Tăng mức trợ cấp hưu trí xã hội cho người cao tuổi

Việc tăng mức trợ cấp hưu trí xã hội lên 500.000 đồng/tháng là phù hợp. Ảnh: Ngọc Yến.

Đề xuất mức trợ cấp 500.000 đồng/tháng

Tại dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật BHXH về hưu trí xã hội Bộ LĐTBXH nêu rõ đối tượng và điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội theo quy định tại Điều 21 Luật BHXH 2024. Theo đó, công dân Việt Nam được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội khi có đủ các điều kiện gồm: Từ đủ 75 tuổi trở lên; không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hàng tháng, trừ trường hợp khác theo quy định của Chính phủ; có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo thì được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội khi từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi.

Về mức trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng, Bộ LĐTBXH đề xuất mức 500.000 đồng/tháng. Trường hợp đối tượng hưởng trợ cấp hưu trí xã hội đồng thời thuộc đối tượng hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng, thì được hưởng chế độ trợ cấp cao hơn. Đối tượng đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng khi chết được hưởng chế độ hỗ trợ chi phí mai táng với mức là 10 triệu đồng.

Bộ LĐTBXH cho biết hiện nay, chính sách trợ cấp hưu trí xã hội đang được quy định tại Luật Người cao tuổi; BHXH cơ bản và bảo hiểm hưu trí bổ sung được quy định tại Luật BHXH. Theo quy định tại Nghị định số 20/2021 của Chính phủ quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội, Nghị định số 76/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định số 20/2021, người cao tuổi từ đủ 80 tuổi trở lên không có lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng là 500.000 đồng, và kinh phí hỗ trợ chi phi phí mai táng phí bằng 20 lần mức chuẩn trợ giúp xã hội.

Do đó, để đảm bảo tính đồng bộ, đồng nhất về chế độ, chính sách chung đối với người cao tuổi, và kế thừa một phần quy định về trợ cấp xã hội hàng tháng đối với người cao tuổi đang được quy định tại Nghị định 20, Nghị định số 76, dự thảo Nghị định đề xuất mức trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng đối với người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng là 500.000 đồng/người/tháng.

Đảm bảo cân đối ngân sách

Theo dự thảo, thời điểm hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng như sau: Người cao tuổi đủ 75 tuổi trước ngày 1/7/2025 thì hưởng từ ngày 1/7/2025; người cao tuổi đủ 75 tuổi sau ngày 1/7/2025 thì hưởng kể từ thời điểm người đó đủ 75 tuổi. Với mức trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng là 500.000 đồng/người/tháng, Bộ LĐTBXH ước tính tổng kinh phí thực hiện một năm là 9.046 tỷ đồng. Năm 2025 (thực hiện từ ngày 1/7/2025) kinh phí tăng thêm là 4.500 tỷ đồng. Ước tính tổng kinh phí cả giai đoạn 2025 - 2030 là 40.500 tỷ đồng.

Với việc không được hưởng chế độ lương hưu và không đủ điều kiện để nhận các khoản trợ cấp BHXH hàng tháng khác, thì mức trợ cấp hưu trí là một sự động viên rất lớn đối với người cao tuổi. Đặc biệt, đối với người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng khác, việc hạ độ tuổi sẽ giúp người cao tuổi có khoản trợ cấp hàng tháng và được sử dụng thẻ bảo hiểm y tế dành cho người cao tuổi để khám chữa bệnh giúp hỗ trợ về kinh tế, cải thiện cuộc sống.

Bộ LĐTBXH đánh giá mức chuẩn trợ cấp hưu trí xã hội áp dụng từ ngày 1/7/2025 là 500.000 đồng/tháng, và hỗ trợ chi phí mai táng, mai táng phí với mức là 10 triệu đồng là phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách nhà nước, huy động các nguồn lực xã hội và kế thừa, phù hợp với hệ thống chính sách về trợ giúp xã hội.

Như vậy, so với Luật BHXH năm 2014, trợ cấp hưu trí xã hội là chính sách mới của Luật BHXH năm 2024. Khoản trợ cấp hưu trí xã hội thực chất là chuyển từ trợ cấp xã hội hiện nay theo Luật Người cao tuổi sang Luật BHXH sửa đổi để hỗ trợ cho người cao tuổi không đủ điều kiện hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng, nhằm góp phần bảo đảm tốt vấn đề an sinh xã hội.

Lê Bảo