Tăng 'lá chắn' pháp lý, chặn bạo hành nhân viên y tế

Thực tế cho thấy, áp lực chuyên môn cao, đặc thù công việc căng thẳng cùng tâm lý lo lắng, bức xúc của người bệnh và thân nhân là những yếu tố dễ phát sinh mâu thuẫn.

Khi thiếu các rào chắn pháp lý đủ mạnh và cơ chế xử lý kịp thời, những tranh cãi có thể nhanh chóng leo thang thành hành vi xô xát, hành hung nhân viên y tế, đặc biệt tại các khoa cấp cứu, hồi sức…

Trong bối cảnh đó, Nghị định số 282/2025/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội, chính thức có hiệu lực từ ngày 15-12-2025, được xem là bước tiến quan trọng trong việc tăng cường bảo vệ môi trường khám, chữa bệnh.

Đáng chú ý, Nghị định đã quy định rõ các hành vi vi phạm về bảo đảm sự yên tĩnh chung tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh - một trong những nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến xung đột và bạo lực.

Theo Điều 9 của Nghị định, các hành vi không chấp hành quy định giữ gìn sự yên tĩnh tại cơ sở khám, chữa bệnh, nhà điều dưỡng hoặc những nơi có quy định phải giữ yên tĩnh chung có thể bị xử phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng.

Quy định này không chỉ mang ý nghĩa răn đe, phòng ngừa mà còn góp phần tạo cơ sở pháp lý để các cơ sở y tế chủ động xử lý các hành vi gây rối ngay từ sớm, ngăn chặn nguy cơ phát sinh bạo lực.

Đáng lưu ý, việc ban hành Nghị định số 282/2025/NĐ-CP diễn ra trong bối cảnh Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết về nhóm chính sách bảo đảm an toàn cho nhân viên y tế tại các cơ sở khám, chữa bệnh, có hiệu lực từ ngày 1-1-2026.

Nghị quyết khẳng định rõ trách nhiệm của Nhà nước trong việc bảo vệ đội ngũ thầy thuốc, đồng thời xác định nhân viên y tế là “người thi hành công vụ” trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, theo đó người nào có hành vi xâm phạm thân thể, sức khỏe, tính mạng hoặc xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhân viên y tế thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng nhằm tăng cường tính nghiêm minh trong xử lý các hành vi xâm hại nhân viên y tế.

Sự đồng bộ giữa các văn bản pháp luật của Quốc hội và Chính phủ cho thấy quyết tâm chính trị mạnh mẽ trong việc xây dựng môi trường khám, chữa bệnh an toàn, văn minh.

Việc bảo vệ nhân viên y tế không chỉ là yêu cầu mang tính đạo đức xã hội mà đã được cụ thể hóa bằng các quy định pháp lý rõ ràng, tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho công tác phòng ngừa và xử lý vi phạm.

Tuy nhiên, để các quy định pháp luật thực sự đi vào cuộc sống, bên cạnh việc hoàn thiện chế tài, các cơ sở y tế cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật; tăng cường phối hợp với lực lượng công an, bảo vệ trong bảo đảm an ninh, trật tự; đồng thời chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ, cải thiện quy trình khám, chữa bệnh và tăng cường đối thoại, chia sẻ với người bệnh.

Việc từng bước hoàn thiện “lá chắn” pháp lý nhằm phòng, chống bạo hành nhân viên y tế không chỉ góp phần giảm thiểu xung đột, bảo đảm an toàn cho đội ngũ thầy thuốc, mà còn là điều kiện quan trọng để ngành y tế phát triển bền vững, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu chăm sóc và bảo vệ sức khỏe Nhân dân trong tình hình mới.

LÊ MINH DŨNG