Tăng tốc giải phóng mặt bằng hai dự án trọng điểm qua Lạng Sơn, Cao Bằng

Nhà thầu triển khai đào hầm xuyên núi trên tuyến cao tốc Đồng Đăng-Trà Lĩnh.

Xác định vai trò trọng yếu của hai tuyến cao tốc này, cả hai tỉnh Lạng Sơn và Cao Bằng đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, triển khai kiểm đếm, đền bù giải phóng mặt bằng, phấn đấu hoàn thành công tác này trong quý I/2025 để bàn giao cho nhà đầu tư, nhà thầu triển khai thi công.

Tại dự án đường cao tốc Hữu Nghị-Chi Lăng, khâu đền bù, giải phóng mặt bằng cho dự án được chính quyền tỉnh Lạng Sơn triển khai từ sớm và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, song hiện tại vẫn còn đối diện không ít thách thức. Đến thời điểm này, địa phương đã bàn giao 47,13 km trên tổng số 59,76km mặt bằng của tuyến cao tốc, tương đương 76,35% diện tích mặt bằng (425,82 ha/557,82ha).

Tuy nhiên, nhiều khu vực vẫn còn ở trong tình trạng “xôi đỗ”, xen kẹt với phần đất đã chi trả từ năm 2018. Diện tích có thể tiếp cận thi công mới chỉ đạt 68,47% (381,87ha). Khối lượng hạ tầng kỹ thuật cần di dời thuộc dự án vẫn còn lớn, dù đã phê duyệt phương án và chọn đơn vị thi công, song tiến độ triển khai thực tế vẫn còn chậm.

Đến thời điểm này, Lạng Sơn đã bàn giao 76,35% diện tích mặt bằng, tuy nhiên, nhiều khu vực vẫn còn ở trong tình trạng “xôi đỗ”, xen kẹt với phần đất đã chi trả từ năm 2018.

Di dời hạ tầng kỹ thuật là một trong những nút thắt lớn nhất hiện nay, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Ủy ban nhân dân tỉnh, Công ty Điện lực, doanh nghiệp viễn thông và nhà thầu thi công để tránh ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Theo kế hoạch đã được các bên thống nhất, trong quý I/2025 này, toàn bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật như đường điện, viễn thông, thông tin tín hiệu sẽ được các đơn vị chức năng hoàn thành di dời.

Chính quyền tỉnh Lạng Sơn nhận thức rõ, công tác vận động người dân đồng thuận với phương án bồi thường, hỗ trợ cũng là nhiệm vụ trọng tâm. Việc chi trả tiền bồi thường sẽ được chính quyền đẩy nhanh với mục tiêu hoàn thành 100% trong thời gian sớm nhất. Song song với đó, tỉnh tiếp tục rà soát, bổ sung chỉ tiêu đất giao thông vào quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất nhằm bảo đảm tiến độ giải phóng mặt bằng không bị gián đoạn.

Ông Nghiêm Xuân Thành, đại diện Ban Điều hành Tổng thầu dự án đường cao tốc Hữu Nghị-Chi Lăng khẳng định, các đơn vị thi công đều tuân thủ nguyên tắc: có mặt bằng đến đâu, triển khai máy móc và nhân lực đến đó nhằm tối ưu thời gian và nguồn lực.

“Tại huyện Cao Lộc, một số hộ dân trồng cây lâu năm trên đất rừng sản xuất có nêu yêu cầu nhà thầu đền bù nhưng không có cơ sở pháp lý. Các hộ nói trên thuộc diện cưỡng chế, đến nay chính quyền vẫn chưa lên kế hoạch xử lý cụ thể, khiến công tác giải phóng mặt bằng bị đình trệ trong thời gian dài. Suốt nhiều tháng qua, máy móc và thiết bị của nhà thầu tập kết tại hiện trường phải nằm chờ, ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án”, ông Nghiêm Xuân Thành đánh giá.

Tại dự án đường cao tốc Hữu Nghị-Chi Lăng, các đơn vị thi công đều tuân thủ nguyên tắc: có mặt bằng đến đâu, triển khai máy móc và nhân lực đến đó nhằm tối ưu thời gian và nguồn lực.

Chia sẻ về thủ tục giải phóng mặt bằng, ông Lương Trọng Quỳnh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn cho biết, quy trình thông thường để đền bù, giải phóng mặt bằng có thể kéo dài từ 5-6 tháng. Tuy nhiên, với quyết tâm cao, địa phương đặt mục tiêu hoàn thành 100% công tác giải phóng mặt bằng trong quý I này. "Địa phương đang tích cực đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân sớm bàn giao mặt bằng cho nhà thầu tiến hành thi công dự án", đại diện lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn chia sẻ về giải pháp đẩy nhanh tiến độ.

Nhằm bảo đảm chỗ ở cho hơn 400 hộ dân bị ảnh hưởng nơi dự án đi qua, chính quyền tỉnh Lạng Sơn đang đẩy nhanh phê duyệt và lựa chọn nhà thầu xây dựng các khu tái định cư, đồng thời xem xét phương án tái định cư tại chỗ cho những hộ đủ điều kiện.

Tại huyện Văn Lãng, nơi cả hai dự án cao tốc trọng điểm đi qua, xác định khối lượng công việc trước mắt rất lớn, chính quyền địa phương và các doanh nghiệp dự án đang tăng tốc phối hợp kiểm đếm, xác minh và lập phương án giải phóng mặt bằng.

"Chúng tôi đang huy động toàn bộ lực lượng cán bộ tham gia kiểm đếm, đo đạc để đẩy nhanh tiến độ và triển khai chi trả bồi thường cho người dân sớm nhất có thể. Dự kiến trong quý I này, bảo đảm bàn giao toàn bộ mặt bằng", ông Nguyễn Văn Trường, Bí thư Huyện ủy Văn Lãng chia sẻ.

Tại dự án đường cao tốc Đồng Đăng-Trà Lĩnh, ngay sau lễ khởi công ngày 1/1/2024, Ủy ban nhân dân hai tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn đã liên tục phát động các đợt cao điểm thi đua tuyên truyền, vận động người dân hưởng ứng, ủng hộ chủ trương của Đảng, Nhà nước, sớm di dời, bàn giao mặt bằng. Nhà đầu tư và doanh nghiệp dự án cũng tích cực phối hợp với địa phương, chủ động ứng trước kinh phí để sớm có mặt bằng phục vụ thi công.

Gần đây, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo dự án ngày 5/2/2025, Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng Quản Minh Cường đã chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền nhanh chóng tháo gỡ những vướng mắc nảy sinh trong quá trình triển khai dự án, trong đó có vướng mắc về vấn đề giải phóng mặt bằng. Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng cũng kêu gọi sự đồng lòng, quyết tâm cao độ của toàn bộ hệ thống chính quyền địa phương nhằm bàn giao mặt bằng đúng tiến độ trong quý I/2025.

Tuy nhiên, việc đền bù, giải phóng mặt bằng vẫn chưa triển khai đồng bộ được do vướng mắc liên quan đến đất ở và hạ tầng kỹ thuật. Trong quá trình lập thiết kế kỹ thuật, một số đoạn tuyến được điều chỉnh theo địa hình thực tế và nguyện vọng của người dân, dẫn đến phải cập nhật lại phạm vi giải phóng mặt bằng. Hiện tổng diện tích bàn giao có thể thi công đạt 576,37ha trên tổng số 634,04ha, tương đương 90,9%.

Nhà thầu triển khai đào hầm xuyên núi tại dự án đường cao tốc Đồng Đăng-Trà Lĩnh.

Tại tỉnh Cao Bằng hiện nay, ba khu tái định cư vẫn đang trong quá trình triển khai, ảnh hưởng đến việc bố trí chỗ ở cho các hộ dân mất đất. Cùng với đó, việc điều chỉnh ranh giới giải phóng mặt bằng so với hồ sơ nghiên cứu khả thi khiến thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng rừng mất nhiều thời gian hơn. Công tác di dời hạ tầng kỹ thuật chưa bảo đảm tiến độ, tiếp tục ảnh hưởng đến quá trình thi công.

Trao đổi ý kiến về vấn đề này, ông Hoàng Văn Thạch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Cao Bằng khẳng định, dù thời gian không còn nhiều, nhưng các huyện trên địa bàn sẽ nỗ lực hoàn tất khâu giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích phát sinh thêm do điều chỉnh hồ sơ ngay trong quý I năm nay.

Dù thời gian không còn nhiều nhưng Cao Bằng quyết tâm hoàn tất khâu giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích phát sinh thêm do điều chỉnh hồ sơ ngay trong quý I năm nay.

Trong bối cảnh Thủ tướng Chính phủ đặt mục tiêu hoàn thành thi công 3.000km đường cao tốc và kết nối mạng lưới giao thông thông suốt từ Cao Bằng đến Cà Mau trong năm 2025, việc đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng phục vụ hoạt động thi công các dự án được chính quyền các cơ sở xác định là nhiệm vụ cấp bách, cần sớm được thống nhất và quyết tâm cao, từ chủ trương tới hành động.

TRANG THẢO LIÊN