Tạo sinh kế cho nhân dân vùng đệm rừng đặc dụng Tà Xùa

Cán bộ Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa kiểm tra diện tích quế trồng giáp ranh với rừng đặc dụng.

Khu rừng đặc dụng Tà Xùa có tổng diện tích quy hoạch trên 16.673 ha; trong đó, phân khu bảo vệ nghiêm ngặt trên 15.000 ha. Với phương châm “sống nhờ rừng, bảo vệ rừng để phát triển”, Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa đã phối hợp với các đơn vị liên quan hỗ trợ cây giống cho người dân của 22 bản thuộc các xã vùng đệm, như: Háng Đồng, Tà Xùa, huyện Bắc Yên; Mường Thải, Suối Tọ, huyện Phù Yên. Trong đợt triển khai đầu tháng 6/2024, hơn 106.000 cây giống gồm: Lê, mận, quế, đào, hồng giòn, mỡ… đã được cấp phát cho bà con. Đây là những giải pháp quan trọng nhằm giúp người dân tận dụng tối đa tiềm năng tự nhiên của khu vực, đồng thời giảm áp lực lên tài nguyên rừng.

Cây quế ở bản Chiếu, xã Mường Thải, huyện Phù Yên, phát triển tốt.

Anh Mùi Văn Lãm, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Chiếu, xã Mường Thải, huyện Phù Yên, chia sẻ: Bản có 130 hộ, 575 nhân khẩu, chỉ còn 2 hộ nghèo. Năm 2020, bản được hỗ trợ 400 cây xoài, bây giờ đã cho thu hoạch. Từ năm 2023 đến nay, bản được hỗ trợ trên 13.000 cây quế, mỗi hộ được chia trên 220 cây trồng ở vùng giáp ranh với rừng đặc dụng. Cây giống phù hợp với khí hậu địa phương, hy vọng vài năm nữa sẽ có nguồn thu ổn định từ cây quế, không còn tình trạng phá rừng làm nương như trước nữa.

Ngoài việc cung cấp cây giống, Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa còn tổ chức nhiều buổi tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc cây, hướng dẫn bà con từ cách chọn đất, cách bón phân, tưới nước đến phòng trừ sâu bệnh... để đảm bảo tỷ lệ cây sống cao nhất. Việc phát triển cây trồng phù hợp với thổ nhưỡng địa phương giúp người dân có nguồn thu nhập và góp phần phủ xanh đất trống, đồi trọc. Nhiều hộ dân đã bắt đầu chuyển từ canh tác truyền thống sang mô hình nông – lâm kết hợp, vừa tạo nguồn thu nhập từ nông sản vừa góp phần giữ gìn hệ sinh thái rừng.

Ông Nguyễn Văn Vinh, Giám đốc Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa, cho biết: Mỗi năm, chúng tôi đều bố trí kinh phí hỗ trợ thôn, bản phát triển sinh kế bền vững. Năm 2020, đơn vị hỗ trợ 25 bản với 210.907 cây giống, gồm: Cam đường canh, nhãn lồng, xoài, đào, thông, bạch đàn và 3 con bò; năm 2023, hỗ trợ 19 bản với 45.747 giống cây mận, đào, lê ghép... Năm 2024, với mức hỗ trợ 40 triệu đồng/bản, chúng tôi tập trung vào các mô hình trồng cây ăn quả, cây dược liệu nhằm mang lại giá trị kinh tế lâu dài cho nhân dân, tránh phụ thuộc vào rừng đặc dụng.

Cán bộ Ban Quản lý rừng đặc dụng Tà Xùa hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc quế cho nhân dân bản Chiếu.

Nhờ chính sách hỗ trợ, nhiều hộ gia đình trong vùng đệm đã có cuộc sống ổn định hơn. Đáng mừng khi những cánh rừng cũng được bảo vệ tốt hơn, người dân không còn phụ thuộc vào việc khai thác lâm sản trái phép. Ngoài ra, một số bản còn tận dụng tiềm năng du lịch sinh thái, đón khách tham quan, tạo thêm nguồn thu.

Tuy nhiên, để duy trì và mở rộng các chương trình hỗ trợ nhân dân vùng đệm rừng đặc dụng Tà Xùa, Ban Quản lý rừng đặc dùng Tà Xùa rất cần sự chung tay của chính quyền địa phương, doanh nghiệp và toàn thể cộng đồng. Các cấp chính quyền cần tiếp tục có chính sách hỗ trợ dài hạn, tạo điều kiện cho bà con tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, hướng dẫn kỹ thuật sản xuất và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Tạo sinh kế bền vững, giúp nhân dân trong vùng đệm rừng đặc dụng Tà Xùa nâng cao đời sống là giải pháp quan trọng trong bảo vệ rừng. Khi người dân có sinh kế ổn định, họ sẽ tự nguyện trở thành những “người gác rừng”, góp phần giữ gìn tài nguyên quý giá của quê hương.

Huyền Trang