Thái Nguyên: Phát huy hiệu quả của các mô hình liên kết sản xuất - tiêu thụ

Trong những năm qua, nhằm phát triển bền vững khu vực nông thôn và vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thái Nguyên (trước đây là Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) đã chỉ đạo Chi cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên và các đơn vị trực thuộc Sở triển khai nhiều mô hình liên kết sản xuất - tiêu thụ giữa trang trại, hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp, nhằm nâng cao giá trị nông sản và ổn định đầu ra cho người dân trong vùng nông thôn và dân tộc thiểu số.

Thông qua nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG), giai đoạn 2021–2025, tỉnh đã triển khai 30 dự án chuỗi giá trị cho 6 doanh nghiệp, 24 HTX và trên 900 hộ dân, với tổng ngân sách nhà nước hỗ trợ hơn 21,2 tỷ đồng. Ngoài ra, nhiều đơn vị cũng được hỗ trợ website, hỗ trợ đăng ký nhãn hiệu sản phẩm, hỗ trợ bao bì, nhãn mác, hỗ trợ biển hiệu giới thiệu và bán sản phẩm, hỗ trợ chủ thể có sản phẩn đạt tiêu chuẩn sản phẩm OCOP với tổng kinh phí hỗ trợ từ ngân sách nhà nước là trên 3,0 tỷ đồng; hỗ trợ 02 dự án cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp hiện đại cho 03 hợp tác xã với kinh phí 0,55 tỷ đồng.

Đặc biệt, từ ngân sách khuyến nông Trung ương và địa phương, 14 mô hình/dự án khuyến nông được triển khai cho 22 hợp tác xã, 6 tổ hợp tác, với gần 300 hộ liên kết, tổng kinh phí lên tới 32 tỷ đồng.

HTX chè La Bằng (xã La Bằng) có sự tham gia tích cực của đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần tạo sinh kế và nâng cao thu nhập

Nhiều mô hình tiêu biểu có sự tham gia tích cực của đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần tạo sinh kế và nâng cao thu nhập, điển hình như: HTX chè La Bằng (xã La Bằng). HTX đã chuyển đổi từ trồng chè truyền thống sang canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP và hữu cơ. HTX có 15 thành viên, hơn 100 hộ liên kết (phần lớn là người Tày, Nùng), với diện tích trên 30 ha. Thu nhập hộ cao nhất đạt 350 triệu đồng/năm, trung bình từ 150 - 200 triệu đồng.

Bên cạnh đó còn có HTX Nông nghiệp và Dược liệu Thiên Phúc (xã Minh Lập, huyện Đồng Hỷ), đã áp dụng mô hình sản xuất tuần hoàn - trồng dược liệu theo tiêu chuẩn ViệtGap, tận dụng phụ phẩm làm thức ăn chăn nuôi. Mô hình liên kết của hợp tác xã với 15 tổ hợp tác với khoảng 50 hộ thành viên (trong đó có nhiều phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số tham gia). Các sản phẩm của hợp tác xã đã có mặt ở nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Đặc biệt là Sản phẩm Gà H’Mông hầm Sâm Bố chính với nguyên liệu do hợp tác xã tự sản xuất đã được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh đón nhận.

Gà H’Mông của bà con dân tộc thiểu số được HTX Nông nghiệp và Dược liệu Thiên Phúc thu mua

Ngoài ra còn có Mô hình trồng gạo J2 tại xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa bao gồm các thành viên Tổ hợp tác với 23 thành viên là phụ nữ dân tộc Tày. HTX sản xuất gạo J2 được đào tạo, cung cấp kiến thức về quản lý chất lượng sản phẩm, hướng đến sản xuất an toàn, giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe con người; tạo mã QR truy xuất nguồn gốc; hỗ trợ tham gia sàn thương mại điện tử, bán hàng online,…

Với mô hình trồng quế tại huyện Định Hóa, tỉnh đã giúp triển khai thực hiện 02 dự án về phát triển cây quế trên địa bàn huyện Định Hóa với tổng kinh phí hỗ trợ là 3,2 tỷ đồng. Thông qua triển khai dự án liên kết sản xuất, đến nay đã có khoảng 3.400 ha cây quế được trồng tập trung tại 12 xã phía bắc của huyện Định Hóa. Trong đó, Công ty TNHH Vũ Hoa là đơn vị đầu mối, tư vấn hỗ trợ kỹ thuật, cây giống và tiêu thụ sản phẩm cho các hộ liên kết.

Có thể thấy tầm quan trọng của các mô hình liên kết trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là đối với đồng bào dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên. Đây được xem là hướng đi bền vững góp phần hình thành nền nông nghiệp hàng hóa, nâng cao hiệu quả sản xuất và thu nhập cho người dân.

Đặc biệt thông qua những cơ chế hỗ trợ, khuyến khích hợp tác liên kết sản xuất đã góp phần mang lại bước phát triển khá toàn diện cho nền nông nghiệp của tỉnh, đồng thời giúp người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số được tiếp cận nguồn hỗ trợ và nâng cao lợi ích khi tham gia các chuỗi liên kết, đảm bảo thu nhập và phát triển bền vững./.

Minh Huế