trẻ bị từ chối quyền công dân theo sắc lệnh của tân tổng thống Mỹ sẽ phải đối mặt "những tác động tiêu cực đáng kể và lâu dài".

Bên cạnh đó, 4 bang do đảng Dân chủ lãnh đạo trên cũng lập luận rằng việc chấm dứt "quyền nơi sinh" sẽ gây gánh nặng về mặt tài chính và hậu cần cho các chương trình của các bang ở Mỹ.

Theo đó, việc bị từ chối quyền công dân sẽ khiến những đứa trẻ này mất cơ hội tiếp cận các chương trình liên bang như chăm sóc y tế và không thể làm việc hợp pháp hoặc bỏ phiếu khi trưởng thành.

Ngược lại, luật sư Brett Shumate của Bộ Tư pháp Mỹ - người có quan điểm ủng hộ sắc lệnh của ông Trump - trong phiên điều trần đã thúc giục thẩm phán hoãn việc ban hành lệnh tạm dừng khẩn cấp sắc lệnh cho đến khi có thêm thông tin.

Ông Shumate lưu ý rằng các vụ kiện khác thách thức sắc lệnh thay "quyền nơi sinh" của Tổng thống Trump đang diễn ra chậm hơn. Ông Shumate cũng lập luận rằng việc ban hành lệnh chặn khẩn cấp vào thời điểm hiện tại sẽ mang đến “tác hại sắp xảy ra”, đe dọa các bang của Mỹ.

Phản ứng trước quyết định trên của thẩm phán, ông Trump tuyên bố sẽ kháng cáo, theo hãng tin Reuters.

Trước đó, ngày 20-1, ngay sau lễ nhậm chức, Tổng thống Trump đã ký một loạt sắc lệnh, trong đó có sắc lệnh về việc thay đổi "quyền nơi sinh" được quy định trong hiến pháp Mỹ.

Theo sắc lệnh của tân tổng thống Mỹ, bất kỳ trẻ em nào sinh ra tại Mỹ sau ngày 19-2 mà mẹ và cha không phải là công dân Mỹ hoặc thường trú nhân hợp pháp sẽ bị trục xuất và sẽ không thể nhận số An sinh xã hội, các phúc lợi của chính phủ và khả năng làm việc hợp pháp khi chúng lớn lên.

Kể từ khi ông Trump ký ban hành sắc lệnh, ít nhất 6 vụ kiện đã được đệ trình để thách thức sắc lệnh này, phần lớn là từ các nhóm dân quyền và 22 hai bang do đảng Dân chủ lãnh đạo, cùng đặc khu Columbia và TP San Francisco (Mỹ).

TRỌNG TẤN