Tập trung nguồn lực phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS

Nhiều hộ đồng bào DTTS được vay vốn phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập

Lâm Đồng có 25,54% dân số là người dân tộc thiểu số với 47 dân tộc anh em sinh sống. Giai đoạn 2021 - 2025, bên cạnh việc triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương về công tác dân tộc; hàng năm, trong nghị quyết lãnh đạo phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng hệ thống chính trị của Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh đều xác định nhiệm vụ trọng tâm tập trung ưu tiên đầu tư các nguồn lực cho vùng DTTS.

Cụ thể, về phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững, theo bà Cil Bri - Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo, sau 5 năm, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện đồng bộ về đầu tư cơ sở hạ tầng và các chính sách thuộc các chương trình, dự án từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt là sự quan tâm lãnh chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh, các chính sách về dân tộc và các chương trình, dự án triển khai trong vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Bộ mặt nông thôn vùng đồng bào DTTS đã có nhiều thay đổi, nhiều vùng chuyên canh sản xuất nông nghiệp hàng hóa, như: rau, hoa, cà phê, chè, sầu riêng, cây ăn quả, dâu tằm; chăn nuôi gia súc… đã hình thành và phát triển mạnh, mang lại giá trị kinh tế cao cho bà con.

Giai đoạn 2021 - 2025, đã có gần 1.500 hộ đồng bào DTTS được vay các nguồn vốn theo quy định. Từ nguồn vốn của 3 chương trình mục tiêu quốc gia (Xây dựng nông thôn mới; Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi; Giảm nghèo bền vững) đã hỗ trợ phát triển sản xuất cho hơn 12 ngàn lượt hộ. Thực hiện có hiệu quả các chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, giao khoán quản lý, bảo vệ rừng để tạo thêm nguồn thu nhập ổn định cho người dân vùng đồng bào DTTS. Theo thống kê của Sở Dân tộc và Tôn giáo, có 11.814 hộ DTTS được giao khoán quản lý, bảo vệ rừng với diện tích khoảng 297.400 ha. Trong đó, có 7.897 hộ DTTS thuộc diện được hưởng chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng với mức thu nhập từ 200.000 đến 400.000 đồng/ha/năm. Với nhiều giải pháp nêu trên, đến năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo DTTS giảm còn 5,47%, thu nhập bình quân ước đạt trên 50 triệu đồng/người.

Song song với việc đẩy mạnh phát triển kinh tế, việc bố trí dân cư ổn định cũng được tỉnh thực hiện hiệu quả, đúng quy định. 5 năm qua, tỉnh đã hoàn thiện 10 dự án định canh định cư và bố trí ổn định dân cư trong vùng đồng bào DTTS với tổng kinh phí 114,4 tỷ đồng, sắp xếp bố trí ổn định cho 743 hộ DTTS. Thực hiện 3 dự án ổn định sắp xếp ổn định dân di cư tự do và vùng thiên tai, bố trí chỗ ở cho 429 hộ DTTS di cư tự do và 12 hộ bị thiên tai. Toàn tỉnh đã có trên 500 công trình đường giao thông tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS được đầu tư mới, sửa chữa, nâng cấp; đầu tư mới, nâng cấp cải tạo cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị cho 8 trường phổ thông dân tộc nội trú và bán trú trên địa bàn tỉnh… Đến nay, 100% số xã có điện lưới quốc gia, 99,8% hộ dân có điện và 96% hộ sử dụng nước hợp vệ sinh, 100% số xã có đường ô tô đến trung tâm xã đi được cả hai mùa khô và mùa mưa, hầu hết các xã vùng sâu, vùng xa đã có đường bê tông, nhựa. 78/78 xã vùng đồng bào DTTS đạt chuẩn nông thôn mới; có 15 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 4 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu.

Với sự đầu tư đúng mức, mạng lưới y tế của tỉnh ngày càng phát triển và hiện đại hóa. Đồng bào DTTS cơ bản được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe đầy đủ. Tỷ lệ Bảo hiểm y tế toàn dân đạt 92,5%. Bên cạnh đó, công tác giáo dục và đào tạo cũng có nhiều chuyển biến đáng kể. Hệ thống trường, lớp học được đầu tư khang trang. Tỷ lệ học sinh đến trường, tốt nghiệp trung học cơ sở, trung học phổ thông tăng rõ rệt. Đặc biệt, tỷ lệ trẻ em người DTTS đúng độ tuổi đến trường đạt 89%... Những nét đẹp văn hóa của các dân tộc được gìn giữ, bảo tồn và phát huy.

Cũng theo bà Cil Bri, công tác phát triển Đảng trong vùng đồng bào DTTS đạt nhiều kết quả tích cực. Toàn tỉnh hiện có 5.554 đảng viên là người đồng bào DTTS, chiếm tỷ lệ 11,28% so với tổng số đảng viên trên địa bàn toàn tỉnh. Việc tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ, công chức, viên chức là người DTTS luôn được các cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm. Chất lượng cán bộ, công chức, viên chức người DTTS ngày càng được nâng lên. Thống kê của Sở Dân tộc và Tôn giáo, tính đến ngày 30/6/2024, tổng số cán bộ, công chức, viên chức người DTTS của tỉnh là 3.297 người (chiếm tỷ lệ 10,74%). Bên cạnh đó, số lượng cán bộ, công chức, viên chức người DTTS trúng cử đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp và đảm nhận chức vụ quan trọng tại các đơn vị, địa phương ngày càng tăng. Đội ngũ này đang phát huy tốt trí tuệ, năng lực và tâm huyết để thực hiện tốt nhiệm vụ tại các đơn vị, địa phương. Dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy UBND tỉnh, công tác dân tộc, tôn giáo trên địa bàn tỉnh được chú trọng, nhờ vậy khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng được củng cố, tăng cường.

Tuy vậy, hiện nay, nguồn vốn đầu tư cho vùng DTTS chủ yếu là dành cho xây dựng cơ sở hạ tầng, nguồn vốn đầu tư trực tiếp cho sản xuất còn hạn chế, dẫn đến sản xuất chậm phát triển, thu nhập tăng chậm. Công tác giảm nghèo chưa thật sự bền vững, tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo bình quân còn ở mức cao; thu nhập bình quân đầu người còn thấp. Công tác quy hoạch sắp xếp, bố trí dân cư, đầu tư trong vùng đồng bào DTTS thực hiện còn chậm, hiệu quả chưa cao; an sinh xã hội vẫn còn một số vấn đề bức xúc cần được giải quyết. Một số phong tục, tập quán lạc hậu trong vùng đồng bào DTTS chậm loại bỏ; một số tệ nạn xã hội có xu hướng gia tăng vùng DTTS…

Những vấn đề tồn tại cũng chính là những nhiệm vụ trước mắt đặt ra cho tỉnh Lâm Đồng trong phát triển toàn diện vùng đồng bào DTTS. Tỉnh tiếp tục xác định ưu tiên nguồn lực thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các dự án, tiểu dự án thành phần thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi; các chính sách dân tộc đang còn hiệu lực và các chủ trương, chính sách mới ban hành, tạo đòn bẩy phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển chung của tỉnh trong giai đoạn mới.

NGỌC NGÀ