'Táo Quân 2025': Đã tìm thấy tiếng cười sau nhiều năm tiếc nuối!

Hình ảnh "Táo Quân 2025"

Đã có lúc "Táo Quân" phải tạm ngừng sản xuất, phần vì êkip sản xuất tự thấy bị loanh quanh trong lối mòn, phần vì khán giả năm nào cũng kỳ vọng phải hay, phải châm biếm sâu cay nhưng vẫn cười đủ "đã", có điều được chỗ này thì lại dở chỗ kia. Năm 2020, nhiều chương trình khác được sản xuất để thay thế "Táo Quân" được VTV thực hiện, song có lẽ do không đánh bại được sức hút khán giả lẫn quảng cáo từ các "Táo" trong đêm Giao thừa, nên sau đó nhà Đài quyết định đưa "Táo Quân" trở lại.

Tuy nhiên kể từ khi trở lại, dù đơn vị trực tiếp thực hiện chương trình là Trung tâm sản xuất phim truyền hình VFC đã nỗ lực làm mới bằng nhiều cách, bao gồm cả giao việc dàn dựng cho đạo diễn trẻ Khải Anh, đưa dàn diễn viên trẻ thay thế các "Táo" đã ở gần tuổi cao niên, song các mùa Táo 2021, 2022, 2023 và 2024 vẫn khiến người xem thở dài thất vọng vì nhiều lý do: kịch bản hụt hẫng, diễn viên diễn hụt hơi, tình tiết kém duyên, thiếu sâu sắc, các pha chọc cười không tới...Điển hình nhất là năm 2024, dàn nghệ sĩ gạo cội gắn bó với vai diễn các Táo lâu năm đã được thay thế hoàn toàn bởi các gương mặt khác, duy chỉ có nhân vật Ngọc Hoàng do NSƯT Quốc Khánh đóng là được giữ lại. Không chỉ vậy, kịch bản gần như được đổi mới toàn bộ khi thiên đình không còn tổ chức phiên chầu như nếp cũ, các Táo cũng không báo cáo mà thay vào đó là nhân vật Ngọc Hoàng vi hành xuống hạ giới, gặp gỡ và trò chuyện với người dân. Song đáng tiếc, sự thay đổi này lại là dấu ấn mờ nhạt chứ không ấn tượng như kỳ vọng.

Năm nay, nhà Đài có một quyết định cực kỳ bất ngờ, đó là giao việc thực hiện "Táo Quân" cho Ban sản xuất các chương trình giải trí VTV3, đạo diễn Lại Bắc Hải Đăng đảm nhận vai trò đầu mối liên kết các khâu trong quá trình sản xuất, NSƯT Bùi Như Lai - Phó Hiệu trưởng Đại học Sân khấu điện ảnh Hà Nội cũng được mời tham gia vào quá trình dàn dựng. Đặc biệt, được biết người chịu trách nhiệm đứng sau hỗ trợ chính là đạo diễn NSƯT Đỗ Thanh Hải - Phó Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam, người đã đồng hành và góp phần quan trọng trong việc gây dựng nên thương hiệu "Táo Quân".

Cùng với đó, dàn nghệ sĩ kỳ cựu đã gắn bó với chương trình này từ những ngày đầu cũng được mời quay trở lại, ngoại trừ NSND Công Lý và NSND Xuân Bắc - hai gương mặt cực kỳ quan trọng và khó giải bài toán thay thế trên sân khấu "Táo Quân" nhưng lại cũng khó tham gia diễn xuất. Theo đó, NSND Công Lý vẫn đang trong quá trình phục hồi sức khỏe sau cú ngã xảy ra cách đây nhiều năm, còn NSND Xuân Bắc vừa đảm nhận chức vụ Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn, khó mà phân bổ được thời gian tập luyện cùng êkip.

Kết quả là, sau nhiều năm không còn được người xem quá kỳ vọng thì mùa "Táo Quân" lần này với những sự thay đổi quan trọng kể trên đã lấy lại được cảm tình của khán giả màn ảnh nhỏ.

"Táo Quân 2025" có thể nói là một mùa Táo mà tuyến nhân vật chính được tinh gọn nhiều nhất từ trước đến nay với Ngọc Hoàng - Tào Đẩu (Nam Tào sáp nhập Bắc Đẩu) cùng 4 Táo: Táo Xã hội - NSND Tự Long, Táo Giao thông - NSƯT Chí Trung, Táo Kinh tế - NSƯT Quang Thắng và Táo Y tế - nghệ sĩ Vân Dung. Đáng nói, dù tinh gọn nhân vật nhưng chủ đề xuyên suốt mà chương trình bàn đến lại là vấn đề cơ cấu lại để tinh gọn bộ máy, mà cụ thể là việc xóa tên rồi sáp nhập các Táo lại với nhau, tổ chức cuộc thi tìm ra người tài cho Thiên đình.

NSƯT Chí Trung và NSƯT Thái Sơn nhận về nhiều ý kiến trái chiều về diễn xuất

Chưa bàn đến kịch bản thì có thể nói sự trở lại của dàn Táo cũ sau một năm vắng bóng đã đem lại màu sắc quen thuộc của sân khấu "Táo Quân". Ở thời điểm hiện tại, việc thay thế các gương mặt này xem ra vẫn là bài toán khó và chưa có lời giải thích hợp. Tuy nhiên trong số những gương mặt cũ, NSƯT Chí Trung trong vai Táo Giao thông lại bị cho là có diễn xuất "cứng" nhất khi gồng từ hình thể đến cách thoại. Trong khi các Táo khác tung hứng và phối hợp cực kỳ ăn ý, thể hiện lối diễn tự nhiên, lời thoại mượt mà thì nam nghệ sĩ này đôi khi vẫn bị vấp khi thoại, lạm dụng biểu cảm trên cơ mặt và thể hiện động tác múa may đi lại bị cho là hơi kịch.

Điều này cũng có thể thấy ở NSƯT Thái Sơn dù anh chỉ đóng vai phụ là thí sinh tham dự cuộc thi trên Thiên đình với đất diễn hạn chế, tạo hình thư sinh hiền lành. Cách thoại và diễn xuất của Thái Sơn trong vai diễn này khá nhạt nhòa, và thiếu tự nhiên. Mặc dù vậy, khách quan mà nói, phần thi tìm người tài cho Thiên đình là đoạn ít hấp dẫn nhất của chương trình năm nay nên nhân vật mà nam nghệ sĩ này đóng khó hay cũng là điều dễ hiểu.

Bên cạnh sự tỏa sáng của Ngọc Hoàng và 3 Táo còn lại, sân khấu "Táo Quân" năm nay ghi nhận sự xuất hiện ấn tượng của 2 diễn viên trẻ khác là Duy Nam trong vai Tào Đẩu và Trung Ruồi trong vai người trồng táo tài ba ở hạ giới được Ngọc Hoàng mời lên Thiên đình để bàn chuyện quy hoạch vườn "Táo". Cả hai diễn viên trẻ này đều từng xuất hiện trong "Táo Quân" nhiều mùa trước đó nhưng đến mùa Táo năm nay mới thật sự để lại dấu ấn đậm nét dù không nhiều đất diễn.

Trong đó phải kể đến Duy Nam với vai Tào Đẩu - một phương án "sáp nhập" phải nói là cực kỳ thông minh từ phía êkip sản xuất. Thay vì đau đầu chọn 2 gương mặt thế chỗ "Bắc Đẩu" NSND Công Lý và "Nam Tào" NSND Xuân Bắc, kịch bản sáp nhập hai nhân vật này làm một đã đem lại làn gió vừa mới, lại vừa dễ chịu hơn cho người xem. Duy Nam từng đóng vai Nam Tào trên sân khấu "Táo Quân" trước đây, nhưng khó vượt qua cái bóng quá lớn từ đàn anh NSND Xuân Bắc. Còn "cô Đẩu" do NSND Công Lý thể hiện được đánh giá là vai diễn kinh điển làm nên "linh hồn" cho sân khấu "Táo Quân", cực kỳ khó tìm ra ai thế chỗ. Song lần này với vai Tào Đẩu, Duy Nam đã có màn "chào sân" tương đối thành công với nhân vật mới với nét diễn xuất duyên dáng, có lúc đanh đá ngây thơ, có lúc ranh ma quỷ quái. Có lẽ trong các mùa Táo tiếp theo, khi cả NSND Xuân Bắc và NSND Công Lý chưa thể quay trở lại thì Tào Đẩu vẫn là sự lựa chọn khôn ngoan và dễ dàng nhất với nhà sản xuất "Táo Quân".

Cùng với việc đề cập đến sự quan trọng của câu chuyện sáp nhập, tinh gọn bộ máy, "Táo Quân 2025" cũng nhắc đến nhiều vấn đề thời sự khác trong đời sống kinh tế - xã hội một năm vừa qua như: thực trạng phòng cháy chữa cháy dẫn đến các vụ hỏa hạn; giá vàng tăng phi mã, hiện tượng đầu cơ vàng chờ tăng giá; Nghị định 168 về xử phạt vi phạm giao thông; tình trạng trì trệ trong triển khai dự án xây bệnh viện, vấn nạn đấu thầu trang thiết bị y tế; hàng loạt biệt thự bỏ hoang ở các khu đô thị; đường hầm đi bộ không ai sử dụng, trở thành nơi phóng uế bừa bãi, sử dụng không đúng mục đích đầu tư ban đầu và không hiệu quả; tắc đường ở các thành phố lớn, trào lưu chơi Pickleball...Các vấn đề này được điểm đến thông qua màn đối đáp giữa Ngọc Hoàng với các Táo và màn trò chuyện đá kháy giữa các Táo với nhau.

Đặc biệt, một điều rất quan trọng đã làm nên bản sắc riêng của "Táo Quân" suốt hơn hai thập kỷ qua đã thật sự quay trở lại, đó là việc đưa các chất liệu âm nhạc vào thoại. Điều này nghe thì có vẻ dễ, ai viết kịch bản cũng có thể làm được nhưng kỳ thực lại rất khó nếu muốn làm cho hay. Minh chứng là vài mùa Táo trở lại đây, màn tung hứng nhạc - thoại này khá nhạt nhẽo. Còn năm nay phải nói yếu tố âm nhạc kết hợp trong chương trình khá "mặn" và giàu cảm xúc với việc đưa vào một loạt các thể loại âm nhạc truyền thống lẫn hiện đại như: cải lương, tuồng, chèo, quan họ, dân ca Bắc Bộ, hò Nam Bộ, nhã nhạc cung đình Huế, chầu văn, nhạc trẻ...

Có thể nói, "Táo Quân 2025" đã tìm lại được chính mình sau nhiều năm loanh quanh đi tìm cái mới mà không ăn thua, thậm chí còn đi xuống. Nỗ lực thay đổi từ phía nhà Đài cùng sự cộng hưởng của dàn nghệ sĩ tài ba, cách xây dựng kịch bản vừa đủ độ châm biếm sâu cay nhưng vẫn không kém phần duyên dáng, hài hước...đã phần nào khiến khán giả bớt đi cảm giác tiếc nuối của nhiều năm trước và hào hứng khi xem.

Mẫn Nhi