Tăng mạnh bệnh nhân nhiễm nấm đen, di chứng nặng nề

Khám khắp nơi mới phát hiện nhiễm nấm đen

Hiện đang điều trị nhiễm nấm đen tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân N.Q.T (69 tuổi, quê Hải Dương) vốn có tiền sử bệnh đái tháo đường, huyết áp cao bị đau nửa mặt, đau răng và nhổ răng số 6 từ tháng 6/2024.

Một bệnh nhân nhiễm nấm đen được điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai. (Ảnh: M.D).

Bệnh nhân liên tục sốt cao, đau nhức mặt, hàm, đau đầu, đã đi khám và điều trị các chuyên khoa răng hàm mặt, tai mũi họng, thần kinh tại nhiều bệnh viện lớn.

Đến ngày 30/9, khi nhập viện Trung tâm Bệnh Nhiệt đới - Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng sốt cao, đau đầu, đau vùng mặt bên phải và có áp xe phổi kèm theo, bệnh nhân mới được xác định nguyên nhân do nhiễm nấm đen.

Bệnh nhân được chẩn đoán nấm đen đã thâm nhập sâu vào phổi, các xoang mặt và não, gây áp xe phổi, hoại tử một phần não và xoang mặt.

Sau khi hội chẩn toàn viện, bệnh nhân được các bác sĩ phẫu thuật thần kinh và phẫu thuật tai mũi họng kết hợp mổ để cắt bỏ phần mô hoại tử ở não và xoang.

Hiện nay, bệnh nhân vẫn đang được theo dõi và tiếp tục điều trị tích cực tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai.

Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, từ sau đại dịch Covid-19, Bệnh viện Bạch Mai bắt đầu phát hiện và điều trị cho các bệnh nhân bị nhiễm nấm đen.

Nếu năm 2022 là 20 ca, năm 2023 là 30 ca và tính đến hết quý 3 năm 2024 tại đây đã tiếp nhận gần 40 ca. Số lượng bệnh nhân có chiều hướng gia tăng với bệnh cảnh cũng hết sức phức tạp.

Hơn nữa, việc phát hiện, chẩn đoán và điều trị còn nhiều thách thức, khó khăn. Có người bệnh đi khám và điều trị tới hơn chục bệnh viện, đến Bệnh viện Bạch Mai mới phát hiện bị nhiễm nấm đen, di chứng nghiêm trọng, tính mạng bị đe dọa và chi phí điều trị vô cùng tốn kém.

Với những nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị nhiễm nấm đen, cần chú ý các triệu chứng sau: Đau đầu, đau các xoang hàm mặt, sưng một bên mặt, đau sưng nề một bên mắt, mất khứu giác, sốt, ho và khó thở, đau bụng, buồn nôn, xuất huyết dạ dày. Bệnh nhân có những tổn thương màu đen đặc trưng trên da, xoang, mắt kèm phù nề tấy đỏ mô xung quanh.

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai

Chia sẻ thông tin về nấm đen, PGS.TS Đỗ Duy Cường cho biết: "Đây một nhiễm trùng nặng do nấm xâm nhập vào các mô sâu trong cơ thể gây tổn thương nhồi máu và hoại tử mô, tạo thành bệnh cảnh phá hủy xoang, gây áp xe não, áp xe phổi...

Nấm đen thường phát triển vào mùa hè thu, tạo ra hàng triệu bào tử bay lơ lửng trong không khí và phát triển trong môi trường ẩm thấp, yếm khí, cây cối mục nát, môi trường có phân gia súc.

Nấm đen đặc biệt nguy hiểm ở bệnh nhân mắc đái tháo đường, đặc biệt là khi bệnh nhân không được điều trị đầy đủ".

Ông Cường cho biết, các bào tử nấm đen có sẵn trong không khí, trên các bề mặt mà ta tiếp xúc, đặc biệt là những chỗ ẩm ướt, đất bùn, khu trang trại có phân gia súc, gỗ, cây lá, hoa quả thối rữa, ẩm mục.

Nấm lây truyền vào cơ thể người qua 2 con đường: Qua đường thở, hít phải các bào tử nấm đen và qua đường tiếp xúc vết thương hở như vết đứt tay, vết xước sâu, vết cào, các vết thương khác...

Nấm đen không lây truyền từ người sang người. Nấm đen có thể thâm nhập vào phổi, vào các xoang hàm mặt và lây lan lên mắt, não, hoặc thâm nhập vào niêm mạc đường tiêu hóa.

Nghiêm trọng hơn, nấm đen còn thâm nhập vào đường máu, ảnh hưởng đến các cơ quan đích như não, tim, lách. Các cơ quan bị nấm đen thâm nhập có khả năng bị tắc mạch hoại tử và bị phá hủy nhanh chóng.

Đối tượng nguy cơ cao dễ mắc bệnh là những người bệnh có hệ miễn dịch yếu. Đó là người bệnh đái tháo đường typ 2, nhiễm toan Ceton khi nấm đen vào cơ thể sẽ khó chống đỡ, hơn nữa nấm đen ưa môi trường đường, phát triển mạnh từ đường, nên những ai có đường huyết cao, nấm dễ sinh sôi phát triển;

Nấm đen cũng dễ xâm nhập ở người bệnh nhiễm HIV hoặc đã từng bị nhiễm Covid có biến chứng; Người bệnh ung thư, ghép tạng, ghép tế bào gốc; sử dụng nhóm thuốc Corticosteroid trong thời gian dài; bị chấn thương, phẫu thuật, bỏng; Trẻ sinh non, suy dinh dưỡng, nhẹ cân; Người bệnh giảm bạch cầu trung tính; Người tiêm chích ma túy...

Ông Cường nhấn mạnh: "Đây là bệnh lý mới nổi tại Việt Nam sau Covid - 19 do đó dễ bị bỏ sót hoặc nhầm lẫn với nhiễm trùng do các vi khuẩn khác.

Bệnh đòi hỏi bác sĩ khám ban đầu phải có nhiều kinh nghiệm trong nhận biết tổn thương, chẩn đoán và điều trị nấm đen".

Vũ Vũ