Tăng cường kiểm soát xử lý thực bì mùa nắng nóng

Người dân xã Hương Thọ (Vũ Quang) dọn thực bì ở khu vực giáp ranh để ngăn ngừa lửa lây lan gây cháy rừng của hộ liền kề.

Tranh thủ những ngày thời tiết thuận lợi, ông Nguyễn Văn Ngọc (thôn Hương Thọ, xã Quang Thọ, Vũ Quang) chuẩn bị xử lý thực bì (cành, lá, ngọn cây keo sau khai thác khô) để trồng rừng chu kỳ mới. Ông Ngọc rất cẩn trọng khi thực hiện công đoạn nguy hiểm này bởi ông đã được tuyên truyền, nhắc nhở thường xuyên và biết chỉ cần một chút bất cẩn là đám cháy có thể lan ra các khu vực rừng lân cận, gây hậu quả khôn lường.

Ông Ngọc cho biết: “Để bảo vệ rừng cho các hộ liền kề, tôi chỉ xử lý thực bì vào những ngày râm mát, có 2 người trong gia đình cùng theo dõi để đề phòng những tình huống xấu nhất. Thực bì được đưa vào giữa khu vực đất trống của gia đình trước khi đốt để ngọn lửa cách xa trên 20m với các cánh rừng hộ khác. Trước khi đốt, tôi cũng làm thủ tục báo cáo đầy đủ với các cơ quan chức năng, thôn, xã và đốt xong dập hết lửa mới về”.

Gia đình ông Ngô Văn Vinh ở xã Kỳ Tây (huyện Kỳ Anh) thuê người dọn bớt thực bì trước khi đốt để giảm thiểu rủi ro.

Nhà có 9 ha keo ở gần khu dân cư, địa hình dốc đứng nên ông Ngô Văn Vinh (thôn Bắc Xuân, xã Kỳ Tây, huyện Kỳ Anh) rất cẩn trọng khi xử lý thực bì sau mỗi lần thu hoạch. Cứ bán xong rừng 1 tuần là ông huy động con cháu thu gom những cành lớn, ngọn cây về tận dụng làm củi và giảm thiểu thực bì ở hiện trường. Ngoài ra, khi đốt thực bì, ông cũng yêu cầu phải có nhiều người ở hiện trường để đảm bảo an toàn, không để đám cháy lan sang rừng hộ khác hoặc ảnh hưởng đến khu dân cư.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, xử lý thực bì sai cách là một trong những nguyên nhân chính (chiếm khoảng 50-60%) dẫn đến các điểm phát lửa, các vụ cháy rừng. Tuy nhiên, người dân lâu nay vẫn giữ thói quen nguy hiểm này, nhất là ở huyện Kỳ Anh, TX Kỳ Anh, Hương Khê, TX Hồng Lĩnh, Vũ Quang, Hương Sơn, Cẩm Xuyên, Thạch Hà… Do đó, lực lượng kiểm lâm đã phối hợp với chính quyền địa phương để tăng cường quản lý, chấn chỉnh tình trạng này và hạn chế việc người dân chủ quan, thực hiện sai cách, sai quy trình.

Hộ dân nhận khoán rừng của Ban Quản lý Rừng phòng hộ Nam Hà Tĩnh xử lý thực bì sau khi phát dọn đường băng cản lửa.

Ông Nguyễn Đình Lưu - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Kỳ Anh cho biết: “Vẫn còn tình trạng người dân lén lút xử lý thực bì bằng lửa trong rừng, ven rừng nhưng không báo với kiểm lâm địa bàn, địa phương để kiểm tra, hướng dẫn, giám sát dẫn đến nhiều vụ cháy rừng đáng tiếc (năm 2024, huyện có 2 vụ cháy rừng quy mô nhỏ do đốt thực bì). Vì vậy, chúng tôi đã tập trung tuyên truyền, ký cam kết và đẩy mạnh tuần tra, kiểm soát địa bàn. Ngoài ra, chúng tôi cũng đã tiến hành xử phạt hành chính và thực hiện các biện pháp răn đe khác đối với các trường hợp vi phạm”.

Nhờ vào cuộc quyết liệt, đồng bộ nên thời gian gần đây, người dân đã từng bước tuân thủ quy định tại khoản 3, Điều 47, Nghị định 156 ngày 16/11/2018 của Chính phủ về “Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp”. Theo đó, trước khi xử lý thực bì, người dân đã khai báo với chính quyền địa phương và kiểm lâm địa bàn để được hướng dẫn về cách xây dựng đường băng cản lửa, ngăn chặn lửa lây lan; không đốt thực bì vào những ngày dự báo cháy rừng cấp 4 - cấp 5, chỉ đốt vào lúc trước 9h sáng và sau 16h chiều; bố trí người canh gác khi đốt và sẵn sàng phương án dập lửa…

Các cánh rừng trồng đã khai thác và chưa đến kỳ khai thác nằm sát nhau nên khi xử lý thực bì không đúng cách, không đảm bảo quy trình thì sẽ dễ gây ra cháy rừng.

Ông Phan Thanh Tùng - Trưởng phòng Bảo vệ rừng và Bảo tồn thiên nhiên, Chi cục Kiểm lâm Hà Tĩnh cho biết: “Chúng tôi tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn đến mọi người dân, chủ rừng về các giải pháp đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy rừng; nhất là trong việc đốt nương, vườn hộ, đồng ruộng trong và ven rừng, đốt thực bì để chuẩn bị đất trồng rừng. Bên cạnh đó, kiểm lâm các huyện cũng đã phối hợp với chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng khác tăng cường bám sát địa bàn, tổ chức tuần tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm… Nhờ vậy, ý thức chấp hành, tinh thần cảnh giác đã được nâng lên, số vụ cháy rừng vì nguyên nhân này được giảm qua từng năm”.

Tiến Dũng