Tết Ất Tỵ 2025 cúng hóa vàng vào ngày nào đẹp?
Lễ hóa vàng còn gọi là lễ tạ đầu năm mới nhằm tạ ơn thần linh, tổ tiên và tiễn các vị sau mấy ngày tết.
Lễ hóa vàng hay còn được gọi là lễ tạ năm mới được tiến hành khi kết thúc Tết. Người Việt quan niệm lễ hóa vàng là nghi thức đưa tiễn các cụ về cõi âm. Ngoài ra, lễ hóa vàng còn có ý nghĩa đón thần tài, tài lộc về với gia đình, hy vọng một năm làm ăn thuận lợi, hanh thông.
Trước đây, lễ hóa vàng thường được thực hiện vào ngày mùng 3 hoặc mùng 7 Tết, tuy nhiên ngày nay tùy theo điều kiện từng gia đình, lễ hóa vàng có thể tiến hành từ mùng 3 tới mùng 10 tháng giêng.
Năm Ất Tỵ, mùng 3 Tết rơi vào thứ sáu, ngày 31.1 dương lịch. Đa số gia đình chọn ngày này để làm lễ hóa vàng hết Tết.
Theo gợi ý của chuyên gia văn hóa, khung giờ tốt có thể tiến hành lễ hóa vàng trong ngày mùng 3 Tết gồm giờ Mão (5 -7 giờ), giờ Ngọ (11 - 13 giờ), giờ Thân (15 -17 giờ), giờ Dậu (17 - 19 giờ).
Ngoài ngày mùng 3 Tết, năm Ất Tỵ còn có 2 ngày phù hợp để làm lễ hóa vàng hết Tết là mùng 4, 5 tháng giêng. Các giờ đẹp để làm lễ hóa vàng trong ngày mùng 4 Tết Ất Tỵ gồm 5 -7 giờ, 9 - 11 giờ, 15 -- 17 giờ. Giờ đẹp ngày mùng 5 Tết gồm 7 - 9 giờ, 9 - 11 giờ, 13 - 15 giờ.
Tùy vào điều kiện cũng như văn hóa của từng gia đình, vùng miền mà gia chủ có thể chuẩn bị mâm cúng hóa vàng với những vật phẩm khác nhau. Trong đó, mâm cúng lễ hóa vàng thường có:
- Mâm ngũ quả.
- Tiền, vàng mã mỗi loại một ít.
- Hoa tươi.
- Hương/nhang.
- Trầu cau.
- Bánh kẹo.
- Rượu.
- Có nơi cúng 2 cây mía (theo dân gian quan niệm cây mía để các cụ chống đi cho đỡ mỏi hoặc có thể sử dụng để gánh các đồ cúng về trời).
- Mâm cỗ mặn hoặc mâm cỗ chay, trong đó mâm cỗ mặn thường có một con gà trống luộc.
Sau khi chuẩn bị tươm tất mâm cơm cúng cùng các lễ vật cần thiết, gia chủ sẽ thắp hương, đọc văn khấn. Trong những ngày tết, gia thần và tổ tiên được thỉnh về ngự trên bàn thờ, vì vậy đèn hương luôn phải giữ sáng, không để tắt. Các lễ vật như bánh kẹo, hoa quả cũng cần giữ nguyên trên bàn thờ và chỉ được hạ xuống sau khi hoàn thành lễ hóa vàng. Việc chưa làm lễ đã hạ lễ bị xem là bất kính theo quan niệm truyền thống.
Sau khi hương cháy hết, gia chủ khấn xin hạ lễ và mang vàng mã đi hóa. Sau khi hóa vàng xong, gia chủ thường vẩy vài giọt rượu cúng xuống. Theo tín ngưỡng dân gian, hành động này giúp giữ lại sự linh thiêng và đảm bảo ông bà, tổ tiên nhận đủ các lễ vật, tiền vàng mà con cháu kính dâng.
Bài khấn theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam (NXB Văn hóa thông tin)
Nam mô A di đà phật (3 lần).
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch tôn thần
Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày mùng .. tháng Giêng, năm Ất Tỵ
Chúng con là: ... tuổi: …
Hiện cư ngụ tại: …
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A di đà phật (3 lần)