Tang lễ Giáo hoàng Francis sẽ diễn ra thế nào?

Tang lễ Giáo hoàng Francis sẽ được tổ chức tại Vatican vào lúc 10 giờ sáng 26-4 (giờ địa phương). Dự kiến sẽ có hàng trăm nghìn người đến tiễn đưa ông.

Tang lễ dự kiến sẽ được tổ chức giản dị hơn so với các tang lễ giáo hoàng trước đó, vì năm ngoái Giáo hoàng Francis đã sửa đổi nghi thức về lễ tang nhằm thể hiện rằng ngài là một “môn đệ của Chúa Kitô” chứ không phải “một người quyền lực trần thế”.

Dưới đây là những thông tin được biết đến nay về tang lễ của vị giáo hoàng người Argentina, theo kênh Al-Jazeera.

Di ảnh của Giáo hoàng Francis tại một nhà thờ ở TP Cổ Jerusalem ngày 22-4. Ảnh: THE HILL

Người tham dự

Bên cạnh ý nghĩa tôn giáo lớn lao, tang lễ giáo hoàng cũng mang tầm vóc ngoại giao quan trọng.

Giáo hoàng là người đứng đầu Giáo hội Công giáo Roman, đồng thời là lãnh đạo Tòa thánh Vatican – một thực thể pháp lý có chủ quyền, có ghế tại Liên Hợp Quốc. Có khoảng 1,4 tỉ tín đồ Công giáo trên toàn thế giới, chủ yếu tập trung ở châu Âu, châu Mỹ và ngày càng nhiều ở châu Phi.

Vì lý do này, tang lễ các giáo hoàng thường thu hút đông đảo các nhân vật chính trị. Khi Giáo hoàng John Paul II qua đời vào năm 2005, có khoảng 70 tổng thống và thủ tướng đến dự tang lễ của ngài, trở thành một trong những sự kiện tập hợp lãnh đạo thế giới lớn nhất trong lịch sử.

Những người đã xác nhận dự tang lễ của Giáo hoàng Francis vào cuối tuần này gồm có Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cùng nhiều lãnh đạo đến từ châu Âu và châu Mỹ.

Bên cạnh các nhân vật chính trị, sẽ có đông đảo tín hữu Công giáo và người dân đến chia buồn.

Chính phủ Ý hôm 22-4 cho biết dự kiến ít nhất 200.000 người nước ngoài sẽ đến Rome để dự tang lễ. Dù Vatican là một quốc gia có chủ quyền nhưng nằm giữa lòng thủ đô nước Ý nên chính quyền Ý sẽ hỗ trợ trong một số khâu hậu cần.

Tuy nhiên, có lý do để cho rằng số người tham dự thực tế có thể vượt qua con số ước tính của chính phủ Ý vì tang lễ gần nhất của một giáo hoàng đương nhiệm là Giáo hoàng John Paul II đã thu hút khoảng 4 triệu người.

Tang lễ sẽ diễn ra như thế nào?

Năm 2024, Giáo hoàng Francis đã đơn giản hóa Nghi thức an táng các Giáo hoàng Roman - văn bản quy định chi tiết về nghi lễ tang lễ giáo hoàng. Theo nghi thức mới, Giáo hoàng Francis sẽ được an táng trong một quan tài duy nhất, thay vì ba quan tài chồng vào nhau như các giáo hoàng trước.

Di hài của Giáo hoàng Francis tại Nhà nguyện Santa Marta (Vatican) ngày 21-4. Ảnh: VATICAN

Ngôn ngữ sử dụng trong tang lễ cũng sẽ thay đổi – trong suốt buổi lễ, ngài sẽ được gọi là “Giám mục Roma”, “Giáo hoàng”, “Mục tử” hoặc “Giáo trưởng Roman”, tránh dùng những danh xưng trang trọng hơn như “Giáo hoàng tối cao của giáo hội”.

Ông Mirticeli Medeiros – nhà sử học Công giáo và phóng viên của kênh GloboNews (Brazil) tại Vatican – nói với Al Jazeera: “Việc Giáo hoàng Francis đơn giản hóa các nghi lễ tang lễ không chỉ phản ánh sự khiêm nhường vốn nổi tiếng của ngài, mà còn là một phần trong cuộc cải tổ vai trò giáo hoàng”.

“Ngài luôn nói rằng mình không thoải mái với ý nghĩ Vatican là chế độ quân chủ tuyệt đối cuối cùng ở châu Âu. Đó là lý do vì sao từ đầu, ngài chọn xưng là ‘Giám mục Roma’, vì với ngài, đây là danh xưng trang nghiêm nhất – ngài là một giám mục, một mục tử và một Kitô hữu như bao người khác” - ông Medeiros lưu ý.

Giải thích về những thay đổi, Tổng Giám mục Diego Ravelli – chủ lễ nghi phụng vụ Tòa thánh Vatican – nói rằng mục tiêu là làm nổi bật thông điệp: tang lễ của giáo hoàng là “tang lễ của một người mục tử và môn đệ của Chúa Kitô, chứ không phải của một người quyền lực trần thế”.

Tổng Giám mục Ravelli cho biết chính Giáo hoàng Francis là người đã nhấn mạnh sự cần thiết phải “điều chỉnh một số nghi thức, để lễ tang của Giám mục Roma thể hiện rõ hơn đức tin của Giáo hội vào Chúa Kitô phục sinh”.

Hồng y Giovanni Battista Re (91 tuổi, người Ý), hiện là niên trưởng Hồng y đoàn, dự kiến sẽ chủ trì Thánh lễ tang cho Giáo hoàng Francis. Hồng y này sẽ dẫn dắt những người tham gia cầu nguyện, đọc Kinh Thánh và thực hiện nghi thức phó dâng linh hồn giáo hoàng cho Thiên Chúa bằng lời tiễn biệt cuối cùng.

Tang lễ sẽ được cử hành bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau, phản ánh tính toàn cầu của Giáo hội Công giáo cũng như xuất thân đa dạng của những người tham dự.

Nhiều khả năng những lời nguyện chính sẽ được đọc bằng tiếng Latinh và tiếng Ý, phần đọc Kinh Thánh sẽ bằng tiếng Ý, Tây Ban Nha và tiếng Anh, cùng với một số lời nguyện ngắn bằng các ngôn ngữ khác như tiếng Ả Rập, tiếng Ba Lan và tiếng Trung.

Sau tang lễ sẽ diễn ra điều gì?

Sau khi tang lễ Giáo hoàng Francis kết thúc, quan tài của ngài sẽ được chuyển đến Vương cung thánh đường Đức Bà Cả (Basilica of St Mary Major) - một nhà thờ nằm ngoài tường thành Vatican mà sinh thời ngài rất yêu thích và thường xuyên lui tới.

Giáo hoàng Francis sẽ là giáo hoàng đầu tiên kể từ thế kỷ 17 được an táng tại đây, cũng là người đầu tiên trong hơn 100 năm được chôn cất bên ngoài Vatican.

Trong bản di chúc, được công bố hôm 21-4, Giáo hoàng Francis yêu cầu phần mộ của mình phải được đặt “dưới đất; đơn sơ, không có trang trí đặc biệt”, và chỉ khắc một từ duy nhất: tên giáo hoàng của ngài bằng tiếng Latinh – “Franciscus”.

Một bia mộ đơn giản trong một nhà thờ đã hàng thế kỷ không giữ tro cốt của vị giáo hoàng nào sẽ là nơi an nghỉ cuối cùng của một người được nhiều người nhớ đến bằng sự khiêm nhường và tính giản dị.

“Ngay sau khi được bầu vào năm 2013, giáo hoàng lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng trong bộ lễ phục trắng đơn giản như một cách thể hiện mong muốn về một Giáo hội ít phô trương hơn” - ông Christopher White, phóng viên của tờ National Catholic Reporter tại Vatican, chia sẻ với Al Jazeera.

“Vì thế, việc ngài giản lược các nghi thức tang lễ cũng rất phù hợp để ngài có thể gửi gắm một bài học cuối cùng về biểu tượng cho một Giáo hội mà ngài hy vọng sẽ tiếp tục bước đi trên tinh thần khiêm nhường” - ông White nói thêm.

THẢO VY